§ 2.3 Duitsland van democratie naar dictatuur

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Gedaan:

• §2.1 Welvaart en crisis in de VS
• §2.2 Fascisme en communisme

Deze les:

• §2.3 Duitsland van democratie naar dictatuur

Nog te doen:

• Werkstuk totalitaire ideologieën
• § 3.1 Oorlog in Europa
• § 3.2 Oorlog buiten Europa
• Toetsweek: § 2.1, § 2.2, § 2.3, § 3.1, § 3.2

Lesprogramma:

• Opdrachten § 2.2 
• Aan de slag met de   taaldoelen § 2.3
• Afsluiting

Dit ga je leren in paragraaf § 2.2:

Taaldoelen:

Lezen, begrijpend lezen, leren samenvatten, leren van nieuwe historische begrippen en uitbreiding 

van de woordenschat.

Lesdoelen

Bespreek de lesdoelen met uw leerlingen.

Wat weet jij van het Nazisme ?

Europa 1919 - 1933

Politiek Europa (1919-1933)

- Duitsland

- Rusland

- Italië

parlementaire democratie

communistische dictatuur

fascistische dictatuur

Duitsland 1918-1919

1918

• 9 november: keizer Wilhelm II vlucht naar Nederland
• 11 november: wapenstilstand

•  januari: machtsgreep van de communisten (mislukt)
•  28 juni: Verdrag van Versailles

Bedreigde democratie

• Duitsland vanaf 1919 democratische republiek = Weimar-   Republiek.
• Nieuwe grondwet. Doel: rust, orde en veiligheid.
  
• Zware jaren volgen!
• Weimarregering krijgt overal de schuld van...

Onvrede in Duitsland na 1919

Democratie geniet geen vertrouwen bij groot deel van de bevolking (communisten wilden arbeiders aan de macht/ nationalisten wilden sterke leider)

Democratie is schuldig aan Verdrag van Versailles.

Democratie kan economische problemen niet oplossen

   Weimarregering krijgt de schuld van:

• Werkloosheid frontsoldaten.
• Tekort aan voedsel.
• Zware financiële lasten vanwege Verdrag van Versailles.
• Het verliezen van de oorlog (Dolkstootlegende)                                    

Gevolgen:                                                                                                    

Weimarregering is niet geliefd, de elite verlangt terug naar het keizerrijk. Geweld tussen links en rechts (knokploegen, moord op politici)

Politieke chaos en herstel

• extreem links (Spartakusopstand) en rechts  (Bierkellerputsch) komen in opstand tegen de Weimarregering
• in 1923 Ruhrgebied bezet door Frankrijk en België
•  Stakingen  en bijdrukken geld ==> torenhoge inflatie// grote armoede
• hyper- inflatie= mensen raken alles kwijt
• Economische hulp van VS: Dawesplan (leningen en verminderen   herstelbetalingen)
  
• Gevolg: mensen krijgen vertrouwen in democratie terug! 
• Durven weer vooruit te kijken -->bemoeien met politiek. 

links en rechts

links = in de politiek: voor gelijkheid (communisten      

en socialisten) ; alles moet bezit van de staat worden

rechts = in de politiek: voor sterke orde en gezag en voor economische vrijheid (liberalen).

extreem rechts = fascisten en nationaalsocialisten, gaan uit van ongelijkheid )

HYPERINFLATIE

Economische crisis

1929

• Beurskrach in Verenigde Staten  1929
• Crisis slaat over naar Europa 

Crisis in Duitsland

• Economische wereldcrisis   1929 :treft ook Duitsland. 
• VS wilde geleend geld     terug
• Duitsland failliet en einde   Weimarrepubliek. 

Crisis Duitsland

• Enorme werkloosheid 
• 1932 helft van Duitse bevolking   werkloos.
• Weimar parlement kansloos -->   Communisten en Nationaal   Socialistische Duitse   Arbeiders Partij (NSDAP)   ruiken hun kans!

Extreme partijen

1929

- KPD: communistische partij

- NSDAP: Nationaalsocialistische Duitse Arbeiderspartij

Italië

• Slechte economische positie na WOI
• Kritiek op de regering
• Roep om 'sterke leider'
• Fascistische partij
• Benito Mussolini

Overeenkomst en verschillen Nazi's en Fascisten 

Hitler en Mussolini overeenkomsten:

• Anti democratisch en anti communistisch
  
• Extreem nationalistisch
  
• Eén sterke leider, één groot rijk, één partij als   ideaal
  
• Totalitair systeem (leven in teken voor de   oorlog)
  
• Geweld en militairen belangrijk
  
• Propaganda
  

Overeenkomst en verschillen Nazi's en Fascisten 

Hitler en Mussolini verschillen:

• Hitler had een rassenleer en antisemitisme = Jodenhaat, Mussolini NIET.
  
• Mussolini afhankelijk van Koning, Hitler NIET.
  
• Hitler's doelen bereikt: Eén sterk Duitstalig land creëren, Mussolini’s doelen om  Romeins rijk te herstellen NIET 

Hitler en NSDAP

• Einde maken aan democratie   en economische crisis.
• Hitler sloot samenwerking met   Mussolini.
• Plannen Hitler opgeschreven in   Mein Kampf
• Hitler: Arische ras moet   overwinnen.

