Het lijdend voorwerp

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo
• Leerjaar 2-4

Starten met lezen

Planning

Herhaling pv, ow, wg en nieuw het lijdend voorwerp.

Hoe vinden we de persoonsvorm?

Ik fiets naar school, maar Eva loopt naar school.

Mijn broer heeft zijn vrouw Julia een nieuw horloge gegeven.

PV:

OW:

WG:

1 - Heeft mijn broer zijn vrouw Julia een nieuwe horloge gegeven? (vraagproef)

--> heeft = de persoonsvorm

--> heeft gegeven = het gezegde

2 - Wie heeft gegeven? (wie of wat + gezegde)

--> mijn broer = het onderwerp

Lijdend voorwerp

3 - Wat heeft mijn broer gegeven? (wie of wat + gezegde + onderwerp)

--> een nieuw horloge = het lijdend voorwerp

apps.noordhoff.nl

Lijdend voorwerp (lv)

Het lijdend voorwerp is een zinsdeel. 

Bij het lijdend voorwerp 'overkomt iemand' of 'ondergaat een onderwerp' iets. 

Lijdend voorwerp (lv)

Het lijdend voorwerp

wie/wat + wwg + onderwerp = lijdend voorwerp. 

Wie of wat

+

wwg

+

lijdend voorwerp

onderwerp

=

lijdend voorwerp

Voorbeeld het lijdend voorwerp

Lijdend voorwerp

Wat is het lijdend voorwerp in deze zin?

1. jij
2. het lijdend voorwerp
3. in die zin
4. kan vinden

Wat is het lijdend voorwerp in de zin?

Jij kan het lijdend voorwerp in deze zin vinden.

• het lijdend voorwerp

Meewerkend voorwerp

In zinnen met een lijdend voorwerp kan ook een meewerkend voorwerp staan.

Het meewerkend voorwerp geeft aan aan of voor wie iets is. 

Meewerkend voorwerp

Een meewerkend voorwerp is iemand die meewerkt met het onderwerp. Het meewerkend voorwerp ontvangt iets.

Leon geeft een cadeau aan Emma.

Let op! Niet iedere zin heeft een meewerkend voorwerp.

Meewerkend voorwerp met 'aan'

Een meewerkend voorwerp kan beginnen met 'aan', maar dat hoeft niet altijd. 

Als 'aan' niet aan het meewerkend voorwerp voorafgaat, kan het vaak worden toegevoegd.

Is dit een meewerkend voorwerp?

'We willen een cadeaubon kopen voor de trainer.'

1. Wel een meewerkend voorwerp
2. Geen meewerkend voorwerp

Is dit een meewerkend voorwerp?

Hij geeft al zijn geld aan arme mensen. 

aan arme mensen =

1. Wel een meewerkend voorwerp
2. Geen meewerkend voorwerp

Is dit een meewerkend voorwerp?

'Heb jij een voldoende van de docent gekregen?'

1. Wel een meewerkend voorwerp
2. Geen meewerkend voorwerp

Benoem het meewerkend voorwerp. Geen meewerkend voorwerp? Noteer dan een streepje

Zij heeft het mij toch verteld.

Benoem het meewerkend voorwerp. Geen meewerkend voorwerp? Noteer dan een streepje

Zij heeft hem het nieuwtje al verteld.

Benoem het meewerkend voorwerp. Geen meewerkend voorwerp? Noteer dan een streepje

Heb je voor mij ook een blikje meegebracht?

Benoem het meewerkend voorwerp. Geen meewerkend voorwerp? Noteer dan een streepje

Ik hang mijn schilderij aan de muur.

Opdrachten maken

Opdrachten 1 en 2 van blz. 178

Wat is het lijdend voorwerp in de zin:

Cato en Finn bouwden een boomhut.

pv

ow

wg

lv

pv: bouwden

ow: Cato en Finn

wg bouwden

wie/wat gebouwd wordt.: Een boomhut!

Volgende les oefenen met zinsdelen en woordsoorten