Angststoornissen en OCD

• doelgroepen
• MBO
• Studiejaar 2

Verpleegkunde BOL LJ 3

Angststoornissen, OCD en PTSS

Vorige les aanvulling

-Verschil tussen dementie

en depressie bij ouderen

-MMSE

Lesdoelen:

Na deze les:
1. Kun je uitleggen wat een angststoornis is.
2. Kun je voorbeelden noemen van angststoornissen, inclusief:

a. verschillen

b. oorzaken

c. behandeling

Welk woord (of welke stoornis) komt in je op als je denkt aan angst?

Gegeneraliseerde angststoornis.

Angststoornis.

Fobie.

Paniekstoornis.

Paniekaanval.

Obsessieve compulsieve stoornis (OCD).

Posttraumatische stressstoornis (PTSS).

Hypochondrie.

1. Gegeneraliseerde angststoornis

Bij deze stoornis is de angst heel algemeen en chronisch aanwezig.

Een duidelijke aanleiding is er niet.

Ook wel piekerstoornis genoemd.

Iemand ervaart onbeheersbare angstgevoelens over kleine dagelijkse gebeurtenissen:

geldzaken, prestaties op het werk, gezondheid, veiligheid van je familie, etc.

De angst gaat gepaard met allerlei lichamelijke klachten.

 

1. Wat is een fobie?
2. Noem een voorbeeld.

2. Fobie

Hevige, aanhoudende angst voor en vermijding van

specifiek object of situatie.

Bijv. voor spinnen, honden, wespen,

hoogte, injectienaalden, groepen mensen,

pleinen, etc.

 

Moet je een fobie altijd behandelen?

1. Ja
2. Nee

Moet je een fobie altijd behandelen?

Nee!

Zolang de patiënt goed kan functioneren in het dagelijks leven en er weinig last van heeft is dat niet nodig.

Bv. een slangenfobie in Nederland.
 

3. Paniekstoornis

Bij paniekstoornis last van onverwachte paniekaanvallen.

Anders dan bij de gegeneraliseerde angststoornis ontwikkelt de patiënt in korte tijd hevige lichamelijke en psychische klachten.

Als deze aanvallen vaker voorkomen spreekt men van een paniekstoornis.

Ken je symptomen van
een paniekaanval?

Symptomen paniekaanval

Hartkloppingen, bonzend hart, versnelde hartactie

Transpireren

Trillen of beven

Gevoel van ademnood, hyperventilatie

Pijn of een onaangenaam gevoel op de borst

Misselijkheid of buikklachten

Gevoel van duizeligheid, onvastheid, licht gevoel

Bang gek te worden of zelfbeheersing te verliezen

Angst om dood te gaan

Tintelende gevoelens

Opvliegers of koude rillingen

4. OCD

Obsessive Compulsive Disorder

=

Obsessieve Compulsieve Stoornis

Duidelijk toch?

4. OCD

Psychiatrische stoornis die wordt gekenmerkt door

a. obsessieve gedachten en

b. compulsieve handelingen zoals schoonmaken, controleren, tellen of hamsteren.

Deze handelingen zijn irrationeel, beangstigend en het is moeilijk om er vanaf te komen.

4. OCD: obsessief

Een obsessie is dwangmatig denken:

een geestestoestand waarin een persoon bezeten is van een specifiek idee.

Een persoon die ergens door geobsedeerd is, kan de gedachten niet uit zijn hoofd zetten (hoewel hij of zij dit meestal wel wil!)

4. OCD: compulsief

Compulsies zijn dwanghandelingen:

handelingen die steeds op een bepaalde manier moeten worden uitgevoerd, zogenoemde rituelen.

Wanneer de handelingen niet op de vaststaande manier worden uitgevoerd, dan geeft dat veel spanning en/of angst. 

‘als ik dit niet doe, gebeurt er iets ergs’

Geef eens een
voorbeeld van OCD:

OCD: een voorbeeld

Kijkvragen filmpje OCD:

Welke voorbeelden zie je in dit filmpje?

Welke gevolgen heeft OCD voor Niels?

OCD: een voorbeeld

Kijkvragen filmpje OCD:

Welke voorbeelden zie je in dit filmpje?

Welke gevolgen heeft OCD voor Jasmijn?

Behandeling angst en OCD

Cognitieve therapie met exposure (=blootstellen aan omstandigheden die de angst of de dwanghandelingen oproepen)

Post traumatische Stress stoornis 

PTSS 

5. PTSS

Post (= na)

Traumatische (= letsel of schade) 

Stress (= spanning) 

Stoornis (= afwijking waar iemand last van heeft)

Een psychische aandoening die kan ontstaan na het meemaken van schokkende, traumatische ervaringen.

5. PTSS

Patiënten ervaren langdurig psychische gevolgen van deze ervaringen.

Patiënten met PTSS herbeleven de traumatische gebeurtenis(en) middels onvrijwillige indringende pijnlijke herinneringen, zoals nachtmerries en flashbacks.
 

wat zou een mogelijke oorzaak kunnen zijn van PTSS?

5. PTSS

PTSS heeft grote gevolgen voor het dagelijks functioneren.

Patiënten proberen mensen, gesprekken, plaatsen of situaties die doen herinneren aan de traumatische gebeurtenis, of herinneringen, gedachten of gevoelens die samenhangen met het trauma te vermijden. 

5. PTSS: behandeling

De meest onderzochte en meest effectieve behandelingen zijn:

- cognitieve gedragstherapie (CGT) en

- Eye Movement Desensitization and Reprocessing (EMDR).

EMDR: "een trauma vergeten door met je ogen te bewegen"

5. PTSS: behandeling

Vaak ook medicijnen: antidepressivum.

Indien nodig gecombineerd met een slaap- en kalmeringsmiddel.

5. PTSS

Kijkvraag filmpje PTSS:

Welke gevolgen heeft PTSS

voor de politieman in het filmpje?

Welke gevolgen heeft PTSS voor
deze politieman?

Wat vond je van deze les?

Heb je een tip en een top voor mij?