Movies that Matter - Girl Gang (voorbereiding bioscoopbezoek) - v.a. vmbo b/k

• Maatschappijleer
• Burgerschap
• +4
• Middelbare school
• MBO
• vmbo g, t, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 4-6
• Studiejaar 1-4

Introductie

Welkom bij deze les ter voorbereiding op het bioscoopbezoek van Girl Gang. Deze les kan in 1 lesuur van 45-50 minuten worden behandeld. Tijdens de les maken de leerling kennis met mensenrechten in de breedste zin van het woord. Ze leren over de impact van sociale media op ons dagelijks leven en de rol van influencers binnen de wereld van sociale media en materialisme.

Instructies

Movies that Matter
De missie van Movies that Matter is om mensenrechten onder de aandacht te brengen en te houden. We gebruiken film als middel om het gesprek over een rechtvaardige wereld op gang te brengen en leerlingen en studenten bewust te maken van mensen-rechten en maatschappelijke vraagstukken.

Vakken
Vakoverstijgend, Maatschappijleer, Duits en Mediawijsheid.

Lesinstructie

• Per slide beschreven wat de bedoeling is;
• De les kan geprint worden, inclusief de notities per slide. In deze notities vind je nog algemene, uitgebreide informatie die je helpt door deze les te navigeren;
  
• Deze les kan gegeven worden met de inzet van mobiele telefoons, maar ook zonder. Je kunt dit aan- of uitzetten door het vinkje onder in het scherm van de lespresentatie te deactiveren;
• Op de slides zijn hotspotbuttons te vinden. Door deze aan te klikken verschijnt er (extra) informatie, een vraag of een instructie. Als docent kun je ervoor kiezen om de informatie onder de hotspotbutton met hoed samen met de leerlingen te lezen of zelf aan leerlingen te vertellen. De informatie is daarom ook opgenomen in de instructies bij de losse slides.

Leerdoelen

Leerlingen of studenten kunnen na deze les:

• kort uitleggen wat mensenrechten zijn en waarom mensenrechten belangrijk zijn;
• uitleggen wat de invloed is van influencers op hun volgers;
• een mening geven over beeldvorming en identiteit in de online wereld.

Deze voorbereidende les hoort bij Girl Gang (2022) gemaakt door Susanne Regina Meures. De les is in delen opgedeeld:

1. Introductie (10 min)

2. Mensenrechten (10 minuten)

3. Invloed van influencers (10 minuten)

4. Influencer zijn – impact en kritiek (15 minuten)

5. Toetsing en afronding (5 min)

Movies that Matter verbindt maatschappelijke thema's, waar ieder persoon mee te maken heeft aan mensenrechten. Girl Gang addresseert het recht op jezelf mogen en kunnen zijn en om die reden besteden we in de LessonUp ook aandacht aan mensenrechten.

Na deze les kun je:

• uitleggen wat mensenrechten zijn en waarom mensenrechten belangrijk zijn;

• uitleggen dat er verschillende redenen zijn om te migreren;

• uitleggen wat het voordeel is van je paspoort;

• een mening vormen over de asielprocedure in Nederland

Na deze les kun je:

• uitleggen wat mensenrechten zijn en en waarom mensenrechten belangrijk zijn
• uitleggen wat de rol en invloed is van influencers;
• een mening geven over beeldvorming en identiteit in de online wereld.

Werkvorm: gespreksregels opstellen

Om een veilige sfeer te bevorderen in de klas, vraag je leerlingen of studenten in gesprek te gaan over: Hoe willen we dit soort gesprekken met elkaar voeren? Laat ze met elkaar praten tot er overeenstemming is bereikt over alle regels. Zorg ervoor dat je de regels visualiseert op het bord of op een groot vel papier. Enkele voorbeelden van regels waar je op zou willen uitkomen zijn:

• Wat er hier besproken wordt, blijft hier;
• Luister actief en laat elkaar uitpraten;
• Probeer niet meteen te oordelen;
• Soms stil zijn en ruimte geven aan anderen (iedereen krijgt spreektijd);
• Respecteer andere meningen;
• Enzovoorts.

Wil je tips over hoe maatschappelijke thema’s bespreekbaar te maken in de klas? Kijk dan in het PDF document ‘Maatschappelijke thema’s bespreekbaar maken in de klas’ dat is meegestuurd per mail.

