H3 Herhaling en wateroplossingen MO en China

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo
• Leerjaar 4

 Water

Water in het Midden-Oosten en China

Lesdoel: 

* je herhaalt de leerstof van p 7-9

* je leert over duurzame maatregelen die het Midden-Oosten en China neemt om wateroverlast en watertekort te verminderen. 

Welke rivier stroomt niet in het Midden-Oosten?

1. Jordaan
2. Nijl
3. Eufraat
4. Colorado

Noem naast de rivieren nog een ander bron van zoet water in het MO

Grondwater uit:

oasen

waterputten

aquifers

Wat is een aquifer?

1. Een laag met (fossiel)water in de ondergrond
2. Een manier om landbouwgrond mee te kunnen besproeien
3. Water opslag van hergebruikt water
4. Een manier van duurzaam water beheer.

Aquifer 

waterhoudende laag in poreus gesteente

bevat fossiel water (duizenden jaren geleden gevallen)

niet vernieuwbaar

niet-duurzaam

op=op

Welke rivier stroomt niet in China?

1. de Huang He
2. de Chang Jiang
3. de Xi Jiang
4. de Zhu Jiang

Juist of onjuist
In het MO worden de rivieren meer voor transport gebruikt dan in China

1. Juist
2. Onjuist

Waarom neemt het watergebruik toe in het MO en China?

Meer watergebruik door:

Bevolkingsgroei, hoe meer mensen hoe meer gebruik

Welvaartsgroei, hoe meer rijkdom hoe meer watergebruik

Landbouw neem toe > grootste gebruiker

Industrie neem toe

Welk begrip hoort hierbij? kunstmatige bewatering van landbouwgebieden

Landbouw > irrigatie

Industrie proces water + koelwater bijvoorbeeld thermische centrales

Bodemerosie in China ontstaat door

1. ontbossing
2. overbegrazing
3. irrigatie
4. aquifer

Duurzaam omgaan met water (oplossingen)

bewustwording via campagnes

ontzilten van zeewater 

hergebruik afvalwater

druppelirrigatie (plastic/doeken)

toepassing biotechnologie

slim watergebruik (bijv. druppelirrigatie)

Het ‘Red Sea-Dead Sea Project

• Via buizen wordt water vanuit de Rode Zee naar de Dode Zee (die lager ligt) gevoerd.
• Opgewekte energie --> stromende water --> ontzilten van zeewater. 
• Bovendien wordt zo het waterpeil in de Dode Zee aangevuld.

Hiernaast zie je een stuwdam.
Wat is geen voordeel van een stuwdam

1. levert groene stroom
2. regelt de waterstand
3. goed voor de vissen
4. zoetwatervoorraad

Wat zijn nadelen van een stuwdam ?

1. kost veel geld
2. spanning tussen landen
3. vruchtbaar slib komt niet in de benedenloop
4. gedwongen verhuizingen

Maatregelen van China 

Omgaan met watertekorten:

• duurzame landbouw
  
• de Drieklovendam
  
• het Zuid-Noord Water Transfer Project
  

Drieklovendam 

Drieklovendam

Voordelen	Nadelen
1. Rivier beter bevaarbaar voor schepen.	1. Mensen in de buurt v/d stuwdam moeten gedwongen verhuizen door overstromingen van stuwmeer.
2. Water opslaan in stuwmeer voor drinkwater (voorraad)	2. Duur om te bouwen
3 Stuwmeer watervoorraad voor irrigatie:	3. Verdwijnen van vissoorten.
4. hydro-elektriciteit opwekken.	4. Vruchtbaar slib komt niet in de benedenloop

Zuid-Noord Water Transfer Project

 Rivierwater uit het natte zuiden wordt naar het droge noorden gebracht met tunnels en kanalen. 

( vanuit de Chang Jiang naar de Huang He)

Water transporteren

Noord-naar-Zuid Water Transfer Project

3 delen: oost, west en centraal

Het westelijke traject is nog lang niet klaar, de kosten zijn enorm hoog.

Vragen? Ga aan de slag met:

Lees zelf paragraaf 10 wateroplossingen

Maak in je werkboek p10 vraag 1 t/m 7

In de les vraag 2

Waterproblemen in de toekomst 

oorzaken:

1. natuurlijke oorzaak: minder neerslag
2. menselijke oorzaken: groei welvaart + groei bevolking

Waterschaarste: Israël heeft hier ook mee te maken. Hoe moet je de tabel lezen die bij elk land staat?

Kaart Neerslag Israël

• gem. neerslag noorden Israël   slechts 100-150 mm per jaar.
• vergelijk dit met Nederland: 

     700 - 900 mm per jaar!

• zuiden krijgt minder dan 100   mm neerslag per jaar...   steppe/woestijngebied

3.3 Minder vraag naar water

Wat moet je kennen?

