VzVee - les 6 - herhalen insleep/versleep - ziekteverwekkers

VzVee - les 6 - herhalen insleep/versleep - ziekteverwekkers
1 / 55
volgende
Slide 1: Tekstslide
MelkveehouderijMBOStudiejaar 1

In deze les zitten 55 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 1 video.

time-iconLesduur is: 90 min

Onderdelen in deze les

VzVee - les 6 - herhalen insleep/versleep - ziekteverwekkers

Slide 1 - Tekstslide

Verzorgen van Vee
Leerjaar 1
Docent: Marloes de Rooij
Herhalen weerstand en immuniteit
Nieuw: Insleep/versleep - Ziekteverwekkers

Slide 2 - Tekstslide

Deze les
Herhalen vorige les
- Weerstand en immuniteit

Nieuwe stof: 
- Insleep en versleep
- Ziekte(verwekkers)

Slide 3 - Tekstslide

Huiswerk/BPV
Niet gemaakt? Nablijven --> je om 15.00 uur afmelden bij de receptie.

Slide 4 - Tekstslide

Op naar de zieke koe!
Redenen van ziek worden

Ziekteverwekkers

Slide 5 - Tekstslide

Slide 6 - Tekstslide

Slide 7 - Tekstslide

Slide 8 - Tekstslide

Slide 9 - Tekstslide

Van ziektekiemen

Slide 10 - Tekstslide

Wat is enzoötie?
A
Ziekte die zich over landgrenzen verspreid
B
Ziekte die constant aanwezig is bedrijven maar bij enkele dieren tot uiting komt
C
Ziekte die zich in een land snel verspreid van bedrijf naar bedrijf.

Slide 11 - Quizvraag

Wat is een pandemie?
A
Ziekte die zich over landgrenzen verspreid
B
Ziekte die constant aanwezig is bedrijven maar bij enkele dieren tot uiting komt
C
Ziekte die zich in een land snel verspreid van bedrijf naar bedrijf.

Slide 12 - Quizvraag

Wat is een zoönose?

Slide 13 - Open vraag

Wat is een onderdeel van de eerste lijns afweer?
A
Witte bloedcellen
B
Slijmvliezen
C
Geheugencellen

Slide 14 - Quizvraag

De functie van de huid als afweerlinie is:
A
Vormt een ondoordringbare laag, heeft goedaardige bacteriën
B
Houden ziektekiemen tegen, werken ziektekiemen naar buiten/naar de keelholte
C
Zijn kleverig, zorgen ervoor dat ziekteverwekkers blijven plakken

Slide 15 - Quizvraag

Hoe komt het dat een gewricht dat ontstoken is helemaal dik, warm en pijnlijk wordt?
A
Door alle virussen in het gewricht
B
Er ontstaat een ontstekingsreactie
C
Door dat het gewricht minder goed doorbloed is

Slide 16 - Quizvraag

Onthouden van de vorm van het antigeen van de ziekteverwekker, produceren antistoffen. 
Dit is de functie van:
A
Slijmvliezen
B
Rode bloedcellen
C
Geheugencellen

Slide 17 - Quizvraag

Actieve kunstmatige immuniteit
Passieve natuurlijke 
immuniteit
Passieve kunstmatige immuniteit
Actieve natuurlijke
immuniteit
Biest
Een ziekte doormaken
Vaccineren
Antistoffen toedienen

Slide 18 - Sleepvraag

Insleep en versleep

Slide 19 - Tekstslide

Opdracht
tweetallen

Wat is insleep van ziektes op het bedrijf?
Welke manieren van insleep van ziektes zijn er? 
Wat kan je doen ter preventie? Dus om insleep te voorkomen?
 
Wat is versleep van ziektes op het bedrijf?
Welke manieren van versleep van ziektes zijn er? 
Wat kun je doen ter preventie? Dus om versleep te voorkomen?

Slide 20 - Tekstslide

Wat is insleep van ziekte?

Slide 21 - Open vraag

Wat is versleep van ziekte?

