BS 4 De hersenen

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 4

Thema 9 Regeling

BS 4 De hersenen

Waar gaat deze bassistof over?

• Hersenstam
  
• Grote hersenen
  
• Functies van de grote hersenen
  
• Kleine hersenen
  
• Stoffen die het zenuwstelsel beïnvloeden
  
• Medicijnen
  
• Drugs
  
• Risico’s

Leerdoelen

•  Je kunt de delen van de hersenen noemen met hun functies en kenmerken.
  
•  Je kunt de invloed van medicijnen, alcohol en drugs op het zenuwstelsel beschrijven en de risico’s van het gebruik van verslavende middelen noemen.

Woordenlijst

Inleiding 

Je hersenen bestaan uit de hersenstam, de grote hersenen en de kleine hersenen. In de hersenen liggen zo’n honderd miljard zenuwcellen.

Hersenstam

• Ligt in het verlengde van het ruggenmerg.
  
• Geleid impulsen:
  
• Ruggenmerg --> grote & kleine hersenen
  
• Grote & kleine hersenen --> ruggenmerg
  
• Zintuigen in hoofd en hals --> grote & kleine hersenen
  
• Grote & kleine hersenen --> Spieren en klieren in hoofd en hals

Hersenstam

• Ligt in het verlengde van het ruggenmerg.
  
• Geleid impulsen:
  
• Ruggenmerg --> grote & kleine hersenen
  
• Grote & kleine hersenen --> ruggenmerg
  
• Zintuigen in hoofd en hals --> grote & kleine hersenen
  
• Grote & kleine hersenen --> Spieren en klieren in hoofd en hals

Zijaanzicht

Onderaanzicht

De hersenschors met de ligging van een aantal hersencentra.

Bovenzijde 

dwarsdoorsnede 

Grote hersenen

Grote hersenen verwerken veel impulsen die van je zintuigen af komen. 

Hier worden ze verwerkt en word je je bewust van een prikkel. 

Hersencentra (grote hersenen)

Cellichamen van schakelcellen liggen in groepen bij elkaar: de hersencentra.

1.  Gevoelscentra: ontvangen informatie van zintuigen.
2. Bewegingscentra: sturen spieren of klieren aan.
   

Kleine hersenen

De kleine hersenen coördineren de samenwerking van je spieren. Je kleine hersenen laten hiervoor een aantal spieren precies op tijd hun werk doen. 

De kleine hersenen zorgen dus voor coördinatie. 

Om je evenwicht te bewaren  

Als je ene bal vangt 

B4 - Beïnvloeding van het zenuwstelsel

Stoffen die het zenuwstelsel beïnvloeden: 

• Medicijnen
• Alcohol
• Tabak
• Drugs 

Deze stoffen kunnen het doorgeven van impulsen remmen of juist stimuleren (bevorderen). Daardoor hebben ze invloed op de manier waarop je hersenen informatie verwerken.

Medicijnen 

Sommige medicijnen remmen de werking van het zenuwstelsel.

Je wordt suf en je reactievermogen neemt af.

Alcohol. 

• Alcohol gaat via je bloed naar je hersenen en heeft een verdovende werking op je hersenen -> je reageert langzamer. 
• Gevolgen: leerstoornissen, depressies en geheugenstoornissen.
  

Drug

Drugs zijn stoffen die de werking van het centrale zenuwstelsel beïnvloeden. Ze hebben invloed op je gevoelens, bewustzijn en zintuigen. Je kunt drugs onderverdelen in drie groepen:

• verdovende middelen (downers)

• stimulerende middelen (uppers)

• bewustzijnsveranderende middelen (trippers)

Verdovende middelen (downers)

Geven je een ontspannen gevoel. Ze maken je rustig en blij. Je hartslag en ademhaling worden langzamer. Je spieren ontspannen en impulsen vanaf je zintuigen worden minder goed verwerkt. Ook je reactievermogen neemt af. 

Voorbeelden van verdovende middelen zijn alcohol, GHB en heroïne.

Stimulerende middelen (uppers)

Geven je het gevoel dat je meer energie en zelfvertrouwen hebt. Je hart gaat sneller kloppen, je haalt sneller adem en je spieren spannen zich aan. 

Voorbeelden van stimulerende middelen zijn energiedrankjes, tabak en xtc

Bewustzijnsveranderende middelen (trippers)

Verstoren je waarnemingen en veranderen je stemming. Je ziet dingen die er niet zijn. Je hartslag versnelt een beetje en je bloeddruk gaat omhoog. 

Voorbeelden van bewustzijnsveranderende middelen zijn cannabis (hasj en wiet) en paddo’s.

Risico’s

• Verslaving 
• Dopamine 
• Tolerantie
• Lichamelijk afhankelijkheid 
• Geestelijke afhankelijkheid  

Gehoorzintuigencellen vangen geluiden op en zetten ze om in impulsen die naar de hersenen worden geleid. Waar in de hersenen worden deze impulsen verwerkt tot een bewuste waarneming van geluid?

1. Grote hersenen
2. Kleine hersenen
3. Hersenstam

De aap heeft jeuk. Via uitlopers van zenuwcellen komen                     eerst aan in zijn                          . Daarna komen de                     aan in de             hersenen.

impulsen

ruggenmerg

impulsen

grote

kleine

prikkels

prikkels

hersenstam

Huiswerk

• Lezen bs 
• Maken woordenlijst bs 
• Maken opdrachten bs  digitaal