Stress

Stress

Persoonlijk voorbeeld

💬 Start met een persoonlijk voorbeeld

Jij en/of je collega deelt een korte ervaring over een stressvolle situatie en hoe je hiermee omging.

Voorbeeld: "Voor een belangrijke presentatie had ik buikpijn en sliep ik slecht. Toen ontdekte ik dat…"

Benoem ook of je destijds wist hoe je ermee om moest gaan.

"Stress is altijd slecht"
Wat denk jij?

Ja

Nee

Klassengesprek

• Wanneer is stress slecht? 
• Wanneer kan het nuttig zijn?

🎯 Aan het eind van deze les kun je:

1️⃣ Uitleggen hoe stress werkt (en voor jou persoonlijk).

2️⃣ Herkennen welke stresssignalen jij zelf ervaart en bedenken wat jou helpt om hiermee om te gaan. (poster)

3️⃣  Reflecteren op jouw manier van omgaan met stress en dit koppelen aan jouw persoonlijke ontwikkeling in je LOB-portfolio. --> foto resultaat loopbaansturing/kwaliteitenreflectie

Stress hoort erbij, is functioneel. 
Langdurige stress niet, dat is risicovol!

Plan

wat gaan we doen

Symptomen van stress

Koppel de symptomen van stress aan de volgende categorieen:

• 🧍‍♂️ Lichamelijke symptomen (Fysieke reacties op stress)
  
• 🧠 Gedachten (Cognitieve stresssignalen)
  
• ❤️ Gevoelens (Emotionele reacties op stress)
  
• 🕺 Gedrag (Veranderingen in acties & gewoontes)

Lichamelijk 🧍‍♂️

Gevoelens ❤️

Gedachten 🧠

Gedrag 🕺

Trillende handen

 Gespannen spieren (bv. nek, schouders)

Slechter slapen / slapeloosheid

 Chaos in je hoofd / geen overzicht

 Dingen erger maken dan ze zijn

Sneller geïrriteerd of boos

Onzekerheid of twijfelen aan jezelf

Meer snoepen of ongezonder eten

 Uitstellen van taken

🧍‍♂️ Lichamelijk	🧠 Gedachten	❤️ Gevoelens	🕺 Gedrag
✅ Hoofdpijn ✅ Buikpijn of misselijkheid ✅ Versnelde hartslag ✅ Zweten ✅ Trillende handen ✅ Gespannen spieren (bv. nek, schouders) ✅ Vermoeidheid zonder duidelijke reden ✅ Slechter slapen / slapeloosheid ✅ Sneller verkouden of ziek	✅ Piekeren / gedachten blijven herhalen ✅ Moeite met concentreren ✅ Vergeetachtigheid ✅ Chaos in je hoofd / geen overzicht ✅ Dingen erger maken dan ze zijn ✅ Zelfkritiek: "Ik ben niet goed genoeg" ✅ Angst voor falen	✅ Sneller geïrriteerd of boos ✅ Angstig of paniekerig voelen ✅ Gevoel van overweldiging / geen controle ✅ Neerslachtigheid of verdriet zonder duidelijke reden ✅ Onzekerheid of twijfelen aan jezelf ✅ Snel emotioneel worden (bijvoorbeeld huilen zonder duidelijke reden)	✅ Sneller boos reageren of kortaf zijn ✅ Sociale contacten vermijden ✅ Meer snoepen of ongezonder eten ✅ Meer (energie)drank, cafeïne of roken ✅ Minder motivatie om iets te doen ✅ Uitstellen van taken ✅ Sneller afgeleid zijn door telefoon of games

Welke symptomen herken jij bij jezelf?

Welke zie je bij anderen, maar niet bij jezelf?

Wat gebeurt er als stress te lang aanhoudt?

Ga eens terug..

• "Sluit je ogen en adem diep in en uit."
• "Denk terug aan een moment waarop je stress had. Misschien een toets, een belangrijke afspraak, of een drukke dag."
• "Beeld je in dat je weer in dat moment zit. Wat gebeurde er? Wat dacht je? Hoe voelde je je?"
• "Scan je lichaam van top tot teen. Waar voelde je spanning? Hoe voelde dat?"
• "Leg in gedachten een hand op die plek en blijf daar even met je aandacht."
• "Open rustig je ogen en onthoud waar jij stress voelde. Dit helpt je zo bij de volgende stap."

Stress bij jou

1️⃣ Denk aan een moment waarop je stress voelde. Wat gebeurde er?

2️⃣ Waar voelde jij dat in je lichaam? 

3️⃣ Hoe voelde dat? (Tintelend, zwaar, gespannen, pijnlijk?)

