Voltooid deelwoord en onvoltooid deelwoord

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Voltooid en onvoltooid deelwoord

Wat gaan we leren?

Lesdoel:

Ik kan voltooid en onvoltooid deelwoorden juist spellen.

Voltooid en onvoltooid deelwoord

Voltooid deelwoord

• Geeft vaak aan dat de handeling is afgelopen (voltooid).
• Maakt deel uit van het werkwoordelijk  gezegde.
• Komt  voor met een vorm van hebben, zijn of worden.
• begint vaak met ge / be / ver en staat aan het einde van de zin.
• eindigt op een t / d  / en

Voorbeelden

Ik heb gefietst.

Ik heb gisteravond samen met mijn vriendin gefietst.

Ik heb gewandeld.

Ik heb vorige week een heel eind gewandeld.

Ik heb gezwommen.

Ik heb voor  fight voor cancer gezwommen.

Voltooid en onvoltooid deelwoord

Hoe maak ik een voltooid deelwoord?

• Sterk werkwoord? Dan eindigt het vd vaak op -en!

• Zwemmen - Ik zwom - Ik heb gezwommen
  
• Schrijven - Ik schreef - Ik heb geschreven
  
• Zitten - Ik zat - Ik heb gezeten

Voltooid en onvoltooid deelwoord

Hoe maak ik een voltooid deelwoord?

• Zwak werkwoord? Dan eindigt het vd vaak op -d of -t!
• Gebruik 't (e)Xy FoKSCHaaP: haal -en van het hele werkwoord af en kijk naar de laatste letter:

• Wél in 't (e)x-f(o)ksch(aa)p? > +t
  
• Níet in 't (e)x-f(o)ksch(aa)p? > +d
  

Voltooid en onvoltooid deelwoord

Een paar voorbeelden:

• Veroorzaken - Ik veroorzaak - Ik heb ...
• Reageren - Zij reageert - Zij heeft ...
• Schoppen - Hij schopt - Hij heeft ...

Voltooid en onvoltooid deelwoord

Een paar voorbeelden:

• Veroorzaken - Ik veroorzaak - Ik heb veroorzaakt
• Reageren - Zij reageert - Zij heeft gereageerd
• Schoppen - Hij schopt - Hij heeft geschopt

Voltooid en onvoltooid deelwoord

Onvoltooid deelwoord

• Geeft aan dat de handeling nog bezig is (onvoltooid).
• Hoort niet bij het werkwoordelijk gezegde
• Infinitief + d

• Lachend   dansend  springend   zingend  lopend vragend
• slapend   mopperend    huilend  etc. 

Aan de slag

Verhaal herschrijven in de verleden tijd

Check-out

Wat is het voltooid deelwoord van werken?

Wat is het onvoltooid deelwoord van zitten?

Wat is het voltooid deelwoord van zwemmen?

Check-out

Wat is het voltooid deelwoord van werken?

Gewerkt

Wat is het onvoltooid deelwoord van zitten?

Zittend

Wat is het voltooid deelwoord van zwemmen?

Gezwommen

Afsluiting

Lesdoel:

Ik kan voltooid en onvoltooid deelwoorden juist spellen.