4H Nova H4.4 rekenen aan zoutoplossingen

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4

H4: ZOUTEN par 4

Leerdoelen:

• Je kunt de concentratie van een zoutoplossing beschrijven en noteren
• Je kunt de concentratie van een zoutoplossing berekenen
• Je kunt rekenen met verdunningen

Uit hoofdstuk 2

Rekenschema (boek blz. 46, fig. 7):

Waarbij         = dichtheid (Binas 10, 11, 12)
                  M   = molaire massa (Binas 98,99) (in u)
                  N   = getal van Avogadro (Binas 7), ongeveer 6,022·10²³
                  n    = hoeveelheid stof in mol                                Let op de eenheden!!

Uit hoofdstuk 2

Wat is de juiste formule voor het berekenen van het aantal mol?

(20 s)

1. 
2. 
3. 

Welke omrekening is juist?

(20 s)

1. 
2. 
3. 
4. 

concentratie/ molariteit

Concentratie (symbool c) van een stof in een oplossing is de hoeveelheid stof (meestal gram) per volume eenheid (meestal Liter) van de oplossing.

c = m : V

(let op: volume van de oplossing, niet de opgeloste stof)

Molariteit (weergegeven door de stof tussen vierkante haakjes te zetten) is de concentratie in mol per Liter:  [X] = n : V     eenheid: mol · L^-1 of M (molair) 
(let op: V is volume van de oplossing, niet de van opgeloste stof)

concentratie/ molariteit

Voorbeeld:   We lossen 6,0 gram calciumchloride op in water.

                            Er ontstaat een oplossing met een volume van 500 mL.

        a.    Bereken het aantal mol opgeloste calciumchloride.

        b.     Bereken de molariteit van de ionconcentraties.

        a.    m = 6 gram calciumchloride: CaCl₂
                M = 110,98 g · mol ^-1
                n = m : M = 6,0 : 110,98 = 0,054 mol

Voorbeeld: We lossen 6,0 gram calciumchloride op in water.

Er ontstaat een oplossing met een volume van 500 mL.

        a.     6,0 gram calciumchloride  = 0,054 mol   

        b.     Bereken de molariteit van de ionconcentraties.

        b.    oplossen:         CaCl₂ (s)   ->    Ca²⁺ (aq) + 2 Cl^- (aq)
                molverhouding:          1                  1                     2
                aantal mol              0,054 mol    0,054 mol    0,11 mol
                [Ca ²⁺ ] = 0,054 : 0,500 L = 0,11 mol · L^-1   = 0,11 M (molair) 
                [Cl ^-]    = 0,11 : 0,500 L = 0,22 mol · L^-1  = 0,22 M (molair)            

concentratie/ molariteit

blz. 125

We lossen 3,0 mol natriumchloride op in water. Het volume wordt 500 mL.
Hoeveel mol natriumionen heb je in de oplossing?
(30 s)

1. 1,5 mol
2. 3,0 mol
3. 4,5 mol
4. 6,0 mol

concentratie/ molariteit

oplosvergelijking:      NaCl (s) -> Na⁺ (aq)  +   Cl^- (aq)

molverhouding:                1            :      1               :      1

dus:                                    3,0 mol        3,0 mol        3,0 mol  

We lossen 3,0 mol natriumchloride op in water. Het volume wordt 500 mL.
Wat is de molariteit van natriumionen in de oplossing? (30 s)

1. 0,75 mol/L
2. 1,5 mol/L
3. 3,0 mol/L
4. 6.0 mol/L

concentratie/ molariteit

oplosvergelijking:      NaCl (s) -> Na⁺ (aq)  +   Cl^- (aq)

molverhouding:                1            :      1               :      1

dus:                                    3,0 mol        3,0 mol        3,0 mol  

                                       [Na⁺ ] = n : V _opl = 3,0 : 0500 L = 6,0 mol/L

We lossen 1,0 mol aluminiumsulfaat op in water tot een oplossing van 2 L .
Hoeveel mol aluminiumionen heb je in de oplossing? (45 s)

1. 0,50 mol
2. 1,0 mol
3. 2,0 mol
4. 3,0 mol

concentratie/ molariteit

oplosvergelijking:  Al₂(SO₄)₃ (s) -> 2 Al ³⁺ (aq)  +   3 SO₄ ^2- (aq)

molverhouding:              1        :                    2           :                3

dus:                                     1,0 mol               2,0 mol                  3,0 mol  

We lossen 1,0 mol aluminiumsulfaat op in water tot een opl. van 2 L . Dus 2,0 mol aluminiumionen in de oplossing. Wat is de molariteit van de aluminiumionen in de oplossing? (45 s)

1. 0,5 mol/L
2. 1,0 mol/L
3. 2,0 mol/L
4. 6.0 mol/L

concentratie/ molariteit

oplosvergelijking:  Al₂(SO₄)₃ (s) -> 2 Al ³⁺ (aq)  +   3 SO₄ ^2- (aq)

molverhouding:              1        :                    2           :                3

dus:                                     1,0 mol               2,0 mol                  3,0 mol

                        [Al³⁺ ] = n : V opl = 2,0 : 2,0  L = 1,0 mol/L

Verdunningsfactor

Voor practica maken we vaak gebruik van geconcentreerde oplossingen.    
Deze worden dan eerst verdund.
Door aan bijvoorbeeld 1 mL vloeistof 9 mL water toe te voegen, krijg je een totaalvolume van 10 mL.
De verdunningsfactor = V _eind : V _begin = 10 : 1 = 10
De oplossing is dus 10 keer verdund.
Verdunningsfactor kun je ook bereken met concentraties:
verdunningsfactor = c _begin : c _eind

Een liter vloeistof heeft met hierin opgelost natriumchloride heeft een molariteit van 3,0 M.
Wat is de molariteit van 100 mL van deze vloeistof?
(30 s)

1. 0,030 M
2. 0,30 M
3. 3,0 M
4. 300 M

2,0 mL vloeistof met een molariteit van 0,50 mol/L opgelost natriumchloride wordt verdund door 8,0 ml water toe te voegen.
Wat is de verdunningsfactor? (30 s)

1. 0,5
2. 2
3. 4
4. 5

Verdunningsfactor

Beginvolume = 2,0 mL

Eindvolume = 2,0 + 8,0 = 10,0 mL

De verdunningsfactor = V eind : V begin = 10 : 2 = 5,0
De oplossing is dus 5,0 keer verdund.

2,0 mL vloeistof met een molariteit van 0,50 mol/L (M) opgelost natriumchloride wordt verdund door 8,0 ml water toe te voegen. Dus 5,0 x verdund.
Wat is molariteit van de tweede oplossing? (40 s)






We hebben 2,0 mL natriumclhorideoplossing. De molariteit is 0,1 M
dit wordt aangevuld to dit aan tot een totale hoeveelheid ? (30 s)

1. 0,050 M
2. 0,10 M
3. 2,0 M
4. 2,5 M

Verdunningsfactor

verdunningsfactor = c_begin : c_eind  

c_eind = c_begin : verdunningsfactor

verdunningsfactor = 5,0

c _begin = 0,50 M

c _eind = 0,50 : 5,0 = 0,10 M

volume 5x zo groot dus  5,0 x verdund. Per Liter (of mL) zit er 5,0 x zo weinig in.

Leerdoelen:

• Je kunt de concentratie van een zoutoplossing beschrijven en noteren
• Je kunt de concentratie van een zoutoplossing berekenen
• Je kunt rekenen met verdunningen