H5.1 en H5.7 (VWO) Je omgeving waarnemen

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

H5.1 Je omgeving waarnemen

& H5.7 voor VWO

Lesdoelen

• Je kunt de werking van zintuigen beschrijven.
  
• Je kunt de zintuigen noemen met hun ligging en hun prikkel.
  
• VWO: Je kunt uitleggen wanneer zintuigen prikkels omzetten in zenuwimpulsen

Waarnemen

Om je omgeving waar te nemen gebruik je zintuigen.

Zintuig = orgaan dat reageert op invloeden uit je omgeving.

Invloed = prikkel

Prikkels

Invloeden vanuit de omgeving.

Opgevangen door zintuigen, waardoor je ze kunt waarnemen.

Licht, geluid, geur, smaak en aanraking.

Zintuigen

Hebben speciale zintuigcellen die prikkels opvangen.

Sturen een impuls (elektrisch signaal) naar de hersenen, via de zenuwen.

In je hersenen wordt je bewust van de prikkels.

Zintuigen

Alle zintuigen samen = zintuigenstelsel

Zintuigen en prikkels

Elk zintuig vangt andere prikkels op.

Sommige vangen er maar 1 op, andere 4.

Zintuigen & prikkels

Geluid

Licht

Warmte

Kou

Druk

Aanraking

Geur

Smaak

zintuigen in de huid

B1: Je omgeving waarnemen

Zintuigen

Oren: 

• Gehoorzintuig
• Evenwichtszintuig

Pijnpunten

• pijnpunten nemen pijn waar. 
• pijnpunten zijn vrije uiteinden van een gevoelszenuw. 

H5.7 VWO:

Adequate prikkel

Impuls

H5.7 vwo: drempelwaarde

VWO:

Drempelwaarde

In de zintuigcellen ontstaan alleen impulsen als de prikkel sterk genoeg is.

De kleinste prikkel die een impuls veroorzaakt  = de drempelwaarde

Beïnvloeding van de drempelwaarde door gewenning

vwo: Impulsfrequentie

Hoe vaak een impuls ontstaat

Zwakke prikkel:

Lage impulsfrequentie

Sterke prikkel:

Hoge impulsfrequentie

VWO: Impulsfrequentie

Prikkelsterkte en frequentie zijn aan elkaar gekoppeld

Maar

VWO: Typen zenuwcellen

Er wordt onderscheid gemaakt tussen 3 typen zenuwcellen:

Gevoelszenuwcellen

Schakelcellen 

Bewegingszenuwcellen

Heeft de neus van een hond een hogere of een lagere drempelwaarde dan jouw neus?

1. Hij is gevoeliger dus een hogere drempelwaarde
2. Hij is minder gevoelig dus een hoger drempelwaarde
3. Hij is gevoeliger dus een lagere drempelwaarde
4. Hij is minder gevoelig dus een lagere drempelwaarde

Opdracht 1 t/m 8

 maken

Thema 5.1

Huiswerk