De wereld van Homeros

• Latijn en Grieks
• Secundair onderwijs

De wereld van Homeros

inhoudsopgave

→ Schliemann en Troje

→ Schliemann en Mykene

→ Welke wereld beschrijft Homeros?

→ Mykeense beschaving en archeologie

→ En opnieuw was daar Troje

→ Het einde

 Troje spreekt tot 

 de verbeelding

Troje 

spreekt 

tot 

de verbeelding

→ exacte situering?

→ historiciteit van de epen?

ligging?

I. Schliemann en Troje
Wat weten jullie over 'de man' Schliemann?

Wat heeft deze gravure te maken met Schliemann en Troje?

05:35

Welke twee "romantische" redenen liggen aan de grondslag voor Schliemanns liefde voor het homerische Troje?

1. een kinderencyclopedie en een verliefdheid
2. een kinderboek en de welluidendheid van Grieks
3. een kinderencyclopedie en een vriendschap
4. een kinderboek en studieboek Grieks

06:04

06:04

Waarom heeft deze plant zo'n grote handelswaarde, volgens jullie?

06:38

Tekst

Tekst

Nederland

California

Krim

Parijs

salpeter

onroerend

goed

Iliou melathron

Iliou melathron

Mausoleum

Mausoleum

Opgravingen op de Turkse site in Hissarlik

00:42-00:45

Frank Calvert

Engels amateurarcheoloog, die als eerste opgravingen deed in Hissarlik .

01:14

Waarom maakte Schliemann zo'n gigantische, vernietigende sleuf?

02:28

Waarom vreest Schliemann dat Troje toch niet op de Hissarlik te vinden is?

1. Hij moet veel te diep graven.
2. Hij vindt niets.
3. Het aardewerk is te primitief voor wat Homeros beschrijft.
4. Hij vindt geen zilver en goud.

03:21

Welk argument doet Schliemann besluiten dat de stad die hij vond tóch Troje is?

1. Ze is vernietigd door een oorlog.
2. Hij vond deze keer wel goud en zilver.
3. Ze heeft de juiste afmetingen.

Priamus' schat

II. Schliemann en Mykene

→ 1875

→ op zoek naar Agamemnon

→ Bron: Pausanias

Schliemanns vondsten

→  cyclopische muren

→  leeuwinnenpoort

→  grafcirkel A

19:07

Wat symboliseert de minoïsche zuil tussen de leeuwinnen (waarschijnlijk)?

1. het koningshuis
2. de Myceense heerschappij
3. een belangrijke godin
4. de matriarchale samenleving

III. Welke wereld beschrijft Homeros?

Volgens Schliemann:

de Homerische maatschappij = de Mykeense maatschappij

Homeros

eenvoudige wereld

crematie

alle Grieken o.l.v. Agamemnon

ontstaan uit orale traditie

Mykeners

stricte hiërarchie

inhumatie

zeer onafhankelijke staten zonder centraal bestuur

wel Mykeense kern

IV. De Mykeense beschaving en archeologie

Wat kunnen jullie vertellen over de term "lineair B"?

ontcijfering lineair B

→ de geschiedenis van de Grieken vangt veel vroeger aan dan tot dan toe werd aangenomen. 

→ 776 v. Chr. → 1600 v. Chr.

= eerste Olympiade → begin Mykeense beschaving

01:18-01:21

Arthur Evans

01:42-01:45

Chadwick en Ventris

(o.b.v. Cooper):

Lineair B = Grieks

02:01-02:03

syllabische tekens

02:03-02:04

ideografische tekens

02:22

Noem (één per één met een enter) zo veel mogelijk vindplaatsen van bronnen in lineair B

02:42

Welke twee kenmerken zijn van toepassing op de bewaarde teksten in linear B.

1. fragmentarisch en syllabisch
2. fragmentarisch en niet bedoeld om bewaard te blijven
3. fragmentarisch en verkoold
4. fragmentarisch en ideografisch

03:33

rechthoekige schriftdrager

palmbladvormige schriftdrager

zegel

handels-overeen-komst

wijgeschenk

vervoer 

van goederen

inventaris van wapens

simpele transacties

persoonlijke administratie

05:42

Wat zijn de vier pijlers van de Myceense economie (zoals men kan afleiden uit de lineair B-tabletten)?

Wat zou Kober hebben afgeleid uit deze vondst?

Vul aan:
.... me li [pot] 1
.... po ti ni jq me li [pot] 1

Het paleis van Nestor in Pylos

opgegraven door Blegen

01:47-01:49

megaron van de koningin

badkuip

02:14-02:16

Tholosgraf

00:11

Het tholosgraf

voorbeeld: graf van Atreus in Mycene

Dit was een tholosgraf. Ken je de andere grafvorm nog die de Myceners gebruikten?

Tiryns

De derde belangrijkste Myceense burcht

Tiryns

Mycene

cisterne Tiryns

cisterne Mycene

eenvormige Myceense cultuur

→ burcht van Tiryns ≈ burcht van Mycene

→ grondplan van Tiryns ≈ grondplan van Pylos

→ cisterne van Tiryns ≈ cisterne van Mycene

Andere kunstvormen

Vaphio - bekers

Vaphio-bekers

Dendra

Φ- en Ψ-

beelden 

Myceense vazen

Marinestijl

Mycene          Kreta             Cyprus

V. En opnieuw was daar Troje

Korfmann

Pernicka

De Troia-controverse

Korfmann over Troia VI

conclusies Korfmann

1. Troje = een stad met burcht en grote voorstad

2. Troje = een handelsmetropool

1. o.b.v. archeologie

2. ???

Als Troje een handelsmetropool was

1.  dan wordt ze elders vermeld

2.  dan was er handel

1. Vermelding bij de Hittieten?

2. handel

→  Scheepswrak van Uluburun

01:02

Waarom is de vondst van het wrak zo uniek?

1. Het is heel goed bewaard.
2. Het is het enig bewaarde wrak in die regio.
3. Het heeft de vracht van het wrak perfect geïnventariseerd.
4. Het had een unieke lengte en laadruimte.

01:10

01:28

Noem (één per één met een enter) zo veel mogelijk exotische producten die op het schip vervoerd werden.

VI. Het einde

Bronze age collapse: rond 1200 v. Chr.

→ grote paleisbranden

→ definitieve verwoesting

Oorzaak?

→ natuurramp, interne machtsstrijd, invallende volkeren?