De opkomst en verspreiding van het Romeinse Rijk

De opkomst en verspreiding van het Romeinse Rijk

Leerdoelen

Aan het einde van de les kan je uitleggen hoe het Romeinse Rijk ontstond, op welke drie manieren het werd bestuurd, hoe het groter werd, hoe de Grieks-Romeinse cultuur zich verspreidde en wat er gebeurde toen culturen in Europa met elkaar in contact kwamen.

Geef aan het begin van de les een overzicht van wat de leerlingen aan het einde van de les kunnen.

Wat weet je al over het ontstaan van het Romeinse Rijk en de Grieks-Romeinse cultuur?

Het verhaal van Romulus en Remus

Volgens de legende werden de tweelingbroers Romulus en Remus gezoogd door een wolvin en stichtten zij later de stad Rome.

Vertel het verhaal van Romulus en Remus. Vraag aan de leerlingen wat zij hier al van weten.

De drie manieren van besturen

Het Romeinse Rijk werd bestuurd door de koning, de republiek en het keizerrijk.

Geef uitleg over de drie manieren van besturen. Bespreek de voor- en nadelen.

De uitbreiding van het Romeinse Rijk

Het Romeinse Rijk breidde zich uit door verovering en handel. Het omvatte uiteindelijk grote delen van Europa, Noord-Afrika en het Midden-Oosten.

Beschrijf hoe het Romeinse Rijk groter werd. Bespreek de gevolgen van de uitbreiding.

Grieks-Romeinse cultuur

De Grieks-Romeinse cultuur wordt ook wel de klassieke cultuur genoemd. Het omvat kunst, filosofie, wetenschap en architectuur.

Beschrijf wat de Grieks-Romeinse cultuur inhoudt. Bespreek de invloed ervan op de westerse cultuur.

Verspreiding van de Grieks-Romeinse cultuur

De Grieks-Romeinse cultuur verspreidde zich door het hele Romeinse Rijk en later ook daarbuiten, bijvoorbeeld door handel en verovering.

Beschrijf hoe de Grieks-Romeinse cultuur zich verspreidde. Geef voorbeelden van de invloed ervan.

Contact tussen culturen

Toen de Grieks-Romeinse cultuur en andere culturen in Europa met elkaar in contact kwamen, ontstonden er nieuwe culturen en ideeën. Dit heet de 'culturele vermenging'.

Beschrijf wat er gebeurde toen culturen in Europa met elkaar in contact kwamen. Bespreek de gevolgen hiervan.

Romeinse architectuur

De Romeinen bouwden veel verschillende soorten gebouwen, zoals tempels, amfitheaters en aquaducten. Ze maakten gebruik van bogen, zuilen en gewelven.

Laat afbeeldingen van Romeinse gebouwen zien en bespreek de kenmerken van de Romeinse architectuur.

Romeinse wetgeving

De Romeinen hadden een uitgebreid rechtssysteem en maakten onder andere gebruik van de 'twaalf tafelen' en het 'burgerlijk recht'.

Beschrijf het Romeinse rechtssysteem. Bespreek de invloed van de Romeinse wetgeving op het huidige rechtssysteem.

Romeinse cijfers

De Romeinen gebruikten een eigen notatie voor getallen, gebaseerd op letters. Zo stond I voor 1, V voor 5 en X voor 10.

Laat voorbeelden zien van Romeinse cijfers. Laat de leerlingen oefenen met het omzetten van Arabische cijfers naar Romeinse cijfers.

Invloed op de taal

Veel woorden in het Nederlands en andere Europese talen zijn afgeleid van het Latijn, de taal van de Romeinen.

Beschrijf de invloed van het Latijn op de taal. Laat voorbeelden zien van Latijnse woorden in het Nederlands.

Romeinse kunst

De Romeinen maakten veel verschillende soorten kunst, zoals beelden, mozaïeken en fresco's. Ze maakten gebruik van realistische afbeeldingen.

Laat afbeeldingen van Romeinse kunst zien en bespreek de kenmerken. Laat de leerlingen zelf een Romeins kunstwerk maken.

Het einde van het Romeinse Rijk

Het Romeinse Rijk viel uiteindelijk uiteen door interne problemen, invasies en economische achteruitgang. Dit gebeurde in de 5e eeuw na Christus.

Beschrijf de oorzaken van de val van het Romeinse Rijk. Bespreek de gevolgen hiervan.

De erfenis van het Romeinse Rijk

Het Romeinse Rijk heeft een grote invloed gehad op de westerse cultuur, onder andere op het rechtssysteem, de taal, de kunst en de architectuur.

Beschrijf de erfenis van het Romeinse Rijk. Laat de leerlingen nadenken over wat zij nog merken van de invloed van de Romeinen in het dagelijks leven.

Quiz

Test je kennis over het Romeinse Rijk en de Grieks-Romeinse cultuur met deze quiz!

Laat de leerlingen individueel of in groepjes de quiz maken. Bespreek na afloop de antwoorden.

Bronnen

Hier vind je een lijst van bronnen die gebruikt zijn voor deze les.

Geef de leerlingen de mogelijkheid om de bronnen te bekijken en na te lezen.

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd.

De leerlingen voeren hier drie dingen in die ze in deze les hebben geleerd. Hiermee geven ze aan wat hun eigen leerrendement van deze les is.

Schrijf 2 dingen op waarover je meer wilt weten.

De leerlingen voeren hier twee dingen in waarover ze meer zouden willen weten. Hiermee vergroot je niet alleen betrokkenheid, maar geef je hen ook meer eigenaarschap.

Stel 1 vraag over iets dat je nog niet zo goed hebt begrepen.

De leerlingen geven hier (in vraagvorm) aan met welk onderdeel van de stof ze nog moeite. Voor de docent biedt dit niet alleen inzicht in de mate waarin de stof de leerlingen begrijpen/beheersen, maar ook een goed startpunt voor een volgende les.