Les 1: Cultuur van de kerk - Middeleeuwen en Christendom

Les 1 Cultuur v.d. kerk: Middeleeuwen (± 500 - 1400) 
& christendom voor dummies
1 / 45
volgende
Slide 1: Tekstslide
KunstMiddelbare schoolhavo, vwoLeerjaar 4,5

In deze les zitten 45 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 5 videos.

time-iconLesduur is: 80 min

Onderdelen in deze les

Les 1 Cultuur v.d. kerk: Middeleeuwen (± 500 - 1400) 
& christendom voor dummies

Slide 1 - Tekstslide

P2: Cultuur van de kerk (H2)
Toetsstof: §2.1 en 2.2 (2.3 na de kerstvakantie)

Deze les:

Deel 1: introductie Middeleeuwen
Deel 2: christendom voor dummies + quiz
Huiswerk: opdracht 3, 4, 7

Slide 2 - Tekstslide

Middeleeuwen

Slide 3 - Woordweb

Slide 4 - Tekstslide

De Middeleeuwen: waarom deze naam?
  • Humanisten in de renaissance zagen de periode van de middeleeuwen als een ‘donkere’ tijd die tussen 2 hoogtijperiodes inzat (klassieke oudheid & renaissance).​

  • Men dacht lang dat in de ME de maatschappij (bv. wetenschap etc.) stilstond. 

  • Negatieve kijk op de maatschappij van de middeleeuwen (nog steeds wel!). ​

Slide 5 - Tekstslide

Slide 6 - Video

Van Romeinse rijk naar Middeleeuwen
  • Romeinse rijk wordt aangevallen en valt in 395 uiteen in west en oost (oost = Byzantijnse rijk)
  • West-Romeinse rijk valt steeds meer uit elkaar: chaos in West-Europa
  • Eind 4e eeuw: christendom wordt staatsgodsdienst
  • Christelijke keizers aan de macht, later meer macht bij adel

  • De kerk wordt in de ME oppermachtig
  • het leven van de gewone mens staat in dienst van God
  • Feodaal stelsel / hofstelsel (leenheren, horigen) (zie evt. uitlegfilmpje bij verdiepingsstof onderaan deze les)

Slide 7 - Tekstslide

De verspreiding van het christendom
De verspreiding van het christendom 

Slide 8 - Tekstslide

Slide 9 - Video

Vroege Middeleeuwen 
(500 - 1000):
standenmaatschappij

  • Geestelijken / oratores
  • Adel / bellatores
  • Boeren / laboratores

Europa is dunbevolkt.​ Kloosters en burchten (woongemeenschappen) zijn zelfvoorzienend. Er is weinig onderling contact.

Slide 10 - Tekstslide

Standenmaatschappij
  • Geestelijken (monniken, nonnen, bisschop) konden lezen/schrijven
  • Adel (graven, hertogen e.d.) lenen land van de keizer en mogen over dat land rechtspreken
  • Boeren (horigen) doen het werk en leveren soldaten. Zoeken bescherming bij adel, krijgen die in ommuurde vestingen. 

Slide 11 - Tekstslide

Late Middeleeuwen
(1000-1400)

    • Het leven wordt veiliger
    • Bevolking groeit

    • Verbeteringen in landbouw (drieslagstelsel, ploeg): meer oogst = meer handel
    • Geld komt terug
    • Steden ontstaan


    Dit is een plattegrond van Zwolle in de Middeleeuwen

    Slide 12 - Tekstslide

    Steden & handel
    • Oogst-overschotten worden verkocht op markten: op kruispunten van wegen en/of rivieren, meestal in de buurt van kasteel of klooster

    • Hier ontstaan geleidelijk aan steden

    • Nieuwe stand (gelijk aan boeren): burgers (vaak ambachtslieden)

    Slide 13 - Tekstslide

    De kerk
    • Iedereen is katholiek.
    • Kerk begint een handeltje in zonden afkopen: 'aflaten'. 
    • De kerk (met paus als eindbaas) wordt schatrijk en oppermachtig.
    • Houdt haar volgers klein: 'memento mori' (gedenk te sterven)



    Slide 14 - Tekstslide

    Deel 2 van deze les

    Christendom voor dummies.
     
    Doe de quiz! 
    Is jouw Bijbelkennis helemaal top? Ga dan vast beginnen aan je presentatieopdracht (Teams - opdrachten).

    Slide 15 - Tekstslide

    Mijn kennis over het christelijke geloof is:
    fenomenaal
    ok
    ik weet wat kerst is, maar verder...?
    iets met Jezus!
    eeh..

