O-uur les 4 - Vermenigvuldigen en delen

• Rekenen
• Middelbare school
• vmbo, mavo
• Leerjaar 1,2

O-uur getallen les 4

Vermenigvuldigen & delen

Wat gaan we doen vandaag?

- Je leert wat vermenigvuldigen is en hoe je er mee rekent.

- Je leert hoe je moet delen

Vermenigvuldigen

Vermenigvuldigen is het getal een aantal keer optellen. Bij vermenigvuldigen gebruik je het: x. Je spreekt x uit als keer. 

Bijvoorbeeld: Hoeveel eieren zie je?

Je ziet 6 + 6 eieren

Je ziet 2 dozen met elk 6 eieren

In totaal zie je 2 x 6 = 12 eieren

2 x 6 is een keersom

Even zelf oefenen

Hoeveel tennisballen zie je?

Je ziet               +                 tennisballen.

Je ziet               kokers met elk                 tennisballen.

In totaal zie je              x              =            tennisballen.

2

3

3

3

3

6

6

2

Even zelf oefenen

Hoeveel koekjes zie je?

Je ziet               +                 +              koekjes

Je ziet               stapels van               koekjes

In totaal zie je              x              =            tennisballen.

3

3

5

5

5

5

5

15

Hoeveel pakjes zie je?

Hoeveel pakjes drinken zie je in totaal?

Je ziet 5 dozen met elk 10 pakjes drinken.

Dit zijn in totaal 5 x 10 = 50 pakjes drinken

Schrijf de keersom op en reken uit

Hoeveel bakjes zijn dit in totaal?

             x               =             bakjes

3

3

6

6

9

9

Schrijf de keersom op en reken uit

In 1 rolletje zitten 18 snoepjes.

Hoeveel snoepjes heb ik in totaal?

               x               =               Snoepjes

5

6

12

18

60

72

90

108

Pepijn wil een kast kopen. Hij spaart 7 maanden lang elke maand €40. Hoeveel euro kost de kast?

Schrijf je berekening erbij!

Tijdens de muziekmiddag mogen de kinderen een muziekinstrument bespelen. De kinderen worden verdeeld in 3 groepen. Elke groep krijgt 5 muziekinstrumenten. Hoeveel muziekinstrumenten zijn er nodig?

Schrijf je berekening erbij!

Carla koopt 5 pakken met 15 repen. Hoeveel repen koopt tante Carla?

Schrijf je berekening erbij!

Belle koopt voor een feest 7 cadeautjes van €4 en 2 cadeautjes van €6. Hoeveel euro moet ze betalen?

Schrijf je berekening erbij!

TIP!

Bij vermenigvuldigen is het handig om de tafels te kennen. 

Handig om te weten!

Je kunt de getallen in een keersom omkeren. Het antwoord blijft dan hetzelfde. Bijvoorbeeld:

In beide kasten staan 15 blikken verf.

5 x 3 = 3 x 5 = 15

Oefenen met keersom omkeren

2

2

4

4

8

8

8

8

Oefenen met keersom omkeren

3

3

3

3

6

6

6

6

18

18

18

Halveren

Je kunt een keersom halveren. Je neemt dan de helft van het eerste getal in keersom. Het antwoord wordt ook de helft.

Verdubbelen

Je kunt een keersom verdubbelen. 

Je neemt dan het dubbele van het 

eerste getal in de keersom. Het 

antwoord wordt ook het dubbele. 

Maak opgave 1 en 2 op het werkblad.

DELEN

Wat is delen?

Je kunt delen gebruiken om iets eerlijk te verdelen. Iedereen krijgt dan evenveel. Bij delen gebruik je het deelteken : Je spreekt : uit als gedeeld door.

Bijvoorbeeld

Verdeel 18 broodjes over 

6 personen. Hoeveel broodjes 

krijgt iedere persoon?

Deelsom is: 18 : 6 = 3

Dus: Iedereen krijgt 1 broodje

Verdeel 20 munten over 4 personen. Hoeveel munten krijgt iedere persoon?

