Thema 5: Homeostase bij planten

• Biologie
• Secundair onderwijs

BZL thema 5:
Homeostase bij planten

Deze Lessonup is een webquest waarmee je volledig zelfstandig het vijfde thema gaat verwerken. Je doet dit op je eigen tempo, maar je houdt natuurlijk rekening met de deadline. (eind volgende les)

Je doorloopt de dia's en je mag je boek gebruiken voor extra info van blz. 148-157

Na elk stukje theorie zal je een aantal vraagjes krijgen. Deze vraagjes zullen meetellen als evaluatie (10 punten).

Je doorloopt deze Lessonup alleen en neemt deze opdracht serieus. Stel gerust vragen als er iets niet duidelijk is.

1. Van prikkel tot reactie

BIJ EEN PLANT:

• Receptor: geen zintuigcellen, maar prikkelgevoelige moleculen 
• Prikkels: licht, zwaartekracht, warmte en tast
• Prikkels geven info over: standplaats, moment van de dag, tijd van het jaar, aanwezigheid andere planten, groeirichting, ..

Het organisme als systeem

Het organisme als systeem

stelsel

cel

weefsel

orgaan

organisme

2. Organen van de bloemplant

Plaats de plantenonderdelen bij de passende foto!

Bladeren

Bloem

Wortels

Stengel

Benoem de aangeduide plantonderdelen.

vrucht met zaden

blad

wortel

bloem

stengel

Op de foto zie je de
worteltop met ...
van een chilipeper plant.

1. wortelhaartjes
2. zijwortels
3. hoofdwortel

2. Organen van de bloemplant

• Wortel: hoofdwortel, zijwortel en wortelharen
• Stengel: stevigheid + transport  water, mineralen en voedingsstoffen
• Blad: bloedgroenkorrels of chloroplasten --> groene kleur + fotosynthese
• Blad: huidmondjes: in- en uitstroom CO2, O2 en waterdamp
• Bloem: geslachtelijke voortplanting

7.2 De plantenorganen

Voedingsstoffen leveren aan een kiemend zaadje.

Opwaarts transport van water en mineralen.

Water en mineralen opnemen uit de bodem, vasthechting in de bodem.

Neerwaarts transport van water en suikers, (eiwitten en vetten.)

Water verdampen, voedingsstoffen aanmaken voor de vorming van bloemen, vruchten en de energie-opslag in stengel en wortels.

Geslachtelijke voortplanting: vormen van zaden.

Wortels

Stengel

Blad

Bloem

Vrucht

3. Weefsels van de bloemplant

Wortels, stengels en bladeren bestaan allemaal uit dezelfde weefseltypes:

• Huidweefsel
• Transportweefsel 
• Grondweefsel

3.1 Huidweefsel

• Buitenkant van de plant
• Bescherming tegen ziekteverwekkers + beschadigingen

• Meerjarige planten: dikke schors = periderm of bast
• Eenjarige kruidachtige planten: dunne buitenste beschermlaag = epidermis
• Wortels: andere vorm epidermis = rhizodermis

3.2 Transportweefsel

Transport van water, mineralen en voedingsstoffen

2 soorten weefseltypes:

• xyleem of houtvaten = transport van water en mineralen vanuit wortels naar de rest van de plant (tegen de zwaartekracht in) 
• floëem of zeefvaten = transport van water met organische moleculen (vb: glucose door plant zelf gevormd). Vanuit bladeren naar de andere delen van de plant

3.3 Grondweefsel

Overige weefsel dat geen huid- of transportweefsel is. 

Zit tussen de andere weefsels: 

• steun geven
• opslag voedingsstoffen

Grondweefsel onder epidermis van het blad en de stengel: schors of cortex

3.3 Grondweefsel

Overige weefsel dat geen huid- of transportweefsel is. 

Zit tussen de andere weefsels: 

• steun geven
• opslag voedingsstoffen

Grondweefsel onder epidermis van het blad en de stengel: schors of cortex

Het huidweefsel noemen we ook een epidermis.

1. Waar
2. Niet waar

Het xyleem zorgt voor het transport van water met organische moleculen zoals glucose. Het floëem zorgt voor het transport van water en mineralen.

1. Waar
2. Niet waar

Grondweefsel zorgt voor steun en voor de opslag van voedingsstoffen zoals zetmeel.

1. Waar
2. Niet waar

5. Conductoren: hormonen

• Floëem vervoert naast water, voedingsstoffen en mineralen ook hormonen
• Hormoon bereikt doel, binden zich aan de juiste membraamreceptoren in doelwitcellen, reactie vindt plaats
• 8 verschillende hormoontypes in planten, waaronder auxine en ethyleen 

5. Conductoren: hormonen

Auxine:

• Bevorderen celstrekking en stengelgroei
• Vorming bijwortels
• Voorkomen bladverlies
• Bevordering vruchtvorming
• Stimuleren ethyleenproductie
• Voorkomen zijscheuten

5. Conductoren: hormonen

Ethyleen:

• Sturen van bloem- en bladverlies
• Bevorderen van fruitrijping

Bladverlies

Het gas dat door bananen gemaakt wordt heeft effect op andere vruchten.
Wat voor een stof is dat gas?

1. Hormoon
2. Impuls

Planten beschikken niet over een zenuwstelsel om informatie door te geven. Ze doen dat via hormonen.

1. Waar
2. Niet waar

Hormonen worden getransporteerd via het xyleem

1. Waar
2. Niet waar

Ethyleen zorgt ervoor dat vruchten rijp worden

1. Waar
2. Niet waar

Door temperatuurdaling daalt de productie van ethyleen.

1. Waar
2. Niet waar

6. waterhuishouding

Transport in een plant.

• Via vaatbundels vervoeren planten water, mineralen en glucose binnen de plant.
• Xyleem vervoert water en mineralen omhoog naar de bladeren.
• floëem vervoert glucose en andere voedingsstoffen richting de wortels.

In het volgend filmpje:

houtvaten= xyleem

bastvaten= floëem

Xyleem

floëem

Welke begrip horen bij welke omschrijving

Zuigkracht

Worteldruk

Capillaire werking

Het water "kleeft"aan de wanden van de dunne buisjes omhoog

De wortels nemen water en mineralen op en drukken dit omhoog in de houtvaten

De bladeren "zuigen" ,door verdamping uit de huidmondjes, de vloeistof omhoog 

In welke richting verloopt het transport in het floëem?

1. Van de bladeren naar de wortels.
2. Van de bladeren naar alle delen van de plant.
3. Van de wortels naar de bladeren
4. Van de wortels naar alle delen van de plant.