Informatievaardigheden - kom uit je filterbubbel

• Studievaardigheden
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Kom uit je filterbubbel

Lesdoelen

• Je kunt uitleggen wat een filterbubbel is en hoe deze ontstaat
• Je kunt uitleggen wat je tegen een filterbubbel kunt doen.

Terugblik

Samen informatie gezocht a.d.h.v. gegeven opdracht. 

Inleiding

> Pak je telefoon/ laptop. 

> Voer in groepjes van 3-4 leerlingen hetzelfde in bij Google:

Bijvoorbeeld 'kapper', 'Italië'. 

> Kijk naar de eerste pagina met resultaten. Zijn die precies hetzelfde of verschillen de zoekresultaten?

Inleiding

> Pak je telefoon/ laptop. 

> Open in groepjes van 3-4 leerlingen een socialemedia-app: bijvoorbeeld Instagram of Facebook. 

> Welke berichten verschijnen bij jou bovenaan en bij de anderen in de groep? 

> Wat is hetzelfde en wat zijn de verschillen?

Filterbubbel

Internetactivist Eli Pariser legt de filterbubbel (of filter bubble) uit met een voorbeeld:

Twee vrienden zoeken via Google op de term Egypte. Zij krijgen wisselende zoekresultaten op basis van hun surfgeschiedenis.

De één krijgt namelijk vooral toeristische trekpleisters te zien in de zoekresultaten, terwijl de ander informatie krijgt over de politieke crisis in Egypte.

Wanneer zoekgegevens op internet worden bijgehouden, kun je na verloop van tijd in kaart brengen wat iemands interesses zijn. En vervolgens voorspellen wat diegene waarschijnlijk wel/niet zoekt. Zo werkt ook de filterbubbel.

Filterbubbel

1. Handig
2. Gevaarlijk

Filterbubbel : Handig of gevaarlijk?

Allebei. Een filterbubbel is erg handig, maar het kan ook nadelen hebben.

 

Dankzij de filterbubbel hoef je op internet niet lang te zoeken naar het antwoord op jouw vraag. Want dat doet de zoekmachine al voor je. Handig dus!

Maar het heeft ook nadelen. Want als je je eigen mening wilt vormen, moet je alle kanten van een verhaal kennen. En door de filter bubbel lukt dat niet goed. Want je ziet vooral wat je al kent. En je hoort niet snel een mening die anders is dan jouw mening. Bovendien kan de bubbel het mis hebben, en jou dingen aanraden die helemaal niet bij jou passen.

Filterbubbel : Hoe werkt het?

Een filterbubbel wordt gecreëerd door de bedrijven die zoekmachines, websites en sociale media maken. Daarvoor gebruiken zij cookies en algoritmes.

Cookies zijn kleine computerprogramma’s die onthouden waar jij op zoekt, wat jij hebt geliked, wat je online heb gekocht. Door al die informatie te onthouden, weten die bedrijven precies wat jij leuk vindt. 

Een algoritme gebruikt de cookies om te bepalen welke zoekresultaten en posts jij te zien krijgt. Hoe dat werkt, zie je in de video’s hiernaast.

Filterbubbel : Wat kun je er tegen doen?

• Verwijder cookies in je webbrowser.
• Sla je zoekgeschiedenis niet op.
• Gebruik een anonieme zoekmachine zoals Duckduckgo.com (deze bouwen geen profiel van jouw zoekresultaten.
• Gebruik veel verschillende bronnen en websites.

Zelf uit de filterbubbel komen.

• Lees blz. 40 van je boek.
• Voer opdracht 2 onderdeel 1 t/m 3 voor jezelf uit.

Evaluatie

Ben je je bewuster van het bestaan/ ontstaan van een filterbubbel? 

Is je mening hierover na deze les veranderd/ hetzelfde gebleven/ gevormd?