Pancreas - Alvleesklier

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 4

Omkijken

Het zenuwstelsel wordt onderverdeeld in een ..... zenuwstelsel.

1. Voorste en achterste
2. Centraal en perifeer
3. Groot en klein
4. Binnenste en buitenste

Bij het bewegen gebruiken wij voornamelijk ons

1. Vegetatieve zenuwstelsel
2. Animale zenuwstelsel
3. Autonome zenuwstelsel
4. Geen van deze

welke delen van het zenuwstelsel behoren bij het centraal zenuwstelsel?

1. perifere zenuwen
2. zenuwen in het ruggenmerg
3. zenuwen in de hersenen
4. zenuwen in ruggenmerg en hersenen

Inhoud les

Terugblikken vorige week

25 minuten woordenlijst aanvullen

Theorie pancreas

Werken aan verslagen en woordenlijsten

Alvleesklier / pancreas

Positie

# ligt links boven in de buik, tegen achterzijde buikholte

# 13-15 centimeter

# trosvormig

# kop, lichaam, staart

#kop ligt in de bocht van het duodenum aan

# aansluiting op duodenum via de Papil van Vater

# begin van verteringsproces

Functies

Pancreas heeft twee functies:

1.Endocriene functie = productie hormonen tbv de bloedsuikerspiegel / insuline en glucagon

2.Exocriene functie = productie van pancreassap tbv de spijsvertering

Opbouw pancreas

In het midden ligt de ductus pancreaticus (alvleesklierbuis) voor afvoer  van het verteringssap richting duodenum

Deze eindigt in de kop waar de ductus choledochus (galgang/buis) erop aansluit  (bij de overgang in het duodenum) met gal vanuit de lever/galblaas

0ngeveer 98 % van de cellen (bezig met productie van enzymen/sap (klierblaasjes) 

 2% bezig met productie van glucagon (Alpha cellen) en insuline (Beta cellen) 

dat gebeurd in de eilandjes van Langerhans 

Pancreassap bestaat uit?

Pancreassap is nodig voor de vertering van voedsel.

3 enzymen :

een enzym is een chemische stof die in staat is om deeltjes uit de voeding beschikbaar te maken voor opname in het lichaamen/of de cel

1.Amylase = voor de koolhydraten

2.Lipase = voor de vetten

3.Protease = voor de eiwitten

deze zijn NIET actief in de alvleesklier maar worden pas actief in de darm 

# natriumbicarbonaat (neutraliseert de zure maaginhoud)

Hormonen van de alvleesklier

Insuline: bij een te hoog bloedsuikergehalte maakt de alvleesklier insuline aan zodat glucose in de bloedbaan wordt omgezet in de lever naar glycogeen wat wordt opgeslagen in de lever en de spieren

gevolg is dat je bloedsuikergehalte daalt!

Hormonen van de alvleesklier

Glucagon: bij een te laag bloedsuikergehalte maakt de alvleesklier glucagon aan zodat glycogeen vanuit de lever en de spieren wordt omgezet in glucose.

Gevolg is dat je bloedsuikergehalte stijgt.

(Normaal waarde 4-7 mmol)

Kijk  eens goed naar het schema. Leg een iets op het oranje vakje met insuline. Kun je nu uitleggen wat er vervolgens mis gaat bij iemand met diabetes?

Een zorgvrager met diabetes maakt de pancreas:

1. Geen insuline meer aan
2. Geen glucose meer aan
3. Te weinig glycogeen aan
4. Te weinig insuline aan

Diabetes type 1

Een zorgvrager met diabetes type 1 zijn / haar alvleesklier maakt geen insuline meer aan.

Gevolg is dat de zorgvrager zelf de insuline moet toedienen via spuit of insulinepomp!

Diabetes type 2

Een zorgvrager met diabetes type 2 zijn/haar alvleesklier maakt te weinig insuline aan. Gevolg is dat de zorgvrager ....

(welke acties kunnen bijdragen om zijn / haar bloedsuikergehalte binnen de normen te krijgen)

Wat kunnen zv met type 2 doen om hun bloedsuiker binnen de normen te krijgen ?

Wat doe je bij een zv met een hypoglycemie?

Wat doe je bij een zv met een hyperglycemie?