§9.4 Waterkwaliteit en waterkwantiteit

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Openingsfoto

Wat zie je?

Waar komt dit voor?

Waarom komt dit hier voor?

Is dit gewenst?

Komt dit overal zo voor? 

Binnen is beginnen!

Binnen is beginnen!

• Ga op je plek zitten,
• Pak je ipad voor,
• Ga naar lessonup en accepteer de uitnodiging,
• Beantwoord de 5 geografische vragen van de openingsfoto met je buur aan je tafel
• Wanneer de timer afloopt, is het stil!

Beschrijving van de openingsfoto

Een rioolwaterzuiveringsinstallatie.

Startopdracht

Wat?	Bekijk de paragraaf en de lessonup en schrijf op wat je al weet of kan
Hoe?	Zelfstandig in stilte
Hulp	Brein, Boek, Buur, Bureau
Tijd	Timer
Klaar?	Keuze 1: Ik begrijp het goed: ga zelfstandig aan het werk Keuze 2: Ik begrijp het bijna: ga zelfstandig aan het werk + herhaling Keuze 3: Ik vind het nog lastig: doe mee met de instructie

Binnen is beginnen!

Binnen is beginnen!

• Ga op je plek zitten,
• Pak je laptop/iPad voor,
• Ga naar lessonup en accepteer de uitnodiging,
• Doe de startopdracht

Hoofdstuk 9: 

Water in Nederland

§9.4 Waterkwaliteit en waterkwantiteit

Lesplanning 

Aanwezigheid en huiswerkcontrole 

Mededelingen:  

Uitleg §9.4 'Waterkwaliteit en waterkwantiteit'

Maak van §9.4 'Waterkwaliteit en waterkwantiteit' vraag 1 t/m 8

Lesafsluiter: examenvraag

Vooruitblik op de volgende les

Lesdoelen van deze les

1. Kun je verschillende soorten watervervuiling en de veroorzakers daarvan noemen.
2. Kun je uitleggen waarom de ene soort watervervuiling gemakkelijker is schoon te maken dan de andere.
3. Kun je uitleggen waarom er meer water gereinigd moet worden dan het afvalwater van huishoudens.
4. Kun je de twee overheden noemen die zich bezighouden met water.
5. Kun je vier verschillende functies noemen van een waterschap.

Neem de vragen over en beantwoord ze tijdens de uitleg!

Wat weet jij nog van de vorige keer?

Afvalwater schoonmaken

Oppervlaktewater wordt gebruikt voor scheepvaart, om in te vissen en te zwemmen en ook om water uit te winnen. daarom is het belangrijk dat oppervlaktewater schoon is.

• Het zelfreinigend vermogen mag niet worden aangetast = voldoende bacteriën in het water die vervuiling in het water afbreken.

• Het water wat uit het riool komt moet eerst worden schoongemaakt, doormiddel van rioolwaterzuiveringsinstallatie, voordat het in oppervlakte water komt.

Soorten watervervuiling

Er zijn vijf soorten vervuiling:

• Organische vervuiling

• Chemische vervuiling

• Thermische vervuiling

• Landbouwvervuiling

• Verzilting

Huishoudelijkevervuiling

Industrieën kunnen water vervuilen met stoffen die moeilijk kunnen worden schoongemaakt. Daarom nooit door de wc spoelen!

Industrieën en elektriciteitscentrales lozen koelwater op meren en rivieren

Kunstmest kan in oppervlaktewater terecht komen. 

Planten en dieren sterven uit.

Oppervlaktewater en grondwater wordt zouter

Organische vervuiling

Organische vervuiling

Etensresten, WC-water en opgeloste afvalstoffen worden in rioolwaterzuiveringsinstallaties uit het afvalwater gehaald.

Grijs water
Van douche, wasmachine, keuken. 

Hergebruik mogelijk.

Zwart water
Water van WC. Veel schadelijke bacteriën en moet daarom goed worden gezuiverd.

Verzilting

Verzilting = zout worden van de bodem.

Via kwel onder de dijken door of wanneer zee via de rivieren binnen komt,.

Het zoete grond- en rivierwater mengt met zoute water. 

De rivieren en het grondwater wordt brak. (zoutig)

Wanneer er een droge zomer veel water verdampt, komt het brakke water dichter aan de 

oppervlakte.

De gewassen sterven af en

de bodem wordt ongeschikt voor landbouw!

