3.2 Platentektoniek

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

2.2 Platentektoniek

Pak een schrift en tekenmateriaal en

maak aantekeningen

platentektoniek

Maak een foto van je aantekeningen en plaats deze hier

Platentektoniek

Bewezen, maar drijvende kracht nog niet zeker. Want verschillen in snelheid.

theorieën:

- convectiestromen; niet aangetoond, verklaard niet snelheidsverschillen

- zwaartekracht: hoe verder van de midoceanische rug, hoe kouder en zwaarder de oceanische korst. Gewicht trekt plaat naar beneden; aangetoond

- platen worden uit elkaar geduwd door opstijgend magma.

- een combinatie van deze theorieën is ook mogelijk. 

Slab-pull en Ridge push

Slab pull = subductie, zware oceanische kortszakt onder de relatief(lichte) continentale korst. Ridge push ontstaat bij divergente platen lang MOR's

even opfrissen...

Bij welke plaatgrens vind je duwkracht(=ridge push)?

1. Divergente plaatgrens
2. Convergente plaatgrens
3. Transforme plaatgrens
4. Alle plaatgrenzen

Bij welke plaatgrens vind je trekkracht(slab pull)?

1. Divergente plaatgrens
2. Convergente plaatgrens
3. Transforme plaatgrens
4. Alle plaatgrenzen

Wat is heel belangrijk:

• Welke drie soorten plaatbewegingen onderscheiden we?

• Wat is de drijvende kracht achter platentektoniek?

• Welke bewijzen zijn er om platentektoniek aan te tonen?
• Welke 2 typen platen?
• Welke 3 hoofdbewegingen?

Wat is de motor voor de platentektoniek?

1. Convectiestromen
2. De aardkern
3. De mantel
4. Lava

Mid-oceanische rug(MOR)

Een voorbeeld van een mid-oceanische rug is de Mid-Atlantische rug in de Atlantische Oceaan. De mid-oceanische ruggen spelen een belangrijke rol in het proces van platentektoniek. Bij de ruggen bewegen verschillende tektonische platen van elkaar af. Het gevolg is dat er een ruimte ontstaat tussen de platen, deze ruimte zal worden opgevuld door magma uit de asthenosfeer (de laag in de Aarde onder de lithosfeer). De magma zal aan het oppervlak stollen, waardoor hier nieuwe oceanische lithosfeer zal worden gevormd. Dit zorgt ervoor dat op mid-oceanische ruggen veel vulkanisme voorkomt.

Spreidingszone?

Omdat de platen uit elkaar blijven bewegen, zal het proces door blijven gaan, waarbij steeds nieuwe lithosfeer worden gevormd bij de oceaanruggen. Men noemt in de platentektoniek een mid-oceanische rug daarom een spreidingszone. Het proces waarbij op spreidingszones oceanische korst wordt gevormd wordt oceanische spreiding genoemd.

Convergentie: Continent - Continent

Convergentie: Oceaan-Continent

Transform plate boundary

Divergent

Convergent

Transform

Transform - Anatolische plaat

Convergent

Divergent

Transform

Conclusie: Platentektoniek

Hoe heeft het ontstaan van gebergten bijgedragen aan de vorming van continenten?

De oceaanbodem: recycled zichzelf, niet ouder dan 200 miljoen jaar

De continenten:

• Zijn licht, dus zakken niet de mantel in. 
  
• Breiden zich uit door gebergtevorming
  
• Jonge gebergten bij actieve randen, oude gebergten bij passieve randen
  
• De gebergtes die geheel versleten zijn, vormen de kern (het schild) van de continenten (4000 tot 500 miljoen jaar oud)
  

Beschrijf de wijze waarop platentektoniek in Nepal leidt tot aardbevingen. gebruik de atlas

Door de platentektoniek ligt er veel land op hoge breedte op het noordelijk halfrond en is Antarctica afgesloten van andere werelddelen. Hierdoor kunnen grote ijskappen ontstaan.

eind van de les

Werk door volgens de planner

Volgende les uitleg bij paragraaf 3.3

Maak een samenvatting van deze paragraaf en zorg dat je deze klaar hebt liggen bij de start van de volgende les

Veel succes