Keizertijd: Julisch-Claudische dynastie

Het Romeinse Rijk


De keizers van Rome: De Julisch-Claudische dynastie
Verplicht luisterfragmentje
1 / 46
volgende
Slide 1: Tekstslide
LatijnSecundair onderwijs

In deze les zit 46 slide, met interactieve quiz, tekstslide en 2 video.

Onderdelen in deze les

Het Romeinse Rijk


De keizers van Rome: De Julisch-Claudische dynastie
Verplicht luisterfragmentje

Slide 1 - Tekstslide

Wat weet je over keizer Augustus?
(Geef 3 antwoorden)

Slide 2 - Woordweb

6

Slide 3 - Video

Met wie vormt hij een triumviraat (=driemanschap)?
A
Marcus Antonius en Marcus Lepidus
B
Caesar en Antonius
C
Pompeius en Crassus
D
Pompeius en Lepidus

Slide 4 - Quizvraag

Juist! Het 2de triumviraat bestaat uit Octavianus, Antonius en Lepidus! Wie valt er eerst af?
A
Octavianus
B
Antonius
C
Lepidus
D
Niemand, allemaal even sterk!

Slide 5 - Quizvraag

Verplicht luisterfragmentje
Westen
Oosten
M. Antonius
Octavianus

Slide 6 - Sleepvraag

Uiteindelijke stap
31 v. Chr.: Slag bij Actium
-> Antonius: zelfmoord
-> Cleopatra: zelfmoord
-> Octavianus: enige machthebber 
Voor wie liever luistert i.p.v. leest

Slide 7 - Tekstslide

00:36
Andere titels
  • Tribunicia potestas = beschermer van het volk
         ->Vetorecht
         -> Onschendbaarheid
  • Imperium proconsulare = oppergezag gouverneurs senaatsprovincies & legers
  • Princeps senatus = senaatsvoorzitter
  • Primus inter pares
  • divi filius
Apotheose
Doordat Caesar na zijn dood vergoddelijkt werd, kwam er de gewoonte bij de keizers om hen na hun dood te vergoddelijken. Na verloop van tijd werden keizers al tijdens hun leven als goden vereerd!
Voor wie liever luistert i.p.v. leest

Slide 8 - Tekstslide

01:01
Wat gebeurde er in 44 v. Chr.

Slide 9 - Open vraag

01:01
Maar hoe werd Augustus nu keizer?
Na de dood van Caesar mengde de jonge Octavianus zich in de machtsstrijd.
Hij vormt een triumviraat

Slide 10 - Tekstslide

01:01
Maar hoe werd Augustus nu keizer?

Slide 11 - Tekstslide

00:36
'De verhevene'
Gaius Octavius 
> Gaius Iulius Caesar Octavianus
> 27 v. Chr. 'Augustus'

Voor wie liever luistert i.p.v. leest

Slide 12 - Tekstslide

01:01
Pax Romana
Langdurige vrede door Augustus na een periode van burgeroorlogen 
& consolidatie (geen expansie) van het rijk
=> economische en culturele groei
Voor wie graag luistert i.p.v. leest
Ara pacis
Dit is de 'ara pacis'. Het altaar dat Augustus liet maken ter bevestiging van de vrede in het Rijk. Je kan dit nu nog steeds bezoeken. Aan de buitenkant van het museum kan je zijn 'Res Gestae' lezen, een verslag van zijn goede daden. Dit zijn allemaal elementen die bijdragen aan de culturele bloei van de stad.

Slide 13 - Tekstslide

Achter elke sterke man...

Slide 14 - Tekstslide

staat een sterke vrouw!
Livia Drusilla
Moeder des Vaderlands of moordenares?!!!
Zeker én vast 'matrona'!

Slide 15 - Tekstslide

Moeder des vaderlands
AKA 'mater patriae'
Wat zijn de redenen?
Livia toonde haar grootmoedigheid aan het Romeinse rijk op verschillende vlakken: 
- cultureel: verschillende gebouwen
- financieel: betaling opvoeding kinderen arme gezinnen
- sociaal: aanvoeren brandweer
- internationaal: bescherming van verschillende volkeren (vandaar heel veel steden naar haar genoemd).

Slide 16 - Tekstslide

Moordenares?
Wat is de reden?
Wie sterft er tijdens haar leven/door haar? Schoonzoon Augustus, zijn drie kleinzonen, twee van Livia’s kleinzonen en Augustus zelf. Toch is er geen zekerheid over dat Livia Augustus heeft vermoord.

Slide 17 - Tekstslide

Matrona
Wat?
Matrona is de term voor een gerespecteerde Romeinse vrouw die aan het hoofd van haar familia staat. Waarom is zij dat?
-> De basis voor de hele keizerlijke familie
-> Rolmodel voor alle latere keizerinnen

Slide 18 - Tekstslide

Kijk even terug naar de stamboom. Wie is de zoon van Livia en zal keizer Augustus opvolgen?

