Les 5: Alles voor de winst 1980-2010

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1-6

Welkom terug bij Aardrijkskunde! 

Startklaar:

• Jas uit, tas op de grond
• telefoon en oortjes weg
• schrift en pen op tafel  

Programma vandaag

1. Terugblik
2. Uitleg 
3. Opdracht
4. Afsluiting

Periode 2

1	2	3	4	5	6
Nabespreking P1 Intro P 2	H1.1	H1.2 + H1.3	H1.4 + H2.1	H2.2 + H2.3	H2.4+ SO

7	8	9	10	11	12
H3	H4.1 + H4.2	H4.3	Herhaling + SO	Herhaling	Herhaling

H1 De wereld als systeem
H2 De wereld indelen
H3 Landen in beeld
H4 Wereldsteden in de VS

Overzicht 

     Lesdoel

Aan het einde van de les...

• kan je omschrijven hoe het centrum en de (semi)periferie in de wereld tussen 1980 en 2010 verschoven zijn en wat waren daarvan de oorzaken waren.

Paragraaf 1.3

Het lesdoel (2 min) 

Docent benoemt het lesdoel en bespreekt kort wat de leerlingen zullen leren en waarom dit belangrijk is.

Leerlingen luisteren naar de leerdoelen en krijgen een duidelijk beeld van wat er van hen verwacht wordt tijdens de les. Uitleg van leerdoelen, korte discussie over belang van de leerdoelen

voor 1500

1500 - 1800

1800 - 1950

1950 - 1980

1980 - 2010

Nu

Kladpapier en pen nodig

Terugblik

voor 1500

1500 - 1800

1800 - 1950

1950 - 1980

1980 - 2010

Nu

Bij welke tijd horen de onderstaande woorden?

A

B

C

D

1. Industriële revolutie
2. Dekolonisatie
3. kolonialisme 
4. Stoommachine
5. Te voet, te paard of caravan
6. Ontdekkingsreizen op zeilschepen
7. Bipolaire wereld: kapitalisme versus communisme

Terugblik: Wat weten we nog?

A

B

C

Centrum

Semi-Periferie

Periferie

Landen tussen arm en rijk, met groeiende industrie en beperkte macht.

Rijke landen met veel macht, moderne industrie, en goede infrastructuur.

Arme landen met weinig macht, afhankelijk van grondstoffen en lage lonen.

1

2

3

Terugblik: Wat weten we nog?

A

B

C

Centrum

Semi-Periferie

Periferie

Nederland

Congo

India

1

2

3

Wat heeft het centrum-periferie model te 

maken met kolonialisme?

Terugblik: Wat weten we nog?

Voorkennis

1. Je weet wat het centrum-periferie model is (wereldsysteem)

2. Je weet wat kolonialisme betekent.

3. Je weet wat industrialisatie betekent.

3. Je weet wat dekolonialisme betekent.

Welke voorkennis is nodig voor het doel.
Controleer of de leerlingen deze voorkennis beheersten door het stellen van Controle van Begrip vragen

voor 1500

1500 - 1800

1800 - 1950

1950 - 1980

1980 - 2010

Nu

Welke woorden zouden bij deze twee tijdvakken kunnen horen denk je?

1990-2010: unipolaire wereld

• Sovjet-unie viel uitelkaar 
  
  
• meer internationalisering
  van handel
  
  
• unipolaire wereld: 1 politiek
  en economisch machtig
  centrumgebied (VS)

1990-2010: triade

• Triade = Japan, VS + EU
• Economische machtscentra  

1990-2010: offshoring

• in centrumlanden: hogere lonen + strenge regels
• in periferie: lage lonen + minder strenge regels 

dus:
verplaats de industrie naar een lagelonenland (offshoring)

de MNO's blijven eigenaar van deze industrie

Op welke volgorde moet de productieketen van mobiele telefoons ingevuld worden? Gebruik hiervoor de afbeelding.

Productieketen

De onderdelen waarui het productieproces van goederen bestaat: onderzoek en ontwerp, productie, distributie en consumptie

Onderwerp: productieketen.

Bekijk met de leerlingen/studenten de afbeelding over de productieketen van mobiele telefoons. Laat leerlingen/studenten de stappen in de productieketen op de juiste volgorde zetten. Bespreek met hen de volgende vragen over de productieketen:

• Op welke volgorde moet de productieketen van mobiele telefoons ingevuld worden?Antwoord: C, E, A, F, D, B.
• Welke stap(pen) in de productieketen van mobiele telefoons kom je in de documentaire tegen?
  Antwoord: De documentaire behandelt de eerste stap, het opgraven van de grondstoffen.

1990-2010: offshoring

1990-2010: outsourcing

uitbesteden van taken uit de productieketen aan een ander bedrijf in een lagelonenland 

Bijvoorbeeld: callcentre in India

1990-2010: neokolonialisme

• Periferie nog erg afhankelijk van centrumlanden, hierdoor konden ze zich economisch niet goed ontwikkelen.
  
  
• neokolonialisme 

1990-2010: concurrentie

• neoliberalisme in centrumlanden =
  minder regels vanuit de overheid en meer vrijhandel.
  
  
• Vrijhandel =  handel die gericht is op vraag en aanbod zonder regels van de overheid

Global shift

= economisch zwaartepunt schuift steeds meer op richting Azië

     Lesdoel

Aan het einde van de les...

• kan je omschrijven hoe het centrum en de (semi)periferie in de wereld tussen 1980 en 2010 verschoven zijn en wat waren daarvan de oorzaken waren.

Paragraaf 1.3

Het lesdoel (2 min) 

Docent benoemt het lesdoel en bespreekt kort wat de leerlingen zullen leren en waarom dit belangrijk is.

Leerlingen luisteren naar de leerdoelen en krijgen een duidelijk beeld van wat er van hen verwacht wordt tijdens de les. Uitleg van leerdoelen, korte discussie over belang van de leerdoelen

voor 1500

1500 - 1800

1800 - 1950

1950 - 1980

1980 - 2010

Nu

Samenvatting

• Welke woorden bij welke tijdvakken?
• kan je de woorden ook uitleggen?

Zelf aan de slag! 

• Wil je alles nog even nalezen? Lees samenvatting van 1.3 of bekijk de PPT van De Geo op teams
  
  
•  Opdrachten maken: 
  
  

1.17

Check je antwoorden

Begrippen oefenen

https://quizlet.com/join/3pNVra7Rf?i=1fo1jg&x=1bqt

Retrieval practice (10 min)

Docent geeft de leerlingen de tijd om zelf te oefenen met de lesstof en biedt ondersteuning indien nodig.

Leerlingen oefenen zelf met de lesstof door begrippen te oefenen met Quizlet, flashcards te maken en zichzelf te overhoren of topografie spellen online te doen.

Quizlet, flashcards maken, zichzelf overhoren, topografie spellen online

quizlet.com

Tot de volgende les!

Meenemen:
- JDW Map of AK schrift

- Pen