Woordweb: Wat weet jij van mensenrechten?

Welke kennis is aanwezig bij de leerlingen over mensenrechten. Maak samen een woordenwolk of mindmap en ga hier samen over in gesprek. Gebruik deze voorkennis om het gesprek aan te gaan in de klas.

Mensenrechten beschermen de waardigheid van ieder mens. Je hebt mensenrechten omdat je mens bent, welk geslacht, etnische afkomst, godsdienst of politieke overtuiging je ook hebt. De rechten zijn vastgelegd in een document van de Verenigde Naties (VN) en heet de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens (UVRM). Dit document bevat 30 artikelen. Deze rechten gelden altijd en overal, voor iedereen. Mensenrechten hebben een speciale plaats in het recht. Ze zijn vastgelegd in de Nederlandse Grondwet en er zijn internationale afspraken over gemaakt.

recht op een goed en fijn leven. 

Je hebt mensenrechten omdat je mens bent, ongeacht welk geslacht, afkomst, godsdienst of politieke overtuiging je ook hebt. 

De rechten zijn vastgelegd in een document van de Verenigde Naties (VN) en heet de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens (UVRM). Dit document bevat 30 artikelen. 

Deze rechten gelden altijd en overal, voor iedereen.

Ieder mens heeft recht op een goed en fijn leven. Je hebt mensenrechten omdat je mens bent, ongeacht welk geslacht, etnische afkomst, godsdienst of politieke overtuiging je ook hebt. De rechten zijn vastgelegd in een document van de Verenigde Naties (VN) en heet de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens (UVRM). Dit document bevat 30 artikelen. Deze rechten gelden altijd en overal, voor iedereen. Mensenrechten hebben een speciale plaats in het recht. Ze zijn vastgelegd in de Nederlandse Grondwet en er zijn internationale afspraken over gemaakt.

Toelichting afbeelding: 

Deze afbeelding, gemaakt door Erin Aniker, is een afbeelding van ‘Everyone has the right to freedom of movement’, wat betekent dat iedereen vrij zou moeten kunnen reizen of zich verplaatsen.

Voor iedereen onder de 18 jaar zijn er kinderrechten. Zo hebben kinderen bijvoorbeeld recht op school om bij ouders of verzorgers op te groeien. Bekijk de video ‘Wat zijn kinderrechten?’ (1.44 min)

Deze oefening geeft inzicht over het herkennen van mensenrechten. Hoe zien we deze terug in de maatschappij? Hoe hebben we zelf met mensenrechten te maken? 

Wat is een mensenrecht? Waar of niet waar?

Instructie: Vraag per stelling of deze waar of niet waar is. Indien je niet werkt met mobiele telefoons, kun je ook staan of hand omhoog (waar) en zitten of hand omlaag (niet waar) inzetten. Doel van de oefening is om leerlingen en studenten te laten nadenken over hoe mensenrechten in de praktijk voorkomen.

Iedereen heeft recht op gelijke behandeling zonder discriminatie.

Waar

Niet waar

Wat is een mensenrecht? Waar of niet waar?

Iedereen heeft recht op gelijke behandeling zonder discriminatie.

Antwoord: Dit klopt en is een belangrijk onderdeel van mensenrechten: gelijkwaardigheid. Je zou eventueel kunnen doorvragen of dit wordt nageleefd. Behandelen we iedereen gelijkwaardig?

De overheid heeft het recht om altijd al jouw gegevens te verzamelen

Waar

Niet waar

Wat is een mensenrecht? Waar of niet waar?

2. De overheid heeft het recht om altijd al jouw gegevens te verzamelen (niet waar)

Toelichting: Het recht op privacy is een mensenrecht. Dat betekent dat de overheid (of anderen, zoals bedrijven) niet zomaar al jouw gegevens mag verzamelen om op basis daarvan een vooroordeel te hebben, zoals gebeurd is bij mensen met een niet-Nederlandse achternaam die door de Nederlandse overheid ten onrechte wordt gezien als iemand die misschien fraudeert.

Je mag altijd je mening geven, ook als het tot haat en geweld aanzet

Waar

Niet waar

Wat is een mensenrecht? Waar of niet waar?

