4M Startles Introductie

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 4

Startopdracht

1. Loop rustig het lokaal binnen en praat zachtjes
2. Ga zitten op je stoel
3. Oortjes doe je uit
4. Je jas hang je over je stoel
5. Pak je boek + pen
6. Stop met praten als de les begint
   

Welkom

• Voorstellen
• Uitleg werkwijze
  
• Verwachtingen
  
• LessonUp
• Aan de slag!
  

  Even voorstellen....

Diane Kuin

Wie ben jij? 

Wat is jouw naam?

Vertel iets over jezelf. 

Wat zijn je hobby's?

Waar ben je goed in? 

Wat vind je leuk?

Hoe is jouw gezin samengesteld? 

Mijn regels

• Je komt rustig binnen en gaat zitten
• Je jas en oortjes doe je uit, capuchon / pet doe je af, je telefoon is weg
  
• Je pakt je boek en je pen (Je hebt altijd je spullen bij je)
• Je eet en drink niet in de klas (flesje water mag wel)
• Je praat niet door mij of anderen heen
  
• Je doet actief met de les mee
• Je gaat onder de les niet naar de toilet
• Laat het mij weten als er een probleem is (maar graag niet door de les heen)

Welk materiaal heb je mee?

• Boek BvJ (A of B) met studiewijzer
• Chromebook 
• Schrift voor (extra) opdrachten en aantekeningen
• Pen, potlood, gum, liniaal, puntenslijper
  

Studiewijzer

Inloggen LessonUp 4M

• Chromebook
• LessonUp.app
  
• Code invoeren: wjvbd
• Registreren (of inloggen) 
• Inloggen met schoolemail + wachtwoord 

Thema's in 4M

• Thema 9 Planten (4A)
• Thema 10 Regeling (4A)
• Thema 11 Zintuigen (4A)
• Thema 12 Voeding en vertering (4B)
• Thema 13 Transport en afweer (4B)
• Thema 14 Gaswisseling en uitscheiding (4B)

SE's in 4M

• TTW1--> thema 9, 12 en 4 (Ordening, 3M)
• Voor TTW2 --> thema 10
• TTW2 --> thema 10,11 en 3 (Erfelijkheid en evolutie, 3M) 
  
• TTW3--> Thema 13, 14 en 1 (Organen en cellen, 3M)
  

Planten

9.1 Bladeren
9.2 Stengels en wortels
9.3 Glucose als grondstof
9.4 Voortplanting
9.5 Bestuiving, bevruchting en verspreiding
9.6 Ontkieming, groei en ontwikkeling

Wat weet je al over planten?

Maak opdracht 1 t/m 5 (blz 8) zelfstandig (Zs). 

Na 5 minuten mag je overleggen met je direct buurman of buurvrouw (Zf). 

Zelfstandig stil werken (Zs)

Dit is wat ik van jullie verwacht:

• Eerst 5 minuten in stilte werken. Je blijft op je plaats. 
• Niet overleggen of vragen, als je er niet uitkomt dan sla je de opdracht even over.

• Na 5 minuten mag je zachtjes (fluisteren) overleggen met je directe buurman of buurvrouw. (Zf)
• Steek je vinger op als ik naar je toe moet komen. (Zf)

Opdrachten voorkennis

1a. Welke stoffen zijn energie arm?

Eiwit / glucose / koolhydraat / koolstofdioxide / mineralen / vet / water / zuurstof

 

energierijk

energiearm

organisch

anorganisch

koolstofdioxide

zuurstof

water

glucose

eiwit

vet

koolhydraat

energierijk

energiearm

mineralen

koolstofdioxide

zuurstof

water

glucose

eiwit

vet

koolhydraat

Organisch = energierijk

Anorganisch = energiearm

Energierijke 

stoffen

Energierijke stoffen zijn afkomstig van organismen. 

De plant maakt glucose door fotosynthese.

Glucose is een energierijke stof. 

Andere voorbeelden van energierijke stoffen zijn koolhydraten, eiwitten en vetten. 

In energierijke stoffen zit energie.

Opdrachten voorkennis antwoord

1a. Welke stoffen zijn energie arm?

Eiwit / glucose / koolhydraat / koolstofdioxide / mineralen / vet / water / zuurstof

 

Opdrachten voorkennis

1b. Witlof is een bladgroente dat in het donker wordt geteeld. Welke reactie kan voorkomen in witlof?  

a) Glucose + zuurstof --> koolstofdioxide + water (energie)

b) Koolstofdioxide + water --> glucose + zuurstof (fotosynthese)

 

Witlof is een bladgroente dat in het donker wordt geteeld. Welke reactie kan voorkomen in witlof?

1. Glucose + zuurstof --> koolstofdioxide + water
2. Koolstofdioxide + water --> glucose + zuurstof

Opdrachten voorkennis antwoord

1b. Witlof is een bladgroente dat in het donker wordt geteeld. Welke reactie kan voorkomen in witlof?  

a) Glucose + zuurstof --> koolstofdioxide + water (energie)

b) Koolstofdioxide + water --> glucose + zuurstof (fotosynthese)

 Antwoord = A --> dit is verbranding en kan ook in het donker plaatsvinden. Voor fotosynthese is zonlicht nodig. 

