2.3 veranderingen in de puberteit

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

2.3 Veranderingen in de puberteit

Primaire en secundaire geslachtskenmerken

Primair:

Al voor en bij de geboorte aanwezig

Secundair:

Onstaan in de puberteit

Bij meisjes	Bij jongens	Bij beide
groei borsten	groei penis	groeispurt
rondere vormen	groei spieren	okselhaar
bredere heupen	lagere stem	schaamhaar
eicellen rijpen	gezichtshaar	haar op benen
menstruatie	meer lichaamshaar	meer talg- en zweetklieren
	zaadcellen mk

secundaire geslachtskenmerken:

Sleep de onderstaande secundaire geslachtskenmerken naar het juiste vak.

Secundaire geslachtskenmerken

jongen

Secundaire geslachtskenmerken

beiden

Secundaire geslachtskenmerken

meisje

borsten

groeispurt

baard in de keel

bredere heupen

okselhaar

gespierdere lichaamsbouw

schaamhaar

gezichtsbeharing

menstruatie

ontwikkeling van schoolkind --> puber --> adolescent:

door HORMONEN 

Hypofyse in hersenen geeft hormonen af aan het bloed. Het orgaan reageert:

-vrouw: eierstokken

-man: teelballen

Ontwikkeling geslachtsorganen

Het hormoon ... regelt de puberteit en ontwikkeling van spermacellen bij de man.

1. insuline
2. testosteron
3. oestrogeen
4. adrenaline

Hoe heet het hormoon dat de secundaire geslachtskenmerken van meisjes regelt?

1. oestrogeen
2. Oxitocine
3. Testosteron
4. Anabolen

Menstruatie

Ongesteld zijn

• Baarmoederslijmvlies laat los
• Hormonen regelen de cyclus 

Menstruatiecyclus - baarmoederslijmvlies

                           menstruatie                -          groei slijmvlies                         -                   menstruatie 

Menstruatiecyclus - proces in eierstok

                                       1 follikel rijpt    -        follikel groeit    -   ovulatie -   gele lichaam ontstaat en sterft af -               nieuwe follikel

Eva

Eva is ongesteld. Dit is dag 1 van haar cylcus. 

Haar baarmoederslijmvlies laat los van de baarmoederwand. 

Op dag 2 heeft ze flink buikpijn door de samentrekkende baarmoeder. 

Na 5 dagen is haar menstruatie over. Het baarmoeder-slijmvlies groeit weer opnieuw aan. Het gele lichaam (de overblijfselen van de follikel) geeft hormonen af die het slijmvlies in de baarmoeder in stand houden. Als de eicel niet bevrucht is, sterft het gele lichaam af. Het slijmvlies wordt niet in stand gehouden, het wordt weer afgestoten, ze is weer ongesteld, ongeveer een maand na de vorige keer.

Eva

Eva is ongesteld. Dit is dag 1 van haar cylcus. Haar baarmoederslijmvlies laat los van de baarmoederwand. Op dag 2 heeft ze flink buikpijn door de samentrekkende baarmoeder. Ondertussen rijpt in de eierstok al een nieuwe follikel met daarin een eicel.

Na 5 dagen is haar menstruatie over. Het baarmoederslijmvlies groeit weer opnieuw aan. Ondertussen groeit de follikel in de eierstok. Twee weken na het begin van de menstruatie barst de eicel uit de follikel: de ovulatie. Eva heeft flink pijn onderin haar buik, deze keer links. De eicel kan bevrucht worden door een zaadcel, maar omdat Eva geen seks heeft, gebeurt dit niet. Haar eicel sterft binnen een dag af. Het gele lichaam (de overblijfselen van de follikel) geeft hormonen af die het slijmvlies in de baarmoeder in stand houden. Maar omdat de eicel niet bevrucht is, sterft het gele lichaam af. Het baarmoederslijmvlies wordt niet in stand gehouden, het wordt weer afgestoten, ze is weer ongesteld. Dit is dag 1 van haar volgende cyclus.

Eva

• Eva is ongesteld. 
• Ondertussen rijpt in de eierstok al een nieuwe follikel met daarin een eicel. 
• Na 4-5 dagen is haar menstruatie over. 
• Het baarmoederslijmvlies groeit weer opnieuw aan.
• Ondertussen groeit de follikel in de eierstok. 
• Na twee weken  barst de eicel uit de follikel: de ovulatie. 
• Deze eicel wordt niet bevrucht door een zaadcel.
• Het gele lichaam geeft hormonen af die het slijmvlies in de baarmoeder in stand houden. 
• Omdat de eicel niet bevrucht is, sterft het gele lichaam af. 
• Het baarmoederslijmvlies wordt niet in stand gehouden, het wordt weer afgestoten, ze is weer ongesteld.

DE CYCLUS BEGINT OPNIEUW

Maken 1-4