3. Je mag altijd je mening geven, ook als het tot haat en geweld aanzet (niet waar)

Toelichting: Het recht op vrije meningsuiting is een mensenrecht, maar... Je mag absoluut niet aanzetten tot haat of geweld. Zo mag je ook online niet pesten of oproepen tot geweld

Waar denk je aan bij ‘influencer’?

Welke kennis is aanwezig bij de leerlingen over het begrip ‘influencer’? Maak samen een woordenwolk of mindmap en ga hier samen over in gesprek. Gebruik deze voorkennis om het gesprek aan te gaan in de klas.

Aanvullende vragen:

• Welke influencers volg jij?
• Wat maakt die persoon zo interessant?

Migratie theorie

Hoe herken je reclame door influencers?

Als influencers reclame maken, kunnen ze:

• De hashtag #ad of #spon #partner #collab gebruiken
• Als ze vermelden dat het een betaalde samenwerking is of dat ze gesponsord zijn
• Als ze vermelden dat iets gratis is verkregen

Hoe werkt reclame?

Dat werkt bijvoorbeeld zo:

• Hoe vaker je iets ziet, hoe mooier je het gaat vinden
• We hebben de gewoonte om te doen wat anderen doen
• Als iemand expert is op iets, dan geloven we die persoon sneller
  

Wat betekent 'influencer'?

Het woord influencer komt van het Engels woord ‘influence’, invloed uitoefenen. Vaak laten influencers een kijkje zien van hun eigen leven en maken ze daarnaast reclame. 

Wat is het doel van reclame?

Reclame heeft als doel om jou iets te laten kopen en om iets te kopen word je beïnvloed.

Het woord influencer komt van het Engels woord ‘influence’, invloed uitoefenen. Vaak laten influencers een kijkje zien van hun eigen leven en maken ze daarnaast reclame. Reclame heeft als doel om jou iets te laten kopen en om iets te kopen word je beïnvloed. Dat werkt bijvoorbeeld zo:

• Hoe vaker je iets ziet, hoe positiever je het gaat waarderen. Bijvoorbeeld: ‘Eerst vond ik Crocs of Uggs echt de aller lelijkste schoenen die er waren, maar nu ik op Instagram zie dat iedere fashion influencer ze draagt, vind ik ze een stuk mooier en wil ik ze zelf eigenlijk ook wel’.
• We hebben de gewoonte om te doen wat anderen doen. Bijvoorbeeld: Een lange rij voor een bubble tea tent? Dan zal het vast heel goed zijn! Maar dus ook, zien we heel veel influencers hetzelfde product aanprijzen? Dan zal het wel echt goed zijn.
• Als iemand expert is op iets, dan geloven we die persoon sneller. Zo bijvoorbeeld ook een bekende sporter die een sportdrank promoot, dat geloven we sneller!
  
• Influencers zijn vaak mensen waarmee wij ons identificeren. Als je iemand volgt waar je op lijkt of op wilt lijken, dan ben je ook gevoeliger om de boodschap van die persoon te waarderen en dezelfde producten te willen gebruiken.

• Doordat we echt een kijkje krijgen in het dagelijks leven van een influencer, en omdat influencers vaak ook tijd maken om in gesprek te gaan met volgers, kan het voelen alsof de influencer een vriend is of als een bekende voelt. Bron: Unravel Behavior

Als influencers reclame maken, kunnen ze:

• De hashtag #ad of #spon #partner #collab gebruiken;
• Als ze vermelden dat het een betaalde samenwerking is of dat ze gesponsord zijn;
• Als ze vermelden dat iets gratis is verkregen.

3 afbeeldingen die een voorbeeld geven van influencer marketing om te zien of leerlingen en studenten kunnen herkennen hoe beïnvloeding werkt.

Afbeelding 1: Lieke Martens

Stel de onderstaande vragen aan de klas:

• Wat zie je?
• Ken je deze influencer?
• Hoe wordt je hier beïnvloed denk je?
• Hoe zie je dat het hier gaat om reclame?

Toelichting: Op deze afbeelding staat internationaal profvoetbalster Lieke Martens. Zij is voor veel jonge meiden een rolmodel. Lieke heeft 1.2 miljoen volgers op Instagram. Op deze afbeelding maakt Lieke reclame voor Lays chips en Pepsi Max.

