11.4 - TL Uiterlijk voorspellen

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Leerdoelen 11.4

1. Je kunt uitleggen waarom je 50% kans hebt op een jongen of meisje.
2. Je kunt met behulp van een kruisingsschema voorspellen wat de kans op een bepaald fenotype bij de F₁ generatie is.
3. Je kunt met behulp van een kruisingsschema voorspellen wat een bepaald fenotype bij de F₂ generatie is. 

Homozygoot

Heterozygoot

Dominant

Reccessief

Intermediair

2 gelijke genen voor één eigenschap

2 ongelijke genen voor 1 eigenschap

overheersend gen van een paar

onderdrukt gen van een genenpaar

Beide genen zijn even sterk, komen beiden naar voren in fenotype

Je kunt uitleggen waarom je 50% kans hebt op een jongen of meisje.

• De moeder (XX) geeft via haar   eicellen altijd een X door
  

     (dus 2x een X)

• De vader (XY) geeft via zijn zaadcellen een X of een Y door. Dus 50% kans op een X of 50% kans op een Y.
  

 

In het kruisingsschema zie je dat je (2 x 25%) = 50% hebt op een jongen. En (2 x 25%) = 50% kans op een meisje.

Een vrouw heeft 3 kinderen ze zijn allemaal jongens. Ze is zwanger van nummer 4. Hoeveel kans is er dat ze weer een jongen krijgt.

1. 25%
2. 50%
3. 75%
4. 100%

Je kunt met behulp van een kruisingsschema voorspellen wat de kans op een bepaald fenotype bij de F1 generatie is.

P-generatie = ouders

fenotype = donker haar

genotype = heterozygoot Aa

Vader zaadcel = A of a

Moeder eicel   = A of a

Je kunt met behulp van een kruisingsschema voorspellen wat de kans op een bepaald fenotype bij de F1 generatie is.

Dit kun je in een kruisingschema zetten. 

opties man    = boven horizontaal

opties vrouw = verticaal zijkant

In het schema worden de opties  samengevoegd.

Je kunt met behulp van een kruisingsschema voorspellen wat de kans op een bepaald fenotype bij de F1 generatie is.

fenotype = 3 x25% = 75% donker

genotype = 2 x 25% = 50% op Aa

                   = 1 x 25% op AA

                   = 1 x 25% op aa

Er zijn altijd 4 opties: 

genotype

A bij A = AA

a bij A = aA (schrijf je als Aa)

A bij a = Aa

a bij a = aa

fenotype

- donker

- donker

- donker

- rood

P1 = homozygoot
P2 = homozygoot
Bruin is dominant over groen

Schrijf de genotype van P1 en P2 op.
P1 =
P2=

P1 = homozygoot
P2 = homozygoot
Bruin is dominant over groen
Schrijf op welke geslachtscellen er kunnen voorkomen.
P1 =
P2 =

P1 heeft bruine ogen genotype AA

P2 heeft groene ogen genotype aa

Sleep de juiste letters naar het kruisingschema:

A

A

a

a

T

A

A

A

a

a

A

a

a

Beide ouders zijn homozygoot, bruin is dominant.
Hoeveel kans is er op nakomelingen met groene ogen?

Tip: gebruik het kruisingsthema van de vorige vraag.

1. 0%
2. 25%
3. 50%
4. 100%

Je kunt met behulp van een kruisingsschema voorspellen wat een bepaald fenotype bij de F2 generatie is. 

Het genotype van de P-generatie is bekent. Rood haar is reccesief. Je ziet dat er genotypen ontbreken. Toch kun je deze invullen door kruisingschema's te maken. 

Vul het genotype van de F1- generatie in.

Wat is het genotype van het meisje in de F2-generatie met het rode haar.

Wat is de kans op nakomelingen in de F2-generatie met een heterogeen genotype?

Zelf oefenen

- Maak de opdrachten van H11.4 

- Kijk na!