7.1 Verlicht Absolutisme

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

7.1 

Verlicht Absolutisme

Leerdoel

Je kunt met voorbeelden uitleggen wat verlicht absolutisme inhoudt.

Kenmerkend Aspect

Voortbestaan van het ancien régime met pogingen om het vorstelijk bestuur op eigentijdse verlichte wijze vorm te geven (verlicht absolutisme)

Ancien régime

Maatschappelijk en politiek systeem van voor de Franse Revolutie waarbij sprake was van absolutisme en een standenmaatschappij. 

Verlicht absolutisme

Een regeerwijze waarbij de vorst de absolute macht in handen heeft, maar probeert om zonder inspraak van het volk (verlichte) hervormingen door te voeren. 

Rechtvaardiging koningschap

Absolutisme

> droit divin

Verlicht absolutisme

> sociaal contract

Frederik de Grote

Koning van Pruisen. Voorbeeld van een verlicht vorst.

Hij geloofde dat hij verantwoording schuldig was aan het volk en rekening moest houden met hun behoeftes. Maar het volk mocht hem niet afzetten. 

Frederik de Grote

Was enerzijds absoluut vorst: onderdanen hadden geen inspraak in het bestuur

maar ook verlicht vorst: geloofsvrijheid, verbetering onderwijs

Examenvraag

Frederik de Grote staat bekend als een verlicht vorst en als een absoluut vorst. In dit fragment komen beide kanten naar voren.

4p Licht dit toe door uit te leggen op welke manier deze twee kanten van Frederik de Grote in dit fragment naar voren komen.

Bron

De Pruisische koning Frederik de Grote (1712-1786) schrijft over de taak van een vorst: 

Ik herhaal dus: de vorst vertegenwoordigt de staat; hij en zijn volk vormen maar één enkel lichaam, dat slechts gelukkig kan zijn, voorzover eendracht de afzonderlijke ledematen bij elkaar houdt. De vorst is voor de staat die hij regeert wat het hoofd is voor het lichaam: hij moet voor het geheel zien, denken en handelen, om elk wenselijk voordeel te bereiken. Wil de monarchale regeringsvorm beter blijken dan de republikeinse, dan is het richtsnoer voor de

vorst duidelijk: hij moet ijverig en rein van karakter zijn en al zijn krachten verzamelen om de taak te vervullen die hem is toegewezen. 

Frederik de Grote staat bekend als een verlicht vorst en als een absoluut vorst. In dit fragment komen beide kanten naar voren.

4p Licht dit toe door uit te leggen op welke manier deze twee kanten van Frederik de Grote in dit fragment naar voren komen.

De Pruisische koning Frederik de Grote (1712-1786) schrijft over de taak van een vorst: 

Ik herhaal dus: de vorst vertegenwoordigt de staat; hij en zijn volk vormen maar één enkel lichaam, dat slechts gelukkig kan zijn, voorzover eendracht de afzonderlijke ledematen bij elkaar houdt. De vorst is voor de staat die hij regeert wat het hoofd is voor het lichaam: hij moet voor het geheel zien, denken en handelen, om elk wenselijk voordeel te bereiken. Wil de monarchale regeringsvorm beter blijken dan de republikeinse, dan is het richtsnoer voor de

vorst duidelijk: hij moet ijverig en rein van karakter zijn en al zijn krachten verzamelen om de taak te vervullen die hem is toegewezen.