    Slide 16 - Poll

    Het christendom is een...
    A
    Monotheïstische godsdienst
    B
    Polytheïstische godsdienst
    C
    Geen van beide

    Slide 17 - Quizvraag

    Wie verraadde Christus aan de Romeinen?
    A
    Judas
    B
    Johannes
    C
    Jozef
    D
    Judea

    Slide 18 - Quizvraag

    Wat wordt hier afgebeeld?
    A
    Het laatste oordeel
    B
    De annunciatie
    C
    Het laatste avondmaal
    D
    De hof van Gethsemane

    Slide 19 - Quizvraag

    De heilige drie-eenheid is
    A
    Vader, moeder, zoon
    B
    De drie koningen
    C
    Vader, zoon, heilige geest
    D
    Vader, moeder, heilige geest

    Slide 20 - Quizvraag

    Wat vieren we met Pasen?

    Slide 21 - Open vraag


    Wat wordt hier afgebeeld?
    A
    De hof van Gethsemane
    B
    De annunciatie
    C
    Het laatste oordeel
    D
    Geen van de genoemde antwoorden is juist.

    Slide 22 - Quizvraag

    Wat heeft Jezus' dood met Adam en Eva te maken?

    Slide 23 - Open vraag

    Jezus komt voor in:
    A
    het Oude Testament
    B
    het Nieuwe Testament
    C
    allebei
    D
    geen van beide

    Slide 24 - Quizvraag

    Hoort bij het paasverhaal uit de Bijbel
    Hoort niet bij het paasverhaal uit de Bijbel

    Slide 25 - Sleepvraag

    Wat vieren we met Pinksteren?

    Slide 26 - Open vraag

    Na deze quiz:
    mijn kennis over het christelijke geloof blijkt:
    fenomenaal
    ok
    ik weet wat Kerst en Pasen is, maar verder...?
    iets met Jezus!
    eeh...

    Slide 27 - Poll

    Heilsgeschiedenis (de geschiedenis van de mens en zijn zonden volgens de Bijbel)
    De schepping van de mens: 

    Slide 28 - Tekstslide

    Heilsgeschiedenis 
    Zondeval: goed en kwaad. Adam en Eva in het Paradijs.

    Slide 29 - Tekstslide

    Heilsgeschiedenis
    Veel voorkomend in de Christelijke kunst:
    Jezus':

    • annunciatie
    • geboorte 
    • leven
    • sterven 
    • wederopstanding 






    Slide 30 - Tekstslide

    Heilsgeschiedenis
    Veel voorkomend in de Christelijke kunst:
    Jezus':

    • annunciatie
    • geboorte 
    • leven
    • sterven 
    • wederopstanding 
                                                                                                                fresco: Giotto di Bondone 




    Slide 31 - Tekstslide

    Heilsgeschiedenis
    Veel voorkomend in de Christelijke 
    kunst: Jezus':

    • geboorte (+ annunciatie)
    • leven (bv. wonderen)
    • sterven 
    • wederopstanding 

    Slide 32 - Tekstslide

    Heilsgeschiedenis
    Veel voorkomend in de Christelijke kunst:
    Jezus':

    • geboorte (+ annunciatie)
    • leven
    • sterven (lijdensweg + kruisiging)
    • wederopstanding            




    Slide 33 - Tekstslide

    Heilsgeschiedenis
    Veel voorkomend in de Christelijke kunst:
    Jezus':

    • geboorte (+ annunciatie)
    • leven
    • sterven 
    • wederopstanding

    -Emmausgangers / Maria Magdalena 
    brengt het nieuws aan de apostelen --> Pinksteren               




    Slide 34 - Tekstslide

    Slide 35 - Tekstslide

    Slide 36 - Tekstslide

    Slide 37 - Tekstslide

    Slide 38 - Tekstslide

    Religieuze volkscultuur
    De kerk wil gewone gelovigen een reden geven om te 
    gehoorzamen en het geloof minder abstract / 
    ongrijpbaar te maken door: pelgrimage langs 
    relikwieën -> cultuur en geloof worden verspreid (goed voor de economie!)

    Naast God en Jezus Christus worden ook heiligen (vaak martelaren, christenen die zijn gestorven voor hun geloof) vereerd. Maria = de belangrijkste heilige.

    Slide 39 - Tekstslide

    Relikwie: 
    hoofd van Johannes 
    de Doper, kathedraal 
    Amiens

    Slide 40 - Tekstslide

    Zoek een afbeelding van een relikwie.
    Wat is het en van wie? Waarom was die persoon belangrijk? Waar is het te vinden?

    Slide 41 - Open vraag

    Verdiepingsstof

    Hierna:
    • filmpje spoedcursus christendom
    • filmpje hofstelsel / feodaal stelsel
    • filmpje heilsgeschiedenis (geschiedenis van de mens volgens de Bijbel)

    Slide 42 - Tekstslide

    Slide 43 - Video

    Slide 44 - Video

    Slide 45 - Video