4️⃣ Welke klachten of symptomen had je?

Voorbeelden

🔹 Hoofd → Hoofdpijn, duizeligheid, vol/chaotisch hoofd, slapeloosheid

🔹 Ogen → Droge ogen, wazig zien

🔹 Kaken → Kaakklemmen, tandenknarsen

🔹 Nek & schouders → Spierspanning, stijve nek, schouderpijn

🔹 Borst → Drukkend gevoel, snelle ademhaling, hartkloppingen

🔹 Maag & buik → Misselijkheid, buikpijn, geen eetlust, vlinders in de buik

🔹 Handen → Zweten, trillen, koude handen

🔹 Rug → Spanning in onderrug, zeurende pijn

🔹 Benen & voeten → Onrustige benen, kramp, trillingen

🔹 Anders...

Maak stress visueel!

📌 Doel: Verken en verwoord stress door met elkaar in gesprek te gaan en samen een visuele weergave te maken.

📌 Instructie:

• Werk in duo's of kleine groepjes (max. 3-4 studenten).
• Elk groepje krijgt een A3-vel met een lichaamssilhouet.

Opdracht:

Teken op het lichaam waar jullie stress voelen. Gebruik verschillende kleuren:

🟥 Rood = scherpe pijn of spanning

🟦 Blauw = vermoeidheid of loom gevoel

🟨 Geel = onrust of zenuwen

• Schrijf woorden erbij: Hoe voelt die stress? (drukkend, trillend, zwaar, pijnlijk, etc.)
• Welke symptomen ervaar je? (vol/chaotisch hoofd, slapeloosheid, geen/veel eetlust)
• Benoem stressmomenten: Wanneer voel je dit?
  (bv. toets, drukte, werk)

Vragen om elkaar verder te helpen:

Kun je uitleggen waarom je daar stress voelt?

Hoe merk je dat bij jezelf?

Wat gebeurt er als je hier niks aan doet?

Iedereen heeft stress

📌 Instructie:

1. Loop langs de groepsposters en bekijk elkaars werk.
2. Zorg dat je antwoord kunt geven op onderstaande vragen. 
3. Heb je vragen over de posters? Stel deze gerust aan elkaar.

Welke verschillen zie je tussen de posters?

Zijn er plekken waar veel mensen stress voelen?

Zie je overeenkomsten in hoe stress voelt?

Wat verraste je?

📌 Doel: Ontdekken hoe verschillend stress kan zijn en leren zonder oordeel luisteren.
Benoem dat iedereen stress op andere momenten ervaart en ook op andere plekken

Iedereen heeft stress

Iedereen heeft stress op andere momenten en ook op andere plekken.

Het is niet erg om stress te voelen, het is heel normaal.

Alleen als het te lang aanhoudt of je krijgt het heel snel, dan kan het voor problemen zorgen.

Ijsbergtheorie

🧊 Boven water (zichtbaar gedrag)

• Hoofdpijn, vermoeidheid, spanning in de schouders
• Sneller boos reageren, terugtrekken, uitstelgedrag

🌊 Onder water (onzichtbare oorzaken)

• Perfectionisme, onzekerheid, angst om te falen
• Hoge verwachtingen van jezelf of van anderen
• Geen nee durven zeggen, bang om anderen teleur te stellen

Denk eens na (1 min)..

• Welke dingen boven water herken je bij jezelf?
• Heb je weleens nagedacht over wat er onder water zit?
• Wat helpt jou om stress bij de wortel aan te pakken (onder water)?

Schrijfopdracht portfolio

Wanneer voel jij stress?

Hoe kan jij opladen en ontspannen?

.....

Persoonlijke reflectie LOB-portfolio

LessonUp Open Vraag / Schrijfopdracht:

Welke loopbaancompetentie past bij deze les?

Wat heb ik geleerd over mijn eigen stress?

Hoe helpt dit mij in mijn loopbaan/opleiding?

🎯 Aan het eind van deze les kun je:

1️⃣ Uitleggen hoe stress werkt (en voor jou persoonlijk).

2️⃣ Herkennen welke stresssignalen jij zelf ervaart en bedenken wat jou helpt om hiermee om te gaan. (poster)

3️⃣  Reflecteren op jouw manier van omgaan met stress en dit koppelen aan jouw persoonlijke ontwikkeling in je LOB-portfolio. --> foto resultaat loopbaansturing/kwaliteitenreflectie

Stress hoort erbij, is functioneel. 
Langdurige stress niet, dat is risicovol!

Hoe werkt stress(stress stelling), waar voel jij het en hoe ga je er mee om

Wat hebben we geleerd?

1-2 woorden die je bijblijven