Afl. 4: Omgekeerde wereld

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 2-5

Introductie

Wie was Soekarno? Wat is nationalisme? Hoe zit het met de krijgsgevangenschap en vrijheid N.a.v. de NTR de serie Indonesia Roept! waarin presentator Hans Goedkoop het spoor van zijn grootvader. Rein van Langen volgt, ging een aantal docenten aan de slag met deze serie om er heldere lessen met fragmenten bij te maken. Aflevering 4: Omgekeerde wereld

Indonesia Roept!

 Aflevering 4: Omgekeerde Wereld

Robbert Groenendijk

Naar aanleiding van dit onderwerp zullen er een aantal thema's de revue passeren:

De thema's bij de Tweede Wereldoorlog

1. Soekarno	dia 6-8
2.Krijgsgevangenschap	dia 9-10
3. Vrijheid	dia 11-12

WOII in
Nederlands-Indië

Introductie

Al voor de start van de Tweede Wereldoorlog was Soekarno bezig met het verspreiden van zijn idee over een verenigd Indonesië. Dit gedachtegoed was ontstaan door het nationalisme in de 19e eeuw. Vanuit de Nederlands perspectief werd Soekarno gezien als een onruststoker en moest zijn ideologie onschadelijk worden gemaakt. Hij werd opgepakt, maar de geest was al uit de fles....

Wat bedoelen we met nationalisme?

1. Het streven van volkeren naar een eigen staat
2. Het geloven in een rangorde tussen volkeren.
3. Vaderlandsliefde

Bekijk de drie fragmenten over Soekarno tijdens de bezetting door Japan en beantwoordt de bijbehorende vragen:                                                     

Fragment 1. Soekarno aan het begin van de bezetting.

a. Naar wie welke gebeurtenis verwijst Soekarno tijdens zijn toespraak?

b. Waarom werd juist Soekarno door de Japanners gebruikt als boegbeeld voor hun propaganda?

Fragment 2: Soekarno en de Ramoesja's

- Waarom zou Soekarno zichzelf geroepen voelen om mee te werken met de propaganda?

- Welke maatregel uit Nazi-Duitsland is vergelijkbaar met de Ramoesja'

b. Wat is er typerend aan de soldaten die weigerden de handtekening te zetten? Geef hierbij een mogelijke verklaring.

c. Is het gevangenschap in Colditz representatief voor krijgsgevangenschap tijdens de Tweede Wereldoorlog?

• Bij het gebruik van fragmenten; geef hierover een korte toelichting.
• Uitleg kan je noteren in de 'notities' (de gele post-it, linksonder).
• Klik op        om een fragment te koppelen.
• Vermeld altijd de bron van het fragment (programma, omroep en datum indien bekend).

1.Soekarno

Fragment 3: Soekarno de politicus.

- Hoe werd er achteraf gekeken naar de rol van Soekarno tijdens WO2 vanuit Nederlands perspectief?

- Hoe werd er achteraf gekeken naar de rol van Soekarno tijdens WO2 vanuit Indonesisch perspectief?

- Ben je het eens met de visie van de Indonesische historicus over het handelen van Soekarno tijdens WO2? 

(Bron: Indonesia Roept!/NPO, 22-9-2023)

1.Soekarno

Ik ben het eens/oneens met de visie van de Indonesische historicus, omdat:

a. Wat weet je van krijgsgevangenschap tijdens WO2?

b. Bekijk nu dit fragment over krijgsgevangenschap in Colditz en beantwoord daarna de volgende vragen:

- Wat is er typerend aan de soldaten die weigerden de handtekening te zetten? 

- Wat is bij bovenstaande vraag een mogelijke verklaring?

- Is het gevangenschap in Colditz representatief voor krijgsgevangenschap tijdens de Tweede Wereldoorlog?

c. Bekijk nu dit fragment over een overlevende van de Birmaspoorlijn en beantwoord de vragen:

- Verklaar, door het gebruik van dit fragment, waarom WO2 binnen de Nederlandse gemeenschap anders is ervaren.

- Beredeneer waarom deze ervaringen uiteindelijk tot onbegrip hebben geleid tussen de mensen uit de kolonie en het vaderland. 

(bron: Indonesia Roept!/NPO, 22-09-2023)

2. Krijgsgevangenschap

Standplaatsgebondenheid

Leg uit waarom Japan deze afbeelding kon gebruiken voor propaganda doeleinden.

Leg uit waarom de Geallieerden deze afbeelding konden gebruiken voor propaganda doeleinden.

3. Vrijheid

a. Bekijk het volgende fragment en beantwoord de volgende vragen: 

- Met welke gebeurtenis eindigde de Tweede Wereldoorlog?                  

- Verklaar de reactie die de vrouw geeft over de roep van het woord 'Merdeka' die de Indonesiërs gaven. 

- Waarom had het einde van de oorlog een andere betekenis voor de Indonesiërs dan voor de Nederlanders?

(bron: Indonesie Roept! - NPO, 22-09-2023)

b. Bekijk dit fragment en beantwoord de volgende vragen:

- Stelling: Wat betekend vrijheid voor jou?

- Noem een hedendaags voorbeeld waaruit blijkt, dat vrijheid niet vanzelfsprekend is.

(bron: Nationale Dodenherdenking - NPO, 4-5-2021)

Vrijheid

Kijktips

Schooltv Indonesia Roept! in de klas

Aflevering 1: De kolonie Nederlands-Indië (9.57 min)

Aflevering 2: De onafhankelijkheidsoorlog van Indonesië (9.56 min)

Aflevering 3: Indonesië Onafhankelijk (9.56 min)

https://www.beeldengeluidopschool.nl/#/home