Hoofdstuk 8 - De Provincie en de gemeente

• Maatschappijkunde
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 4

H8 De provincie en gemeente 

Leerdoelen

Aan het eind van deze les kun je:

- Ik kan uitleggen hoe het bestuur van de pronvincie werkt

Ik kan uitleggen wat voor taken de pronvincie heeft

- Ik kan uitleggen hoe het bestuur van gemeente werkt

- Ik kan uitleggen wat voor taken de gemeente heeft

- Ik kan uitleggen wat de rol van de burgermeester is

Welke drie bestuurslagen ken je?

Nederland heeft 12 provincies, elk met eigen kenmerken en problemen. Zuid-Holland wil dat de haven van Rotterdam goed bereikbaar blijft, de provincie Gelderland heeft soms te maken met de bosbranden van de Veluwe en Noord-Brabant besteed veel aandacht aan beveiliging tijdens carnaval.

Om deze problemen aan te pakken heeft iedere 

provincie een eigen bestuur.

De provincie

De Provinciale Staten

De Gedeputeerde Staten

De Commissaris van de Koning

Volksvertegenwoordigers

Dagelijks bestuur

Het provincie-bestuur 

bestaat uit:

Wat doet de provincie?

De provincie houdt zich voornamelijk bezig met de ruimtelijke ordening en het milieu. 

Ruimelijke ordening: de manier waarop de openbare ruimte van ons land is ingericht. Waar komen nieuwe woongebieden, bedrijventerreinen of natuurgebieden?

Aanleg en het onderhoud van bruggen en provinciale wegen (N-wegen)

Een gevaarlijke, drukke weg langs een woonwijk, een zwembad dat geld tekort komt, jongeren die zich misdragen. Dit zijn allemaal problemen op gemeente niveau moeten worden opgelost, en elke gemeente heeft hiervoor ook zijn eigen bestuur!

Zij krijgen geld van de overheid om ervoor te zorgen dat alles goed verloopt! Inwoners zijn betrokken bij de gemeente;

• Stemmen voor gemeenteraad (18+)
• Bezoeken van vergaderingen (stemrecht)
• Betalen gemeentebelasting
• paspoort of rijbewijs

De Gemeente

De leden van de Gemeenteraad worden eens in de vier jaar gekozen door de inwoners. Het aantal leden, verschilt per gemeente. Zij hebben dezelfde functie als het parlement.

De raad stemt over alle belangrijke besluiten en stelt de grote lijnen van het beleid vast. Daarnaast controleert de raad of het college van B&W doet wat ze beloven. 

Ook kiest de gemeenteraad de wethouders.

Gemeenteraad

Burgemeester en wethouders vormen samen het dagelijks bestuur van de gemeente. Zij voeren met hulp 

van hun ambtenaren alle politieke besluiten uit. 

Ook zijn ze elke dag verantwoordelijk voor wat er in de gemeente gebeurt! Het werk van de burgemeester is vergelijkbaar met de minister-president. De wethouders zijn vergelijkbaar met de ministers. 

Elke wethouder heeft net als de ministers een eigen terrein (cultuur, jongeren, milieu- en energiebeleid).

Burgemeester en wethouders 

De Burgemeester is de voorzitter tijdens vergaderingen van het college van B&W en de Gemeenteraad. Hij of zij is het hoofd van de lokale politie en de brandweer, en heeft dus ook de leiding bij brand, rampen of noodsituaties. Zij is dus verantwoordelijk voor de openbare orde en veiligheid.

Verder heeft hij/zij een representatieve functie, bijvoorbeeld het doorknippen van lintjes bij belangrijke gebouwen, openingen van een buurthuis of tijdens festivals.

Burgemeesters worden voor 6 jaar benoemd door de regering. 

Burgemeesters en wethouders

gemeente

college van B en W

gemeenteraad

dagelijks bestuur

[

burgemeester

leidt vergaderingen, openbare orde, sollicitatie → benoemd voor 6 jaar

elk een eigen werkterrein

wethouders

volks-vertegenwoordigers

stemmen over besluiten

controleren van B en W

Een gemeente heeft de volgende taken en bevoegdheden:

• Uitvoeren van landelijke wetten en maatregelen.
• Het regelen van de lokale belastingen. 
• Basisregistratie Personen bijhouden
• Woningbouw
• Onderhoud en aanleg van wegen, wandelpaden etc. 
• Bekostigen van welzijns- en sportvoorzieningen
• Zorgen voor openbare orde en veiligheid
• Verordeningen en regels bepalen (openingstijden etc.)
• Bestemmingsplannen maken. 
• Verschaffen van paspoorten, bouwvergunningen, huwelijksakten.

Taken Gemeentebestuur

Vier manieren waarop burgers betrokken zijn bij de gemeente

- Je mag vanaf je 18e een nieuwe gemeenteraad kiezen.

- Je mag je stem laten horen bij gemeenteraadsvergaderingen (inspreekrecht).

- Je betaalt gemeentebelasting (riool, hondenbelasting).

- Je bent klant in de gemeente (rijbewijs/paspoort).

www.hetklokhuis.nl

Noem 2 dingen die de provincie regelt:

Waarom regelt de provincie dit en niet de gemeente?

Wie zijn de baas over de provincie?

1. De provinciale staten
2. Gedeputeerde Staten
3. Commissaris van de koning
4. Aron is de eindbaas

Wie stemmen er in de provincie over de wetten?

1. Provinciale Staten
2. Gedeputeerde Staten
3. Commissaris van de Koning

Om de hoeveel jaar zijn er Provinciale Staten verkiezingen?

Wie is de voorzitter van de provincie?

1. Provinciale Staten
2. Gedeputeerde Staten
3. de Commissaris van de Koning

Wat is het dagelijks bestuur van de provincie?

1. Provinciale Staten.
2. Gedeputeerde Staten.
3. Gemeenteraad
4. Waterschap

Wie binnen de gemeente voert de plannen uit?

1. Gemeenteraad
2. Burgemeester
3. College van B en W
4. Ministers

Wie controleert voor de gemeente of de plannen goed worden uitgevoerd?

1. College van B en W
2. Gemeenteraad
3. Wethouders
4. Ambtenaren

De burgemeester is

1. voorzitter van de gemeenteraad
2. voorzitter van het college van B&W
3. Hoofd van de politie en brandweer
4. benoemd voor een periode van 6 jaar