tijdvak 5

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Welke omschrijving past het best bij de Renaissance

1. wedergeboorte van de middeleeuwen
2. een herboren kritische belangstelling voor de klassieke cultuur
3. het overschilderen van oude kunstwerken

Geleerden die de klassieke teksten bestuderen noemen we

1. atheïsten
2. sofisten
3. humanisten

In de Middeleeuwen staat God centraal; in de Renaissance komt de mens weer centraal te staan

1. Juist
2. Onjuist

Tijd van ontdekkers en hervormers

5.3 De kerkhervorming

5.3 De kerkhervorming

De kerk rond 1500 

• Kerk zeer belangrijk in het (openbare) leven
  Armen, ouderen en ziekenzorg
  Kerk bepaald waarden en normen
  Paus plaatsvervanger van God 
• Paus had politieke en militaire macht
• Pauselijk leven in teken van weelde en macht. 
• Kerk grote opdrachtgever van kerken/kloosters

Kerken gefinancierd door de Aflaat

• Elke ziel moet gezuiverd worden voor je de hemel in mag  
• Aflaat:  Kerk vergeeft jouw zonden in ruil voor boetedoening (opbiechten --> vergeving --> straf) 
• Aflaten kunnen gekocht worden
• Maarten Luther verzet zich

Maarten Luther en de Reformatie 

• Duitse priester  (1483-1546) 
• Bezocht in 1510 de stad Rome. Deze noemde hij 'De zetel van de Duivel'.
• Celibaat niet nageleefd
• Kerkambtenaren leven in rijkdom
• Aflatenhandel is oplichting 
• 1517: Luther timmert 95 stellingen op kerk Wittenberg 

Luthers ideeën

• Terugkeer kerk naar Bijbelse soberheid en teksten
• Vertaalt Bijbel naar het Duits
• Drukpers versnelt verspreiding ideeën
• Paus doet Luther in de rijksban: mag straffeloos gedood worden

Luther krijgt aanhang 

• Luthers volgelingen noemen zich Lutheranen
• Lutheranen vormen eigen kerkgemeenschappen in Duitsland
• Duitse steden en vorsten steunen de lutheranen ... waarom?
  
• Geloof
• Lutheranen konden bezittingen kerk toe-eigenen
• Hervorming kerk wordt kerksplitsing door oorlog 

Protestantse kerk of Katholieke kerk?
Verering van heiligen

1. Protestantse kerk
2. Katholieke kerk

Protestantse kerk of Katholieke kerk?
Sobere handelingen

1. Protestantse kerk
2. Katholieke kerk

Protestantse kerk of Katholieke kerk?
Verering van relieken

1. Katholieke kerk
2. Protestantse kerk

Protestantse kerk of Katholieke kerk?
De Paus is de leider

1. Protestantse kerk
2. Katholieke kerk

Welke van de stellingen is juist?

1. Toen Luther zijn stellingen bedacht wilde hij een nieuwe kerk beginnen.

2. De Paus wilde wel met Luther praten over zijn ideeën.

1. Alleen 1 is juist
2. Alleen 2 is juist
3. Beide zijn juist
4. Beide zijn onjuist

Maarten Luther is het niet eens met de grote rijkdommen van de kerk en de geestelijken. Op welke manier kwam de kerk aan haar rijkdommen?

1. Mensen kochten hun zonden af met een aflaat
2. Mensen handelden met de kerk
3. De kerk veroverde rijke gebieden
4. Mensen hadden medelijden met de kerk en gaven geld.

zelfstandig werken

5.4. De Opstand
Lees Bestuur onder spanning (95)

en Verzet (96)

en maak opdracht 1 en 2 van (99)