BS 9.2: wortels en stengels (2)

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k, g
• Leerjaar 4

BS 9.2: wortels en stengels (2)

Planning

1. Herhaling BS 9.2 (1)
2. Leerdoelen
3. Uitleg BS 9.2 (2) --> wortels
4. Opdrachten maken
5. Wat hebben we geleerd?

Herhaling BS 9.2 (1)

1. Welke 3 onderdelen zitten in vaatbundels?
2. Welke vaten lopen vanaf de wortels naar de rest van de plant? Wat vervoeren deze vaten?
3. Welke vaten lopen vanaf de bladeren naar de rest van de plant? Wat vervoeren deze vaten?

Waar liggen de bastvaten in een stengel?

1. Aan de binnenkant
2. Aan de buitenkant
3. Aan de bovenkant
4. Aan de onderkant

Waar liggen de houtvaten in het blad?

1. Aan de binnenkant
2. Aan de buitenkant
3. Aan de bovenkant
4. Aan de onderkant

Leerdoelen

• Je kunt in een afbeeldingen vaatbundels, houtvaten en bastvaten benoemen en je kunt de functie van deze delen beschrijven
• Je kunt uitleggen hoe het watertransport in een plant van beneden naar boven kan plaatsvinden *
• Je weet wat worteldruk is *

* = deze les

Wortels

Nemen water en opgeloste mineralen op uit de bodem

De opperhuidcellen van wortels hebben uitstulpingen

Die noemen we wortelharen

Via welke vaten worden de stoffen die wortels opnemen vervoerd?

Vooral de celwanden van de wortelharen nemen het water met opgeloste mineralen op

Dat water gaat naar de houtvaten en naar de cellen van de wortel zelf

Waarom hebben plantencellen water nodig?

1. Voor stevigheid
2. Om te drinken
3. Voor het vervoeren van andere stoffen in de cel
4. Daar doen ze eigenlijk niks mee

Transport omhoog

• Vervoeren het water omhoog
• Dus tegen de zwaartekracht in
• Dit komt doordat er zuigkracht vanuit de bladeren komt
• Als de huidmondjes openstaan om koolstofdioxide naar binnen te laten (overdag) vindt er veel verdamping van water plaats
• Daardoor ontstaat er een zuigkracht

Denk aan een rietje!

Worteldruk

• De wortels persen het water omhoog, dit noem je worteldruk
• Bij een hoge worteldruk ontstaan er druppels aan de rand van de bladeren --> de druk is hoger dan de verdamping

Water in bladeren

• Grootste gedeelte verdampt
• Een klein deel wordt gebruikt voor fotosynthese en in de vacuole

Opdrachten maken

Zorg dat je al deze opdrachten af hebt:

• Basisstof 9.1: opdrachten 1, 2, 3, 5, 6, 8
• Basisstof 9.2: opdrachten 1, 2, 3, 5, 6, 7

Wat hebben we geleerd?

1. Wat halen wortels uit de bodem?
2. Hoe heten de uitstulpingen van wortels?
3. Hoe gaat transport van water omhoog door een plant?