4.3

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2,3

De Holocaust

De Jodenvervolging

Leerdoel

Aan het eind van deze les kun je herkennen en uitleggen op welke manier de vervolging van de Joden vóór en tijdens de Tweede Wereldoorlog plaatsvond

Antisemitisme

(Jodenhaat)

Dat is niet zo heel eenvoudig:

er is namelijk niet één verklaring voor 

antisemitisme door de geschiedenis heen.

Wereldcrisis vanaf 1929

Joden als zondebok

Hitler wordt kanselier januari 1933

De economische crisis  én het verlies van de oorlog is de schuld van de Joden 

Fase 1

Discriminatie:

Pesten en vernederen

Fase 1

Pesten en vernederen

Kristallnacht 9 november 1938

Na een vlammende radiotoespraak van Joseph Goebbels, trekken Duitsers massaal de straat op om eigendommen van Joden te vernielen.

De politie en SS kregen de opdracht om niet in te grijpen.

Fase 2

Uitsluiten

De Nazi's willen de Joden steeds meer uitsluiten 

van het openbare leven in Duitsland

Spullen kopen in Joodse winkels? 

Dat doet een échte Duitser niet!

Door propaganda, zoals in de afschuwelijke film De Eeuwige Jood of via hun eigen krant Der Stürmer...

...slagen de Nazi's erin, het Duitse volk te hersenspoelen: Joden moet je uitsluiten!

Fase 3

Concentreren:

Getto’s/Concentratiekampen

In de ghetto's en kampen was het leven zwaar: 

er was te weinig woonruimte voor de 

duizenden joden die er moesten leven.

...zoals het neerslaan van een opstand in het ghetto van Warschau

Of omdat delen van het ghetto moeten worden ontruimd,

omdat Joden naar concentratiekampen moeten.

Fase 4a

Vernietiging

Uitroeiing van de Joden

Veel executies gebeuren door de SS-Einsatzgruppen.

Fase 4b

Systematische uitroeiing van de Joden:

Endlösung (=eindoplossing)

Let op: 

nieuwe naam/nieuw begrip/jaartal voor dit schooljaar! 

Dit betekent vrijwel zeker dat hierover een vraag komt in het eindexamen!

!

Een in het geheim door het verzet gemaakte foto van 

vrouwen die naar een gaskamer lopen

Zyklon B

Korrels die verdampen (blauwzuur) 

als ze in contact komen met lucht.

Al het bewijsmateriaal moeten worden vernietigd:

kleding, foto's...lichamen.

Leven in de kampen

Video

Band of Brothers:

Why We Fight 

(fragment)

6.000.000...

6 jaar oorlog

=

1 miljoen joden per jaar

=

83.000 joden per maand

=

>2700 joden per dag

Let op: het systematisch uitroeien begon pas in 1942

Begrippen uit deze les

• antisemitisme
• Rassenwetten
• Holocaust
• Endlösung

Jaartallen uit deze les

• 1935: Neurenberger Rassenwetten
• 1938: Kristallnacht
• 1942: 'Start' Endlösung