3 afbeeldingen die een voorbeeld geven van influencer marketing om te zien of leerlingen en studenten kunnen herkennen hoe beïnvloeding werkt.

Afbeelding 2: Jutta Leerdam
Stel de onderstaande vragen aan de klas:

• Wat zie je?
• Ken je deze influencer?
• Hoe wordt je hier beïnvloed denk je?
• Hoe zie je dat het hier gaat om reclame?
  

Toelichting: Op deze afbeelding staat professioneel schaatsster Jutta Leerdam. Zij heeft 4.3 miljoen volgers. Jutta heeft naast haar sportprestaties ook veel bekendheid gekregen, doordat ze ook veel post over haar privéleven. Haar partner, Jake Paul, is een bekende YouTuber en boxer en heeft 25,8 miljoen volgers op Instagram. Op de afbeelding post poseert Jutta met een sportdrank, ze heeft een sponsordeal met Body and Fit.

3 afbeeldingen die een voorbeeld geven van influencer marketing om te zien of leerlingen en studenten kunnen herkennen hoe beïnvloeding werkt.

Afbeelding 2: Enzo Knol
Stel de onderstaande vragen aan de klas:Wat zie je?

• Ken je deze influencer?
• Hoe wordt je hier beïnvloed denk je?
• Hoe zie je dat het hier gaat om reclame?
  

Toelichting: Op deze afbeelding staat Enzo Knol, een Youtube vlogger met 2,8 miljoen volgers op Youtube. Hij deelt op Youtube dingen over zijn leven, gamen en allerlei avonturen. Hij promoot KPN en Iphone op deze afbeelding.

Bekijk de explainer video: ‘INFLUENCERS EERLIJK over CONCURRENTIE en LIKES: 'Als het niet scoort haal ik het weg.’ (totale duur 14 min) Let op! De video start bij 08:08 min tot 14:22 min.

Toelichting: In deze video bespreken een aantal influencers hun ervaringen met prestatiedruk, onzekerheid, en meningen van anderen. Daarnaast geeft een media pedagoog tips over prestatiedruk en onzekerheid. 

Groepsgesprek

De leerlingen en studenten hebben net gekeken naar een video waarin influencers aan het woord zijn over hun vakgebied. Verdeel de klas in kleine groepen en geef iedere groep een andere vraag:

1. Welk effect hebben influencers?
2. Wat voor verantwoordelijkheid hebben influencers?
3. Vergelijk jij je weleens met een influencer?
4. Denk je dat sociale media invloed heeft op je zelfbeeld?
5. Voel jij wel eens prestatiedruk door sociale media?

Doel van het gesprek: Meerdere perspectieven met betrekking tot het influencerschap laten zien, voor- en nadelen bespreken en ook nadenken over de ethische kant van iemand beïnvloeden of aanzetten tot het kopen van spullen.

Het doel van mensenrechten is een waardig bestaan. Waar of niet waar?

1. Waar
2. Niet waar

1. Waar of niet waar: Het doel van mensenrechten is een waardig bestaan.

Toelichting: (a) waar. Mensenrechten zijn voor iedereen, gelden altijd en hebben als doel een goed en fijn leven. Mensenrechten worden bedreigd over de hele wereld, bijvoorbeeld het demonstratierecht wat onder druk staat, maar ook jezelf kunnen zijn (bijv. anti LGBTQ+ regels).

De beïnvloeding door influencers werkt, doordat:

1. We geneigd zijn om te doen wat anderen doen
2. We influencers die expert zijn snel geloven
3. We onszelf herkennen in influencers en ze als vriend of bekende zien
4. Alle eerdergenoemde antwoorden zijn juist

Toelichting: Antwoord D is goed. Alle antwoorden zijn juist en zijn in de les genoemd.

Influencers zijn ook soms onzeker over zichzelf of hun werk. Waar of niet waar?

1. Waar
2. Niet waar

Toelichting: Waar. De influencers in de video vertelden dat ze soms ook onzeker worden over zichzelf en hun posts. Ze zijn bijvoorbeeld bang om hun business kwijt te raken, voor de meningen van andere mensen, of ze zijn onzeker over het aantal likes op hun posts. 

Dit was de voorbereidende les op Girl Gang. Indien er nog tijd over is, kunnen leerlingen alvast concrete vragen formuleren die ze mogelijk na de film kunnen vragen aan een gast of moderator.