composities A

• Kunst
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Leren over composities

Wat is een compositie?

Compositie is de manier waarop de onderdelen van een kunstwerk geordend worden. 

Iedere compositie heeft een ander effect op het kunstwerk.

Johannes Vermeer, Meisje met de 

parel ± 1665-1667, olieverf op doek

Symmetrische compositie

Een symmetrische compositie wordt gekenmerkt doordat het werk is te verdelen in 2 helften die min of meer elkaars spiegelbeeld zijn. Dat kan heel precies, maar dat hoeft niet. De spiegeling kan horizontaal, verticaal of diagonaal zijn. 

Symmetrie heeft een statisch (rustig, stilstaand) effect.

Asymmetrische compositie

Is er geen symmetrie aanwezig dan noemen we de compositie asymmetrisch. Het heeft een dynamisch (druk, beweeglijk) effect.

Centrale compositie

Als je aandacht naar het midden van het beeldvlak wordt getrokken, spreken we van een centrale compositie. 

Een centrale compositie heeft een statisch effect.

Driehoeks compositie

In de compositie is de vorm van een driehoek te herkennen. De belangrijkste onderdelen in de voorstelling zijn binnen deze driehoek geplaatst. Een driehoekscompositie kan een statisch of dynamisch effect hebben, afhankelijk van de voorstelling.

Statisch

Over-all compositie

Alle onderdelen van de compositie zijn hetzelfde, doen patroonachtig aan en staan verspreid over het beeldvlak. 

Ze lijken buiten het schilderij tot in het oneindige door te kunnen gaan.

Het kan een statisch of dynamisch effect hebben, afhankelijk van de voorstelling.

Horizontale compositie

De onderdelen van een compositie zijn vooral horizontaal gerangschikt, Een horizontale compositie heeft een statisch effect. 

Verticale compositie

De belangrijkste onderdelen zijn in een verticale lijn geordend, van boven naar beneden. Ook dit heeft een statisch effect. 

Diagonale compositie

In een diagonale compositie zijn de onderdelen diagonaal geordend of er zit een diagonale richting in. 

Dit heeft een dynamisch effect.

Wat trekt de aandacht in een centrale compositie?

1. Het midden van het beeldvlak
2. De randen van het beeldvlak
3. Het bovenste deel van het beeldvlak
4. Het onderste deel van het beeldvlak

Welk effect heeft een centrale compositie?

1. Een beweeglijk effect
2. Een statisch effect
3. Een dynamisch effect
4. Een rustig effect

Hoe wordt een compositie genoemd zonder symmetrie?

1. Centrale compositie
2. Symmetrische compositie
3. Dynamische compositie
4. Asymmetrische compositie

Wat is het effect van zowel een horizontale als een verticale compositie?

1. Een statisch effect
2. Een dynamisch effect
3. Een verticaal effect
4. Een diagonaal effect

Hoe wordt een driehoekscompositie beschreven?

1. Belangrijkste onderdelen buiten de driehoek geplaatst
2. Belangrijkste onderdelen binnen de driehoek geplaatst
3. Alle onderdelen in dezelfde vorm geplaatst
4. Belangrijkste onderdelen willekeurig geplaatst

Wat voor effect heeft een diagonale compositie?

1. Dynamisch effect
2. Saai effect
3. Plat effect
4. Statisch effect

Wat is het kenmerk van een symmetrische compositie?

1. Het heeft een dynamisch effect
2. Het werk is te verdelen in 2 helften die min of meer elkaars spiegelbeeld zijn.
3. De spiegeling kan horizontaal, verticaal of diagonaal zijn
4. Het trekt de aandacht naar het midden van het beeldvlak

Wat is kenmerkend voor een over-all compositie?

1. Alle onderdelen zijn hetzelfde en lijken oneindig door te kunnen gaan
2. Alle onderdelen zijn verschillend en beperkt tot het schilderij
3. Slechts enkele onderdelen lijken oneindig door te kunnen gaan
4. Alle onderdelen zijn hetzelfde maar zijn begrensd