Fotosynthese

• Fotosynthese is het proces waarbij de plant glucose maakt.

• Nodig: Zonlicht, water en koolstofdioxide.
• Maakt: Glucose en zuurstof.

• Glucose bevat energie en is dus een energierijke stof.

Verbranding

• Verbranding is het proces waarbij energie wordt vrijgemaakt uit glucose.

• Cellen breken glucose af met behulp van zuurstof (energie komt vrij).

• Er onstaan 2 afvalstoffen: Koolstofdioxide en water.

Gaswisseling bij planten

- Overdag: fotosynthese en verbranding

- ‘s Nachts: alleen verbranding  Geen fotosynthese 's nachts.

's Nachts gaat 

koolstofdioxide uit 

het blad en zuurstof 

naar binnen.

Orgaan

Functie

Sleepvraag

Welk plantenorgaan past het best bij de functie?

De plant stevig vastzetten in de grond.

Resevevoedsel opslaan

Stevigheid geven aan de plant

Transport van stoffen

Voedsel maken voor fotosynthese

Water en voedingsstoffen opnemen uit de bodem

Bladeren

Stengels

Wortels

Wortels

Wortels

Stengels

reservevoedsel opslaan in planten

Functies van plantenorganen

• Wortels: Opzuigen van water met mineralen uit de bodem. Plant vastzetten in de grond. Opslaan reservevoedsel. 
• Stengel: Vervoeren van water en opgeloste stoffen. Stevigheid. 

Bladeren: Fotosynthese (voedingsstoffen maken).

• Bloem: Zorgt voor de voortplanting.

Functies van de wortels

• Water met voedingsstoffen opnemen

• De plant vastzetten in de grond 

• Reservevoedsel opslaan

Opdrachten voorkennis

3. Hoe verloopt het transport van stoffen in een plant?  

1. Water met voedingsstoffenzouten* gaan van de ...... naar de .....

2. Glucose gaat van de ..... naar de ......

 * Voedingszouten zijn mineralen zoals kalium, magnesium, ..

Hoe verloopt het transport van stoffen in een plant? 

Water met voedingszouten gaan van de                   

naar de 

Glucose gaat van de                     naar de                      en de          

bladeren

wortels

bladeren

wortels

stengels

Transport

• Water + voedingszouten van wortels --> bladeren
• Voedsel (glucose) uit bladeren --> rest van de plant

Opdrachten voorkennis

4. Kies de juiste naam bij de genummerde delen van de bloem, meeldraad en stamper.  

 

kroonblad

meeldraad

kelkblad

stamper

helmknop

helmhokje

helmdraad

stempel

stijl

vruchtbeginsel

Bouw en functie 

van een bloem 

1. Kroonblad
2. Helmknop*
3. Helmdraad* 
4. Zaadbeginsel (staat niet in de opdracht)
5. Stempel
6. Stijl
7. Vruchtbeginsel
8. Kelkblad
9. Bloemsteel
10. Meeldraad 
11. Stamper

(helmdraad en helmknop = meeldraad)

Opdrachten voorkennis

5. De zinnen beschrijven delen van een zaad. Zet de juiste naam bij elke zin.

1. Hierin is voedsel opgeslagen.

2. Gaatje om snel water op te nemen.

3. Dit deel beschermt het zaad

4. Worteltje, stengeltje en blaadjes in een zaad.

5. De plaats waar het zaad aan de plant vastzat.  

 

Sleep de juiste naam naar de zin. 

Zaadhuid

Poortje

Navel

Kiem

Zaadlobben

Hierin is voedsel opgeslagen

Gaatje om snel water op te nemen

Dit deel beschermt het zaad

Worteltje, stengeltje en blaadjes in een zaad

De plaats waar het zaad aan de plant vastzat

Bruine boon = zaad

Zaadlobben: bevatten reservevoedsel

Poortje: opening voor opname water

Zaadhuid: het vlies om het zaad heen voor bescherming

Kiem: aanzet van wortel en blaadjes

Navel: hier zat het zaad vast aan de plant

Hartvormig bultje: deel van de navel

buitenkant

boon

Kiem

Navel

Zaadhuid

Zaadlobben

Huiswerk

Lezen 9.1

Maken opdracht 1 t/m 3 en 6 t/m 8

De laatste minuten van de les 

Dit is wat ik van jullie verwacht:

• Iedereen is stil en kijkt mijn kant op.
  
• Iedereen zit recht op zijn stoel en focust zich. 
• Je pakt je spullen nog NIET in. 
• Als ik een vraag stel, denkt iedereen mee over het antwoord. 
• Als ik een opdracht geef, dan maak je deze in stilte. (Zs)

1. Schrijf 2 dingen op die je deze les hebt geleerd.
2. Schrijf 1 ding op wat nog niet duidelijk is of iets dat je nog wilt weten.