Basis begeleiden - VPZ41B

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Basis begeleiden les 2

Programma

Terugblik

Leerdoel 

Begeleiden

Verwerkingsopdracht

Pauze

Presentie theorie

Evaluatie

Zelf werken / vragen

Eenzijdige communicatie

Tweezijdige communicatie

Verbale communicatie

Non-verbale communicatie

Terugkoppelen van informatie van de ene persoon naar de ander waarbij duidelijk wordt hoe de boodschap is overgekomen

Feedback

Communicatie

Interactie

Emotionele 

besmetting

Tweezijdige communicatie

Eenzijdige communicatie

Het overbrengen van informatie van de een naar de ander

Wisselwerking, wederzijdse beïnvloeding 

Overnemen van de houding en manier van doen van de persoon met wie je communiceert

Vorm van communicatie waarbij de ontvanger direct kan reageren

Vorm van communicatie waarbij direct reageren niet mogelijk is 

Lesdoel

• De student kan verwoorden wat begeleiden inhoudt
• De student kan in diens eigen woorden omschrijven wat de presentiebenadering inhoudt en hoe het eventueel ingezet kan worden in de praktijk. 

wetten.overheid.nl

Verwerkingsopdracht

Zoek samen met je groepje uit wat begeleiden in de Wet langdurige zorg is en wat gezien wordt als begeleiding t.o.v. andere functies zoals verzorging en behandeling. Denk aan het onderscheid tussen de functies en de vormen van begeleiding. 

Klassikale terugkoppeling

Functies van begeleiden

Dagstructuur: Het organiseren en plannen van dagelijkse activiteiten.

Stimuleren en motiveren: Ondersteuning bij het uitvoeren van taken, bijvoorbeeld helpen herinneren aan afspraken.

Maatschappelijke participatie: Helpen bij sociale contacten of deelnemen aan activiteiten.

Cognitieve ondersteuning: Bijvoorbeeld het leren omgaan met beperkingen of prikkels.

Versus

Begeleiding vs. Verzorging

Verzorging richt zich op praktische en fysieke ondersteuning, zoals:

Hulp bij persoonlijke hygiëne (wassen, aankleden).

Hulp bij eten en drinken.

Begeleiding richt zich meer op mentale, sociale, en organisatorische ondersteuning. Het helpt een cliënt om regie te houden over het dagelijks leven en hun zelfstandigheid te vergroten.

Begeleiding vs. Behandeling

Behandeling richt zich op het genezen, herstellen, of stabiliseren van een ziekte of aandoening. Dit wordt uitgevoerd door medische professionals en kan onder andere therapieën (fysiotherapie, psychotherapie) en medicatiebeheer omvatten.

Begeleiding is geen medische zorg maar biedt praktische ondersteuning bij het omgaan met beperkingen. Het gaat niet om het genezen van de oorzaak, maar om hulp bij de gevolgen ervan.

Vormen bij WLZ

Begeleiding individueel: Eén-op-één ondersteuning, bijvoorbeeld hulp bij het plannen van de dag of omgaan met stress.

Begeleiding in groepsverband: Dit wordt vaak geleverd in de vorm van dagbesteding, waarbij cliënten deelnemen aan gestructureerde activiteiten die aansluiten bij hun mogelijkheden en interesses.

Pauze

     Pauze 

Presentie

theorie 

Andries Baart

De presentietheorie is ontstaan vanuit Baarts onderzoek naar zorgpraktijken, vooral in kwetsbare gemeenschappen. Hij zag dat goede zorg niet alleen gaat over handelen of protocollen volgen, maar vooral over hoe we aanwezig zijn bij de ander. Aanwezigheid betekent in deze context dat je als zorgverlener de tijd neemt om iemand te leren kennen, niet alleen op basis van hun medische toestand, maar als mens in hun unieke levenssituatie. Het vraagt om openheid, geduld en het vermogen om zonder oordeel te luisteren.

Bij presentiezorg draait het niet om snelle oplossingen of strak afgebakende interventies, maar om een houding waarin je aansluit bij wat voor de ander belangrijk is. Dit betekent dat je aandacht hebt voor hun leefwereld, hun waarden en wat zij nodig hebben, zelfs als ze dat niet altijd met woorden kunnen uitdrukken. Het gaat erom dat mensen zich gezien, gehoord en erkend voelen.

Een belangrijk uitgangspunt van de theorie is dat je je als verpleegkundige kwetsbaar opstelt. Het vraagt dat je je eigen agenda even loslaat en bereid bent om mee te bewegen met de ander. Dit kan soms ongemakkelijk zijn, maar juist in die kwetsbaarheid ontstaat de echte verbinding. En vanuit die verbinding kun je veel betekenen, zelfs al lijkt dat misschien klein of niet direct meetbaar.

De kracht van de presentietheorie zit dus niet in groots handelen, maar in het kleine, subtiele contact. Denk aan een moment van echt luisteren, een hand op een schouder of gewoon samen in stilte zijn. Het is juist in die kleine momenten dat mensen zich gekoesterd voelen.

Als verpleegkundige is deze manier van werken niet altijd makkelijk, want het vraagt tijd en aandacht in een sector waarin we vaak onder druk staan. Maar juist daarom is de presentietheorie zo waardevol. Het herinnert ons eraan waarom we dit werk doen: om er écht voor mensen te zijn, juist op de momenten dat ze dat het meest nodig hebben.

Dus mijn oproep aan jullie is: wees niet bang om stil te staan bij de ander. Neem de tijd om aanwezig te zijn, om te luisteren en om te voelen wat de ander nodig heeft. Want dat is de kern van goede zorg

Verwerkingsvragen over het filmpje:

• Wat van de presentietheorie zie je terug in het filmpje? 
• Hoe is dit op jouw werkleerplek? 
• Op welke manier wordt er ingegaan op de behoeften van de zorgvrager?

Wat is de letterlijke betekenis van presentie?

1. Afwezigheid
2. Aanwezigheid
3. Luisteren
4. Horen

Evaluatie

Ik kan in mijn eigen woorden omschrijven wat de presentiebenadering inhoudt en hoe het eventueel ingezet kan worden in mijn praktijk.

😒🙁😐🙂😃

Ik kan verwoorden wat begeleiden inhoudt

😒🙁😐🙂😃

Ik vond deze les....

😒🙁😐🙂😃

1. Wat vond ik fijn aan de les?
2. Wat heb ik gemist in de les?

Zelf aan de slag

Of vragen voor mij :)