Slide 22 - Open vraag

Wat is een voorbeeld waarbij insleep van ziekte mogelijk is?
A
Mestschuif van droge koeien naar het jongvee
B
Koe van buurman die de sloot door komt
C
Laarzen niet schoonmaken tussen diergroepen

Slide 23 - Quizvraag

Noem twee belangrijke manieren om insleep van ziekte te voorkomen

Slide 24 - Open vraag

Noem twee belangrijke maatregelen om versleep van ziekte te voorkomen

Slide 25 - Open vraag

Wordt er bij jou op stage gebruik gemaakt van een hygiënesluis?
Ja
Nee
Hij is er wel, maar wordt niet gebruikt

Slide 26 - Poll

Hygiënesluis
Zal dit ooit verplicht worden? 

Schone weg - vuile weg
Handen wassen 
Bedrijfskleding

Bron plaatje: google

Slide 27 - Tekstslide

Waar zou jij de hygiënesluis plaatsen op je bedrijf?

Slide 28 - Open vraag

Hygiëne op het bedrijf
Bedrijfskleding
 - Wisselt per groep!
Laarzen SCHOON maken
 - geen stront er meer aan
Met handschoenen werken
 - Alles went!
Eigen gereedschappen per groep
 - scheelt ook weer zoeken!

Slide 29 - Tekstslide

Wie werkt er met handschoenen (buiten het melken om)
NEEEEEEE!
Altijd, wil niet zonder, geen stinkende handen tijdens het eten!
Soms, als het mij uitkomt, niet tijdens hittegolf
Mijn baas wel, ik niet
Alleen bij echt vieze klussen

Slide 30 - Poll

Wat voor vraag heb je nog over insleep/versleep/hygiëne?

Slide 31 - Open vraag

We weten nu:
- Hoe een koe gebouwd is --> hoe de onderdelen heten
- Hoe een koe immuniteit opbouwt
- Hoe we zorgen dat er zo min mogelijk ziekteverwekkers bij haar in de buurt komen

Slide 32 - Tekstslide

Op naar de zieke koe!
Redenen van ziek worden

Ziekteverwekkers

Slide 33 - Tekstslide

Slide 34 - Tekstslide

Slide 35 - Tekstslide

Slide 36 - Tekstslide

Slide 37 - Tekstslide

Van ziektekiemen

Slide 38 - Tekstslide

Welke groepen ziekteverwekkers ken je?

Slide 39 - Woordweb

Slide 40 - Tekstslide

Zoönose 
Ziekte die over kan gaan van dier op mens en/of van mens op dier

Slide 41 - Tekstslide

Opdracht
Bestaat uit twee delen: 
1e deel -->
Iedereen krijgt een nummer 1, 2, 3, 4 of 5
Individueel aan de slag 15 minuten
Jij zoekt wat uit --> Wordt expert hierover!
2e deel --> In groepjes van 5 --> jij gaat vertellen aan jouw groepje wat je weet --> je maakt de andere expert!

Slide 42 - Tekstslide

Opdracht
Jij wordt expert over: 
1: Bacteriën
2: Virussen
3: Parasieten (incl protozoën!)
4: Schimmels en gisten
5: Prionen
Jij weet straks de anderen te vertellen over: 
- Wat is het? 
- Hoe werkt het? (hoe komt het binnen, hoe vermenigvuldigd het? Hoe maakt het ziek?
- Hoe behandel je het? 
- Welke voorbeelden kun je noemen bij koeien? 
- Kan het een zoönose zijn? en zo ja, welke? 
- Hoe behandel je het als een koe het heeft?
- Hoe kan je voorkomen dat een koe het krijgt? 

Slide 43 - Tekstslide

Aan de slag
Iedereen krijgt een nummer

15 minuten alleen --> expert voorbereiden onderwerp

Daarna met 5 personen --> vertel wat je van het onderwerp weet, zodat je groepsgenoten het ook kunnen vertellen!

Slide 44 - Tekstslide

Bacterie
  • Eencellig --> vermenigvuldiging door deling --> kan snel gaan
  • Ook veel essentiële bacteriën --> denk maar aan pensbacteriën
  • Komt binnen via: huid, slijmvliezen, oraal, iedere toegangspoort
  • Gaat in cellen of organen zitten --> brengt schade aan --> infectie --> indien het de witte bloedcellen niet lukt dit aan te pakken --> ontsteking
  • Behandeling met antibiotica indien nodig
  • Voorkomen: door hygiënisch te werken, niet aankopen, eventueel vaccineren (mastitis)
  • Voorbeelden: Salmonella (Z), paratuberculose, leptospirose (Z), E.coli (Z)

