Erfelijkheid&evolutie6-7juli

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

In de stamboom is het vóórkomen van bloederziekte in een familie weergegeven. Het signaal voor bloederziekte is recessief; het ligt in het X-chromosoom. In de stamboom is het vóórkomen van bloederziekte in een familie weergegeven.
Hoe groot is de kans dat persoon P het signaal voor bloederziekte heeft?

1. 100%
2. 50%
3. 25%
4. 0%

Bij bananenvliegjes wordt de oogkleur onder andere bepaald door een gen gelegen in het X-chromosoom. Het signaal voor rode oogkleur is sterker dan het signaal voor witte oogkleur.
Bij welke kruisingen zullen alleen alle mannelijke nakomelingen witogig zijn?

1. Vrouw: homozygoot R Man: r
2. Vrouw: heterozygoot Man: R
3. Vrouw: homozygoot r Man: r
4. Vrouw: homozygoot r Man: R

Twee muizen paren met elkaar. Onder de nakomelingen blijken er een aantal voor te komen die door een erfelijke afwijking onvruchtbaar zijn.

Wordt de erfelijke afwijking veroorzaakt door een dominant of een recessief signaal?

1. Dominant
2. Recessief

Een zwarte haan paart enkele malen met een witte hen. Alle nakomeling, zowel hennen als hanen, zijn gespikkeld. Zo’n gespikkelde hen paart vervolgens een aantal malen met een zwarte haan.
Welke fenotypen en in welke verhouding (in percentages weergeven) kunnen voorkomen bij de nakomelingen van deze laatste kruising?

1. Wit 25%, zwart 25%, gespikkeld 50%
2. Wit 50%, gespikkeld 50%
3. Wit 50%, zwart 50%
4. Zwart 50%, gespikkeld 50%

Op welke manier(en) ontstaat er variatie in genotypen?

Hoe noemen we de evolutietheorie die we nu gebruiken?

1. darwinisme
2. evolutietheorie
3. neodarwinisme
4. creationisme

Nieuwe soorten kunnen ontstaan door erfelijke variatie, natuurlijke selectie en isolatie

1. Waar
2. Niet waar

Leg het begrip mitose uit.

2 koeien paren met elkaar. Een is wit. De ander is zwart. Er is sprake van co-dominantie. Hoeveel procent kans is er op de verschillende kleuren in een nakomeling?

1. 25% wit, 50% grijs, 25% zwart
2. 25% zwart, 50% zwart-wit, 25% wit
3. 100% grijs
4. 100% zwart-wit

Hoe zie je welk allel dominant/recessief is?

Sikkelcelziekte is een erfelijke aandoening die de bloedcellen sneller aan elkaar laat klonteren. In sommige landen kan dit echter voordelen geven. Waarom is dat?

Iemand heeft blauwe ogen. Is dit een fenotype of een genotype

1. fenotype
2. genotype

Waardoor zijn er weinig kleurenblinde meisjes?

1. omdat ze 2 x-chromosomen hebben
2. omdat ze immuun zijn
3. omdat ze y-chromosomen hebben

Wat is er speciaal aan een intermediair fenotype?

Hoe worden genotypen van een intermediair fenotype genoteerd?

Er zijn een haan met allel K(Z)K(Z) en een kip met K(W)K(W). Hun kind krijgt een grijze kleur. Is dit wel of niet een intermediair fenotype?

Jacob en Marietje hebben samen vier kinderen. Jacob heeft bruin haar (Bb). Marietje heeft blond haar (bb). Waar of niet waar: de kans dat een van de kinderen blond haar heeft is 25%

1. waar
2. niet waar

Wat is prenataal onderzoek?

Noem 3 vormen van prenatale tests

De arm van een mens, de voorpoot van een hond en de vleugel van een vleermuis lijken op elkaar qua bouw. Hoe noemen we deze organen?

1. Homologe organen
2. Rudimentaire organen

Wat is evolutie?

Pietje gaat geboren worden. Zijn moeder heeft Aa als allelen. Zijn vader heeft ook Aa. A is bruin. a is blauw. Wat is de kans dat Pietje bruine ogen krijgt?

Jantje is heel goed in piano spelen. Waardoor wordt het fenotype bepaalt?

1. helemaal door het genotype
2. door het genotype en de omgeving
3. helemaal door de omgeving

Met welke prenatale test kan je de lengte van de baby opmeten

1. echo
2. vruchtwaterpunctie
3. vlokkentest

De moeder heeft bloedtype A (IAi). De vader heeft bloedtype B (IBIB). Hoeveel kans heeft het kindje op bloedtype IAIB

1. 0%
2. 75%
3. 50%

Wat gebeurt er bij een vruchtwaterpunctie?

1. er worden cellen uit de placenta gehaald
2. door middel van geluidsgolven kun je zien hoe groot de baby is
3. er wordt een beetje vruchtwater uit de baarmoeder gehaald

De vader van Mark heeft blauwe ogen (aa). De moeder heeft bruine ogen (Aa). Hoe groot is de kans dat het zusje van Mark blauwe ogen krijgt?

1. 25%
2. 50%
3. 75%
4. 100%

Een hamster heeft een intermediair fenotype. Welke allel is recessie en welk allel is dominant?

Hoe kom je erachter hoeveel procent jouw nakomeling voor een genotype/fenotype heeft?

Welke is geen prenatale test?

1. echo
2. vruchtwaterpunctie
3. meiose
4. vlokkentest

Bij een vruchtwaterpunctie onderzoekt de arts de chromosomen op aandoeningen

1. Waar
2. Niet waar

Wat is het verschil tussen fenotype en genotype?