Blok 2: Hervormingen

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 1

Blok 2: Hervormingen

Les 1

Wat gaan we vandaag doen?

• Herhaling vorige blok
• Introductie blok 2 en uitleg
• Zelfstandig werken
• Afsluiting

Waarom wilde de Europeanen naar Azië toe?

1. Vanwege het lekkere weer
2. Om specerijen te halen
3. Ze wilden nieuwe gebieden ontdekken
4. Om kaarten te maken

Voor het kompas hadden de Europeanen ander navigatie instrumenten. Waarop navigeerden ze ?

1. De maan
2. De kust
3. Zon en sterren
4. Kaarten

Wie heeft het nieuwe werelddeel Amerika echt ontdekt?

1. Da Gama
2. Columbus
3. Vespucci
4. Magellaan

Wat betekent het begrip 'kolonie'?

Wat hebben we dankzij de ontdekkingsreizen?
Denk aan eten, producten etc.

Kennen en kunnen

• Vertellen dat de tijd van Grieken en Romeinen weer belangrijk werd
• Vertellen dat mensen meer gingen experimenteren en onderzoeken

Italiaanse steden

• Italiaanse steden werden knooppunt van de Europese handel
• Door Middellandse zee goed bereikbaar
• Handelswegen vanuit Azië, Afrika en Europa komen samen
• Handel leverde veel geld op
• Stad werd volgebouwd met mooie gebouwen (Romeinse tijd herbeleefd/wedergeboren = Renaissance)

Kerk wordt rijker

• Kerk verdiende aan aflaten
• Aflaat is een brief waarin staat dat je je zonden afkoopt
• Geld gebruikt om kerken te versieren met beelden en schilderijen, niet voor de armen

Kunstenaars gaan experimenteren

• Kijken terug naar de Grieken en Romeinen, hun afkomst.
• Nieuwe technieken als perspectief schilderen
• Gebruik van diepte en schaduw
• Groot verschil met schilderijen in de middeleeuwen

Aan het werk

Maak opdracht 2 t/m 5a

Ben je klaar?

Probeer verder te werken

Kennen en kunnen samenvatten

Blok 1 afmaken en aftekenen

Blok 2: Hervormingen

Les 2

Wat gaan we vandaag doen?

• Herhaling
• Introductie
• Uitleg blok 2
• Zelfstandig werken
• Afsluiting

Waarom werd de Tijd van de Romeinen en Grieken na de Middeleeuwen weer belangrijk?

Introductie van les 2:

Laat de leerlingen nadenken over hun boek. Hoe duur denken ze dat dit boek is? Hoe wordt het boek nu gemaakt? Vinden ze het bijzonder dat iedereen hetzelfde boek heeft of is dat nu eigenlijk heel bijzonder?

Deze vragen vervolgens vergelijken met de boekdrukkunst van de late middeleeuwen en renaissance.

Wat weten we nog over kloosters?

Monnikenwerk

Boeken uit de oudheid en middeleeuwen werden met de hand overgeschreven.

1 boek schrijven duurden maanden, soms zelfs jaren.

Boeken waren duur

Boeken kosten vroeger bijna net zoveel als huizen

Boeken waren uniek en met de handgemaakt

Papier, inkt, de kaft

Handwerk was duur en maar weinig mensen konden boeken betalen

Letterkast

Hier zaten loden letters in die als een soort stempels op een rij gezet moeten worden om woorden en zinnen te maken.

Papier of perkament werd aangeleverd om de teksten op te drukken. Door de drukpers kon er sneller gekopieerd worden.

Drukpers

Pagina voor pagina werden de letters op het papier gedrukt. Ook afbeeldingen konden op deze manier gekopieerd worden.

Gutenberg

Uitvinder van de drukpers

Boeken kopiëren op grote schaal

Werd wereldberoemd met zijn druk van de Bijbel

Boeken werden beschikbaar voor het gewone volk

Gevolgen boekdrukkunst

• Kennis werd sneller verspreid door Europa
• Boeken werden voor iedereen beschikbaar, niet alleen voor de rijken
• Onderwijs werd belangrijker, mensen leerden lezen en schrijven

Erasmus

• Nederlandse humanist
• Humanisten vinden dat je goed moet nadenken over hoe je met mensen, de wereld en jezelf omgaat.
• Verspreidde zijn ideeën
• Vertaalde de Bijbel naar de volkstaal

Onderwijs veranderde

Bijbel was eerst de basis van het onderwijs, je leerde de bijbel uit je hoofd

Handelaren en ambachtslieden vonden het belangrijk dat je leerde lezen, schrijven en rekenen

Dit werd onderdeel van het onderwijs en begon het steeds meer te lijken op wat we nu kennen. Met meerdere vakken.

Aan het werk

Maak opdracht 6 t/m 10

Ben je klaar?

Probeer verder te werken

Kennen en kunnen samenvatten

Blok 1 afmaken en aftekenen

Blok 2: Hervormingen

Les 3

Wat gaan we vandaag doen?

• Introductie
• Uitleg blok 2
• Zelfstandig werken
• Afsluiting

Protestanten

• De kerk had te veel macht volgens hen
• Geld werd belangrijker dan het geloof (Aflaten)
• Protestanten uitten hun kritiek naar de katholieke kerk
• Belangrijkste personen waren Luther en Calvijn

Karel V

• Keizer van Duitse gebieden en Nederland
• Koning van Spanje
• Wilde eenheid in zijn rijk door 1 godsdienst: het katholieke geloof

1555: Vrede van Augsburg

Gevolgen

• Protestantse geloof werd geaccepteerd
• Duitse vorsten mochten zelf beslissen welke godsdienst aangehangen werd in zijn gebied
• Vele kozen voor het protestantse geloof
• Macht van de paus en Keizer Karel V nam af

Arabische Lente

2011: Arabische lente

Jongeren in Arabische landen komen in opstand tegen de regering.

Net als de protestanten waren zij het niet eens met het machtsmisbruik van de leiders en vonden dat er te weinig geld naar het gewone volk ging.

Zij kwamen hier tegen in opstand.

Jongeren gingen de straat op

Maakten gebruik van social media om de wereld op te roepen voor actie

In sommige landen zorgde dit voor hervormingen

Er kwam meer persvrijheid, vrouwenrechten en vrije verkiezingen.

Maar in landen als Jemen en Syrië bleef het onveranderd.

Aan het werk

Maak opdracht 11, 12 a en b, 13, 14, 15a en b, 16

Samenvattingsopdrachten 17 en 18

Ben je klaar?

Kennen en kunnen samenvatten

Blok 2 nakijken en aftekenen

Werkvorm