Water en de overheid(1)

Rijkswaterstaat

Het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat regelt alles wat met rivieren, zee en bescherming tegen water te maken heeft,

Bij de uitvoering van werk langs de grote rivieren en de kust zie je daarom bordjes en auto’s van Rijkswaterstaat.

Kustonderhoud- Noordzeestrand

Water en de overheid(2)

Nederland onverdeeld in 21 waterschappen.

Een waterschap zorgen voor het water in een bepaald deel van het land. De bewoners van het waterschap betalen belasting aan het waterschap. 

De voorzitter van een waterschap: dijkgraaf

Het waterschap heeft vier taken:

1. Waterkwaliteit 

2. Waterkwantiteit 

3. Beheer dijken, duinen en stuwen

4. Waterwegen goed bevaarbaar houden voor schepen

Water en de overheid(2)

Nederland onverdeeld in 25 waterschappen.

• Die zorgen voor het water in een bepaald deel van het land. 
• De bewoners van het waterschap betalen belasting aan het waterschap. 

Het waterschap heeft vier taken:

1. Waterkwaliteit 

2. Waterkwantiteit 

3. Beheer dijken, duinen en stuwen

4. Waterwegen goed bevaarbaar houden voor schepen

Werkvorm: Placemat

Benoem 3 feiten van de les

Stel 3 vragen aan je buurman/ vrouw over de stof

Benoem 3 begrippen van de les

Benoem 3 dingen die je nog niet wist 

Benoem 3 dingen van de vorige les 

Aantekeningen niet toegestaan!

Aan het werk 

Wat?	§9.4 'Waterkwaliteit en waterkwantiteit' vraag 1 t/m 8
Hoe?	Zelfstandig in stilte
Hulp	Brein, Boek, Buur, Bureau
Tijd	Timer Daarna sluiten we af met een examenvraag
Klaar?	Maak de herhaling en of Anders actief: Bronnen: Vervoer over water

Aan het werk 

Ik begrijp het wel	Ik begrijp het bijna	Ik vind het nog lastig
Zelfstandig werken: §9.4 'Waterkwaliteit en waterkwantiteit' vraag 1 t/m 8 Klaar? Anders actief: Bronnen: Vervoer over water	Maak de opdrachten en de herhaling Klaar? Examentrainer extra	Extra uitleg en maak daarna de opdrachten Klaar? Herhaling

Lesdoelcheck

1. Geef drie voorbeelden van watergebruik 
2. Leg uit wat de watervoetafdruk is en hoeveel liter water een gemiddelde Nederlander verbruikt.
3.  Waarom is grondwater geschikter is om drinkwater van te maken dan oppervlaktewater?
4. Vertel hoe de drinkwaterwinning in de duinen werkt.

Check-in-duo's

check-in-duo’s.

1. Vergelijkt de antwoorden met je buur
2. Verschillen? Overlegd wat het juiste antwoord dan is
3. Check-in-de-klas
4. Tijd: timer

douchewater 

wasmachienewater 

water dat je in de keuken gebruikt 

toiletwater 

grijswater 

zwartwater 

Grijs water is het water van de toiletspoeling.

1. Juist
2. Onjuist

Wat is organische vervuiling?

1. vervuiling afkomstig van je organen
2. vervuiling afkomstig van planten, dieren
3. vervuiling afkomstig van huis
4. vervuiling afkomstig van telefoons

Zelfreinigend vermogen betekent

1. dat de mens een grote taak heeft de natuur schoon te houden
2. dat de natuur zelf een bepaalde hoeveelheid vervuiling opruimt
3. Dat er veel resten van chemicaliën in de natuur komen.
4. dat de mens de natuur te veel vervuilt

Welke soort vervuiling?

1. Organische vervuiling
2. Chemische vervuiling
3. Thermische vervuiling

Welke soort vervuiling?

1. Organische vervuiling
2. Chemische vervuiling
3. Thermische vervuiling

Welke soort vervuiling?

1. Organische vervuiling
2. Chemische vervuiling
3. Thermische vervuiling

'Brak' water is...

1. Zout water
2. Zoet water
3. Water tussen zout en zoet water in
4. Water met een kater

Wat gebeurt het met het water van een rioolwaterzuiveringsinstallatie?

1. Hier wordt drinkwater van gemaakt
2. Het water wordt geloosd op het oppervlaktewater
3. Het wordt gebruikt als koelwater
4. Het wordt gebruikt als proceswater