• waaruit blijkt het   watertekort van Israël
• 5 manieren om de vraag  naar water te verminderen

Meer van Kinneret

• het belangrijkste   zoetwaterreservoir van Israël
• gevoed vanuit Noord-Israël en   Zuid-Libanon
• watert naar het zuiden af via de Jordaan, die eindigt in de Dode   Zee (: laagste meer ter wereld,   416 meter onder zeespiegel)

Meer van Kinneret

ook wel Meer van Tiberias of Meer van Galilea genoemd

Dode Zee

Jordaan

Waaruit blijkt het watertekort?

• waterwinning Meer van Kinneret --> daling waterpeil in meer

     Gevolgen: verzilting en vervuiling water

• waterwinning uit aquifers --> daling waterpeil in aquifers

     Gevolg: verdroging (water in aquifer wordt niet aangevuld)

Meest nadelig voor de Palestijnen!

• er wordt namelijk ook nog water gewonnen door buurlanden Jordanië en Syrië!

Oplossingen die Israël toepast:

manieren om de vraag te verminderen

1. druppelirrigatie toepassen 

    -> vergelijk met schadelijke oppervlakte- irrigatie
     Voordeel = elke plant precies genoeg water. 

     Nadeel = duur!

2. Gewassen kweken die minder water nodig hebben

irrigatie waarbij water wordt aangevoerd via kanaaltjes en sloten

Oplossingen die Israël toepast:

manieren om de vraag te verminderen

3. Prijs water omhoog -> afname vraag

4. Water vooral gebruiken voor activiteiten die meer opleveren; minder      water voor landbouw -> voedsel kopen in buitenland is goedkoper en      duurzamer

5. Hergebruik afvalwater van huishoudens als irrigatiewater 

    -> 75% van dit water is gerecycled water

Beregening

Beregening

druppelirrigatie

3.4 Meer aanbod van water

Wat moet je kennen?

• 2 manieren om de       watervoorraad groter te maken.
• Waarom ontzilting niet overal     mogelijk is.
• Hoe kan water uit andere   landen worden aangevoerd?

Vergroten watervoorraad: 2 manieren

Waar?

Verenigde Arabische Emiraten: Dubai en Abu Dhabi

Hoe vergroot je je watervoorraad?

1. Ontzilten zeewater --> nadeel = duur!
2. Fossiel water uit aquifer pompen --> nadeel = daling van grondwaterpeil + verzilting => niet duurzaam

Dubai en Abu Dhabi zijn grote steden in de woestijn, zonder gebrek aan water. 

Op de kaart zie je de ligging van beide steden.

cirkel-irrigatie: in de woestijn wordt met fossiel water in een cirkel geïrrigeerd;

water komt uit de onderliggende aquifer = niet duurzaam

ontziltingsfabriek

Goedkope en duurzame oplossingen om watervoorraad te vergroten

1. regenwater opvangen (van daken en straten)
2. water opslaan in stuwmeer (stuwdam bouwen, bv in Jordaan)
3. water uit andere landen halen, via pijpleidingen naar eigen land -> voornamelijk uit Turkije

3.5 Water in China en het Midden-Oosten:

een vergelijking

Wat moet je kennen?

China en het Midden-Oosten met elkaar vergelijken op de volgende punten:

1. waterschaarste en watergebruik
2. aandeel van de landbouw
3. maatregelen waterbesparing
4. maatregelen aanbod vergroten
5. stroomgebieden rivieren
6. belang van de scheepvaart

1- Waterschaarste en watergebruik

• Waterschaarste:

China: noorden te droog, zuiden te nat

Midden-Oosten: overal water tekort

• Watergebruik:

Verenigde Arabische Emiraten: groter gebruik per persoon dan China ondanks droge klimaat!

waterverbruik per persoon in verschillende landen

2- Aandeel van de landbouw

• Verenigde Arabische Emiraten meer watergebruik dan China
• In Israël wordt het aandeel kleiner

3- Besparing van water 

manieren om water te besparen:

• druppelirrigatie
• waterzuinige gewassen
• prijs water verhogen
• hergebruik water
• minder vlees eten
• minder water naar landbouw

4- Vergroten aanbod van water

• water naar droge gebieden leiden (pijpleidingen, kanalen bv. in   China het "noord-naar-zuid-watertransfer-project")
• fossiel water gebruiken
• ontzilten zeewater
• stuwdammen
• water oogsten (opvangen)
• regen maken (China)

5- Stroomgebieden rivieren

Gele Rivier China + rivieren Midden-Oosten:

• stromen door droge gebieden
• veel waterverlies door verdamping
• hoge bevolkingsdichtheid
• alle rivieren zijn gemengde rivieren

6- Scheepvaart

Midden-Oosten:

• Nationale schaal: weinig vervoer per schip
• Internationale schaal: Suezkanaal belangrijke verbinding tussen Azië   en Europa.

China:

• Nationale schaal: veel vervoer per schip
• Internationale schaal: weinig

Suezkanaal: verbinding Azië en Europa per schip (korte route)

Ligt in Egypte