Slide 19 - Open vraag

Wie is Tiberius? (14-37)
Stiefzoon Augustus
Bekwaam bestuurder en goed veldheer
Slechte voet met de senaat door invoer van lex maiestatis
Wordt vrij paranoia op het einde van zijn leven 
Vermoord met behulp van een kussen.
Lex Maiestatis?!
Wet van majesteitsschennis: iedereen die de keizer, familie van de keizer of het Romeinse volk benadeelt, kan worden aangeklaagd. De aanklager krijgt een deel van het bezit (1/4) als iemand veroordeeld wordt. Daardoor ontstonden er gespecialiseerde aanklagers of 'delatores'. 
Capri
In 26 trok Tiberius zich terug op het eiland Capri. Hij regeert nog 11 jaar vandaaruit! In Rome wordt de prefect van de praetoriaanse garde (de keizerlijke bodyguard) steeds machtiger, voor eventjes...
Voor wie liever luistert i.p.v. leest

Slide 20 - Tekstslide

Caligula staat bekend als een waanzinnig man. Wat denk je dat hij zeker NIET gedaan heeft?
A
Zijn paard tot consul benoemd
B
Vrijgelaten slaven in topfuncties aan het hof
C
Zijn zus verleid
D
schelpjes aan de Noordkust gehaald

Slide 21 - Quizvraag

Caligula (37-41)
Laten we eens kijken wie hij was en wat hij gedaan heeft...

Slide 22 - Tekstslide

9

Slide 23 - Video

Wie volgt Caligula op?

Slide 24 - Open vraag

Slide 25 - Tekstslide

Als je kijkt naar de vorige strip, hoe denk je dat Claudius keizer geworden is?

Slide 26 - Open vraag

Hoe denk je dat Claudius het deed als keizer?
😒🙁😐🙂😃

Slide 27 - Poll

00:21
Caligula's bijnaam betekent 'Soldatenlaarsje'.
A
Waar
B
Niet waar

Slide 28 - Quizvraag

00:40
Germanicus
Waarom was hij dé geschikte kandidaat?
  1. neef  van Tiberius & geadopteerd 
  2. uitstekend veldheer met verschillende successen (Rijn/Oosten)
  3. cultuurminnend 
  4. republikeinse sympathieën 
  5. trouw aan de keizer

Slide 29 - Tekstslide

00:40
Germanicus
Waarom werd hij het dan niet?
  1. té populair
  2. vermoord in 19 n. Chr.

Slide 30 - Tekstslide

01:12
Waarom was Tiberius niet populair?

Slide 31 - Open vraag

05:50
Dus
Caligula heeft duidelijk zeer vreemde kantjes, hij gedroeg zich zeker als despoot, was een labiel man met een ijskoud karakter die zocht naar liefde, op het psychopatische af.

Slide 32 - Tekstslide

05:52
Hoe zou hij aan zijn einde gekomen zijn?

Slide 33 - Open vraag

06:10
Ken je de technische term van vergoddelijking nog?

Slide 34 - Open vraag

07:23
Einde van zijn heerschappij
  • Net als andere keizers:              vermoord samen met vrouw en dochter
     door de praetoriaanse garde
  • Na zijn dood:                              damnatio memoriae:                       het weghalen van alle herinneringen aan hem vb. standbeelden,... 

Slide 35 - Tekstslide

00:40
Ging hij echt té ver?
Op het begin van zijn heerschappij was hij echt wel populair en dat had hij te danken aan zijn vader, de man die in feite echt keizer had moeten worden...

Slide 36 - Tekstslide

Claudius (41-54)
Tegen alle verwachtingen in deed Claudius het goed als keizer. Hij was het levende bewijs dat  het idee van de oudheid dat lichamelijke tekortkomingen overeenkwamen met geestelijke zwakheid NIET waar was!
Voor wie liever luistert i.p.v. leest

Slide 37 - Tekstslide

Goede daden
  1. amnestie aan mensen die ten onrechte veroordeeld waren
  2. schafte belastingen af
  3. voegde Britannia toe
  4. aandacht aan bestuur en organisatie van provincies
  5. uitbouw Ostia (haven van Rome)

Slide 38 - Tekstslide

Vrouwen
Claudius 
x 1. Plautia Urgalanilla (Overspel)
   x 2. Aelia Paetina -> dochter Claudia Antonia (Hij was haar beu)
   x 3. Messalina -> zoon Britannicus & dochter Octavia (Zij was een prostituee en werd terechtgesteld owv plannen van een staatsgeep)
   x 4. Agripinna Minor (nichtje) -> adoptie Nero 

Liberti
= bekwame en geroutineerde administratoren
vb. Narcissus (briefwisseling), Pallas (financiën), Polybius (archieven),...
-> negatief bij senatoren
-> intriges door liberti
Agrippina, een femme fatale!
dochter van Germanicus, zus van Caligula, nichtje én vrouw van Claudius EN mama van Nero.
Ze zou Claudius ook vermoord hebben met giftige paddestoelen (Tip: wees voorzichtig met champignons! ;-))

Slide 39 - Tekstslide

Wie volgt Claudius op?

Slide 40 - Open vraag

Nero (54-68)
  • 16 jaar 
  • 2 leermeesters (Seneca & Burrus)
  • Mooie liedjes duren niet lang... aandacht aan hobby's, cultuur, despotisme en egoïsme
  • Zelfmoord!  
To do!
Lees het gedicht van de Griekse dichter Kavafis in je cursus p. 7-8.
Verplicht luisterfragmentje

Slide 41 - Tekstslide

Over welk jaar gaat dit gedicht?
A
54
B
68
C
69
D
70

Slide 42 - Quizvraag

Wie zal Nero dus opvolgen?

Slide 43 - Open vraag

Verplicht luisterfragmentje
Augustus
Caligula
Nero
Ze mogen me haten, als ze mij maar vrezen!
Ik vond een stad in steen en liet een stad in marmer achter.
Wat een kunstenaar sterft er met mij!

Slide 44 - Sleepvraag

Geef 3 begrippen die jou zijn bijgebleven.

Slide 45 - Woordweb

Heb je nog vragen, opmerkingen of weetjes... die je wil delen? Laat je gaan!

Slide 46 - Open vraag