6.1 - Het Midden-Oosten en Noord-Afrika

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

6.1 - Het Midden-Oosten en Noord-Afrika

Onafhankelijke staten

Dekolonisatie leidde in Afrika en het Midden-Oosten tot:

- Onafhankelijke monarchieën

- Onafhankelijke republieken

Kenmerken meestal:

• gesticht door gematigde moslims
• Wens tot modernisering 
• seculiere staat met grondwet.

Maar:

Democratie lukte alleen in Libanon, Israël en Turkije.

In veel andere landen:

• Oligarchie
• Autocratie
• Militairen die de macht grepen

Uitzondering

Saoedi-Arabië (1932)

• Absolute monarchie
• Geen grondwet
• Geestelijken hebben veel invloed.
• Wetten zijn gebaseerd op de sharia

Fundamentalisme

• Traditionele principes
• Islamitische fundamentalisten leven volgens de Koran (het heilige boek van de Islam) en Hadith (de overleveringen van Mohammed)

Verzet tegen de westerse cultuur

1. -Sociale vrijheden
2. -Individualisme
3. -Materialisme

VB 1: Moslim broederschap Egypte (1928)

• Vrome moslims die de islam willen als basis voor de samenleving 
• Verzet zich tegen westerse Nasser -> daarom verboden.

• Broederschap is geliefd onder arme Egyptenaren (belofte van gelijkheid en uitbanning tirannie)
• Hulp bij onderwijs en medische zorg.

VB 2 Iran (1979)

In 1979 leidde massal protesten in Iran tot het ontvluchten van de Sjah (koning) van Iran. 

• Hierop werd Iran een theocratie met de Sharia. 
• De regering kwam onder leiding van de hoge sjiitische geestelijke Komeini. 
• Als gevolg van deze Islamitische Revolutie werden westerse cultuurelementen teruggedrongen.  

Net als in Iran, zijn er in Afghanistan seculiere bewegingen...

...en probeert men het land te moderniseren naar westerse maatstaven

VB 3 Afghanistan 1979 (1)

• De Koude Oorlog werd ook "uitgevochten" in het Midden-Oosten.
  
  
• In 1979 kwam er een communistisch bewind in Afghanistan.

• Veel moslims verzetten zich tegen de communisten, zij noemden zich de moejaheddien. 

 

Afghanistan (2)

• Amerika ziet in de moejaheddien een bondgenoot en levert wapens aan deze groepering (Osama Bin Laden!).
  
  
• In 1989 valt de SU uiteen en trekken de Russische troepen zich terug. 
  
  
• Afghanistan is in de jaren 90 overgeleverd aan de Taliban (met wapens van de VS).  

VB 3 Afghanistan (1979)

Koude oorlog, 1979-1989 bezet door de Sovjet Unie om verzet tegen het communisme te breken..

In 1989 kreeg de Taliban de macht. (ism Al Qaida)

Heilige oorlog om alle niet moslims te verjagen uit islamitische landen. Iedere moslim moet Amerika en haar bondgenoten doden.

11 september 2001

Radicale moslims

• De leider van Al Qaida, Osama Bin Laden vindt dat de Verenigde Staten hun verdiende loon hebben gekregen. Bin Laden riep op tot het vermoorden van Amerika en hun bondgenoten. 
• Bin Laden vond dat de Amerikanen zich niet mochten bemoeien met de situatie in het Midden-Oosten...

De leider van Al Qaida, Osama Bin Laden vindt dat de Verenigde Staten hun verdiende loon hebben gekregen. Hij is van mening dat de meeste inwoners van de Verenigde Staten niet leven volgens de regels van de Islam. 

Bin Laden riep in 1996 op tot een jihad (heilige oorlog voor de islam) om alle niet-moslims te verjagen uit de islamitische wereld. 

Vanaf dat jaar kwam de Taliban, een islamitische guerrillabeweging in Afghanistan en Pakistan, aan de macht. 

Bin Laden

• Bin Laden keert terug naar zijn geboorteland. Daar ziet hij dat Amerika zich bemoeit met de Saoedische samenleving en zich dus bevindt op heilige islamitische grond. 
• Bin Laden zet een terroristisch netwerk op Al Qaida ('de basis').  

De leider van Al Qaida, Osama Bin Laden vindt dat de Verenigde Staten hun verdiende loon hebben gekregen. Hij is van mening dat de meeste inwoners van de Verenigde Staten niet leven volgens de regels van de Islam. 

Bin Laden riep in 1996 op tot een jihad (heilige oorlog voor de islam) om alle niet-moslims te verjagen uit de islamitische wereld. 

Vanaf dat jaar kwam de Taliban, een islamitische guerrillabeweging in Afghanistan en Pakistan, aan de macht. 

Na 9/11

• De Amerikaanse president George W. Bush zweert wraak en begint de 'Oorlog tegen terrorisme'. 
• Hij doet ook een beroep op zijn bondgenoten van de NAVO.
• In Irak en Afghanistan worden moeizame oorlogen uitgevochten tegen (moslim-)terroristen...

Dood Osama bin Laden

Na een zoektocht van 10 jaar wordt Osama Bin Laden gevonden in een huis in Abbottabad in Pakistan. Tijdens de aanval die 40 minuten duurde waren er 24 militairen in het gebouw. Osama verzette zich niet tegen de aanval. Vervolgens werd Bin Laden vervoerd naar een vliegdekschip waar hij een zeemansgraf kreeg. Volgens islamitische geleerden is dit in strijd met de sharia (islamitische wetten, gebaseerd op de Koran). 

Meer verwarring

• Oorlog tussen Iran en Irak. (1980-1988)
• Na de aanslagen van 9/11 neemt Amerika wraak en begint een oorlog in Irak en Afghanistan.
• Arabische lente.

De Arabische Lente

• In 2010 breken er opstanden uit in het Midden-Oosten omdat de bevolking een democratischer bestuur wil.
• Alleen in Tunesië komt er een democratie, in Syrië, Egypte en Jemen komt er een nieuw autocratisch bestuur. 

Tunesië

Een straatverkoper zet zichzelf in brand vanwege de frustratie omtrent de politieke corruptie. 

Libië

Khadaffi wordt afgezet en vermoord. 

Egypte

Moebarak wordt afgezet maar de moslimbroederschap wint de verkiezingen van 2012. Na een aantal staatsgrepen krijgt uiteindelijk autocraat Abdul Fatah al-Sisi de macht. 

Jemen

Dictator Saleh wordt verdreven maar het land stort in een burgeroorlog tussen islamitische groeperingen. 

Syrië

Ook dictator Assad stort zijn land in een burgeroorlog. Met behulp van Rusland en Iran versloeg hij zijn vijanden, maar Syrië werd een tijd lang een broeinest voor moslimfundamentalisten zoals IS. Inmiddels is IS "verdreven", maar er is nog steeds oorlog. 

Aan de slag

Introductie: 1/2/3 (blz 146)

6.1: 1/6/9/10 (blz 147/148)

Huiswerk bespreken

• Bespreken van de opdrachten 3, 5, 9 en 10. 
  
  
• Heb je een antwoord fout, dan ga je het verbeteren!