Slide 45 - Tekstslide

Virus
  • Klein deeltje erfelijk materiaal met eiwitomhulsel
  •  Vermeerderen in cellen --> past cellen aan zodat zij viruseiwitten gaan vormen --> cel gaat kapot, virus komt vrij en gaat naar volgend cel --> celschade
  • Komt binnen via slijmvliezen, huid, oraal enz.
  • Alleen ondersteunende behandelingen mogelijk, geen virusremmers bij koeien
  • Voorkomen: algemene hygiëne maatregelen, gescheiden groepen, geen aankoop, vaccinatie mogelijk
  • Voorbeelden: IBR, BVD, Pinkengriep, MKZ
  • Zoönose: volgens mij niet van belang --> wel bv rabiës (hondsdolheid)

Slide 46 - Tekstslide

Parasieten
  • Klein 'beestje' dat alleen kan overleven in (endo) of op (exo) een gastheer 
  • Endoparasieten --> leven in de gastheer, overleven door eten op te eten of bv bloed te drinken, trekken door het lichaam heen om op de juiste plek te komen --> maken schade aan cellen of onttrekken te veel bloed/eten --> bv maagdarm wormen, leverbot, longworm --> komen oraal binnen
  • Exoparasieten --> voeden zich met dode huidcellen of bijten door de huid heen naar bloed --> bv mijten
  • Behandeling: anti-parasitair middel --> ontworming bv
  • Voorkomen: afhankelijk van parasiet, vaccineren tegen longworm, eventueel preventief behandelen
  • Zoönose: leverbot, cryptosporidium
  • Protozo --> ééncellig parasiet --> bv coccidiose, cryptosporidium

Slide 47 - Tekstslide

Schimmels/gisten
  • Schimmels: Meercellig
  • Gisten: Eéncellig 
  • Verspreiden via sporen
  • Leven op of in de gastheer van organisch materiaal van de gastheer
  • Overgebracht via de lucht, direct contact --> dus huid, slijmvliezen, alle openingen
  • Behandeling: anti-schimmelmiddel --> bv neocidol
  • Preventie: Hygiëne, vaccineren tegen ringworm
  • Voorbeelden: Ringworm/ringschurft (Z)

Slide 48 - Tekstslide

Prion
  • Verkeerd gevouwen eiwit in hersenen van dieren --> werd vroeger verwerkt tot diermeel --> dieren aten diermeel --> verkeerd gevouwen eiwitten via bloed naar hersenen --> Daar aanzetten tot nog meer verkeerd gevouwen eiwitten --> leidt tot echt gaten in de hersenen door schade 
  • voorbeeld: gekke koeien ziekte BSE (en Scrapie bij schapen)
  •  Is mogelijk een zoönose (gelinkt aan Creutzfeldt-Jakob)
  • Behandeling niet mogelijk!
  • Geen diermeel voeren (mag ook niet meer)
  • Soms spontane BSE!

Slide 49 - Tekstslide

Slide 50 - Video

Waarom is het belangrijk?
Door te weten welke ziekteverwekkers er zijn, weet je ook dat ze allemaal hun eigen manier van besmetting, behandeling en preventie hebben! 

Dat is voor jou als veehouder van belang, dan weet je wat je er mee moet doen! 

Slide 51 - Tekstslide

Infectie en ontsteking
Infectie --> binnendringen van een ziekteverwekker in het lichaam
Ontsteking --> reactie van het lichaam op de binnengedrongen ziekteverwekker

Ontstekingskenmerken --> Pijn, zwelling, roodheid, warmte en gestoorde functie

Slide 52 - Tekstslide

Slide 53 - Tekstslide

Sleep de juiste normaalwaarde naar de de bovenstaande onderdelen.
Temperatuur koe
Ademhaling koe
Pols koe
10-30x (20-40x)
38,0-39,0
50-80x
8-18x
38,5-40,5
108-300x

Slide 54 - Sleepvraag

Leren voortgangstoets
- Lerenoverveehouderij.nl  Rundvee --> gezondheid --> hoofdstuk 1 helemaal
- Presentaties in LessonUp --> Via Its Learning (lessen) te vinden, of inloggen in LessonUp
- Artikelen bij huiswerk --> gebit en maagdarmkanaal
- Plaatjes Anatomie --> Zie ELO! Zijn er drie!
- Huiswerk over weerstand en immuniteit

Slide 55 - Tekstslide