Schrijf je berekening erbij!

Verdeel 15 wortels over 5 konijnen. Hoeveel wortels krijgt elk konijn?

Schrijf je berekening erbij!

Deelsom

Je kunt een deelsom ook uitrekenen 

door te tellen met gelijke stappen. 

Je hebt 24 kroketten nodig. 

In 1 doosje zitten 4 kroketten. 

Hoeveel dozen moet je kopen?

Dus de deelsom is: 24 : 4 = 6 dozen

Saar heeft 21 tompoezen nodig? In 1 doos zitten 3 tompoezen. Hoeveel dozen tompoezen moet Saar kopen.

Schrijf je berekening erbij!

Geertje heft 20 bollen wol. Voor 1 trui heeft ze 5 bollen wol nodig. Hoeveel truien kan Geertje breien?

Schrijf je berekening erbij!

Op tafel staan 18 borden. Gijs kan 3 borden tegelijk naar de keuken brengen. Hoeveel keer moet Gijs naar de keuken lopen?

Schrijf je berekening erbij!

Monica legt 30 T-shirts op tafel. Ze maakt stapels van 6 T-shirts. Hoeveel stapels kan Monica maken?

Schrijf je berekening erbij!

Deeltafels

Bij het maken van deelsommen is het handig om deeltafels te kennen.

Je gaat nu sommen maken uit de deeltafel van 2. Dit zijn sommen waarin je deelt door 2. 

Dit kan ook met andere deeltafels

Voorbeeld: Deeltafels

Luke verdeelt een blik gehaktballen over 2 pannen. 

Hoeveel gehaktballen legt Luke in elke pan?

4 : 2 = 2 gehaktballen. Dus er liggen in elke pan 2 gehaktballen.

Neeltje heeft 18 blauwe bessen. Ze maakt toetjes met elk 2 blauwe bessen. Hoeveel toetjes kan Neeltje maken?

Schrijf je berekening erbij!

Maureen heeft 10 passievruchten nodig. Ze zitten per 2 verpakt. Hoeveel pakjes passievruchten moet Maureen kopen?

Schrijf je berekening erbij!

Deelsommen met grote getallen

Je kunt een deelsom splitsen. Een deelsom die je niet kent, splits je in twee deelsommen die je wel kent.

Stap 1. Splits het eerste getal.

52 splits je in 40 en 12, want het grootste getal uit de deeltafel 4 is 40.

Stap 2. Deel de getallen door 4

40 : 4 = 10

12 : 4 = 3

Stap 3. Tel de antwoorden op.

10 + 3 = 13

Dus: 52 : 4 = 13

52 : 4 =

Maak opgave 3 op je werkblad

Gebruik vanaf hier je rekenmachine

Deelsommen op de rekenmachine

252 : 14 =

Stap 1. Toets in op de rekenmachine.

Stap 2. Lees het antwoord af.

252 : 14 = 18

Gemeente Houten bouwt een fietsenstalling voor 450 fietsen. Er passen 18 fietsen in een fietsenrek. Hoeveel fietsenrekken zijn er nodig?

Schrijf je berekening op!

Het sporttoernooi op het ONC had 252 deelnemers. Elk team bestond uit 14 deelnemers. Hoeveel teams deden er mee aan het sporttoernooi?

Schrijf je berekening op!

Jelmer heeft 224 poffertjes gebakken. Hij verdeelt ze over 28 leerlingen. Hoeveel poffertjes krijgt iedere leerling?

Schrijf je berekening op!

Domino

Maak groepjes van maximaal 4 leerlingen en speel samen domino.

Terugblik 

Vermenigvuldigen:

Schrijf op een post-it wat vermenigvuldigen betekent in je eigen woorden. 

Geef een voorbeeld van een vermenigvuldigingssom en los deze op. 

Leg uit wat je doet in elke stap van de berekening.

Doe dit ook voor delen, gebruik hiervoor een aparte post-it. 

Bespreek klassikaal de uitkomsten.