NSDAP

1933

Populair door:

- terreur (S.A.)

- propaganda (Goebbels)

Adolf Hitler en zijn NSDAP

• Democratische wijze komt Hitler aan de macht in 1933.
  
• Extreem nationaal socialistisch --> gewelddadig
  
• Hitler kan goed spreken voor groot publiek, wordt leider van NSDAP   (Führer)
  
• Wraakgevoelens -> Verdrag van Versailles ongedaan maken.
  
• Hitler’s ideeën extreem  -->antisemitisme --> Joden uitroeien

Opkomst en populariteit van Hitler door:

• Hitler profiteerde van economische wereldcrisis.
  
• Hierdoor populariteit Hitler vergroot.
  
• Hij beloofde een einde te maken aan de crisis. Werk en welvaart creëren --> Plan is gelukt Duitsland snel uit de crisis.
  
• Einde maken aan Verdrag van Versailles: ook gelukt.
  
• Duitsland industrialiseerde ook snel --> Oorlogsindustrie.
  
• Opkomst van SS en SA. --> aanpakken straatgeweld.
  
• Alles wat Joods en communistisch was werd vernietigd.
  
• Eén sterk Duitsland creëren waar alle Duits sprekenden samen leefden.

SA: Sturmabteilung

400.000 man

Straatterreur 

SS: Schutzstaffel

Beveiliging van Hitler

Elite eenheid in het Duitse leger

Machtsovername nazi's 

• 1932 Verkiezingen gewonnen door Nazi’s.
  
• 1933 Hitler werd rijkskanselier.
  
• Hitler zet parlement af, benoemt zelf nieuwe regering.
  
• Rijksdagbrand 27 februari 1933 helpt hem zijn macht te vergroten (actie tegen communisten)
  
• Hitler trok alle macht naar zich toe en kreeg deze ook.
  
• Nu kans om Hitler's idealen uit te voeren.
  

Duitsland onder Hitler

• Opbouw totalitaire staat.
  
• Eerste stap: verbod alle politieke partijen, alleen NSDAP mocht bestaan.
  
• Tweede stap: Volk opvoeden naar Nationaal -Socialistische ideeën.
  
• Volk indoctrineren -> Propaganda o.l.v. Minister Joseph Goebbels.
  
• Censuur media, kunst en films.
  

Duitsland onder Hitler

• Oprichting Hitlerjugend en Bond Deutsche Mädel
• Persoonsverheerlijking Hitler
• Hitlergroet, militaire parades, hakenkruizen, enz.
• Bewapeningsprogramma opgezet --> voorbereiding WO 2.
• Werkloosheid voorbij, mensen blij!
• Mensen geen idee van Hitler’s terreur.

Nazi-Duitsland

• Machtsuitbreiding   Duitsland
• Hitler trekt de touwtjes   strakker aan.

tot 6.29

Begrippen uit deze les

• fascisme
• ideologie
• indoctrinatie
• totalitair
• dolkstootlegende
• Rechtse knokploegen
• Linkse knokploegen
• inflatie
• hyperinflatie
• nationaalsocialisme (nazi's)
• rassenleer
• SA en SS
• concentratiekampen
  

Jaartallen uit deze les

• 1919  Verdrag van Versailles.   Communisten doen greep naar de macht.
• 1922  Mussolini grijpt de macht in Italië
• 1923  Hyperinflatie in Duitsland. Hitler   doet greep naar de macht.
• 1933  Hitler wordt rijkkanselier
• 1934  Hitler neemt ook functie president over en laat zich nu Führer noemen.

Personen uit deze les

• Mussolini
• Hitler
• Hindenburg

      Aan de slag & Huiswerk

Maken werkboekopdrachten van paragraaf 2.2 ( voor de twee x opgegeven!): 2,3,5,7 en 8. 

Maken werkboekopdrachten van paragraaf 2.3: 2,4,5,6 en 8

Maak van paragraaf 3.1 een samenvatting:

Stap 1: Lees en bestudeer paragraaf 3.1.

Stap 2: Schrijf de titel van het hoofdstuk op, die van 

de paragraaf en schrijf dan het paarsbedrukte stukje over.

Stap 3: Maak een begrippen en moeilijke woordenlijst en schrijf bij elk de definitie/betekenis op.

Stap 4: Maak een samenvatting per kopje van +/- 3 zinnen.

Stap 5: Maak bij elk kopje een vraag + antwoord.

Stap 6: Bestudeer de afbeeldingen en beschrijf in eigen woorden wat jij daarop ziet in +/- 3 zinnen.

Stap 7: Lees het verhaal van... Lili Marleen. Zoek op internet op wie Marlene Dietrich was, een aantal films waarin zij gespeeld heeft en waarom zij de: Medal of Freedom heeft gekregen.

Stap 8: Schrijf de kern van de paragraaf over.

Stap 9: Typ alles over en zet dit op de ELO

Rood wordt zo besproken! Bovenstaande is deel van het huiswerk!

                     

                                                         Werkwijze:  ZS   Tijd = 30 minuten