M2: 1,2 De Republiek als handelsland

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

Welkom in de geschiedenisles!

M2B

M2A

Wat gaan we doen vandaag?

• Lesdoelen
• Herhaling
  
• De Republiek als handelsland
• Opdrachten
• Afsluiting  
  

Wat gaan we doen vandaag?

• Lesdoelen
• Herhaling 
• Filmpje 
• Opdrachten
• Afsluiting  
  

Lesdoelen

Aan het eind van deze les:

• Je kunt uitleggen welke producten de Republiek ging halen in het noorden en zuiden.
  

• Je kunt uitleggen waarom de Republiek interesse had in een route naar Indië en hoe zij aan deze informatie kwamen

• Je kunt uitleggen waarom handelscompagnieën gingen samen werken en op welke manier.

Lesdoelen

Aan het eind van deze les:

 

• Je kunt uitleggen wat de VOC is en waar deze heenvoer.

• Je kunt uitleggen wat de WIC is en waar deze heenvoer.

Verbind de 4 beslissingen aan de juiste staten.

In Friesland zijn te weinig boeren. Wie daar dit jaar een boerderij begint, krijgt gratis een stuk grond.

De Republiek verklaart de oorlog aan Engeland.

De dijk bij het dorp Alblasserdam wordt verhoogd.

Het leger heeft te weinig soldaten. We sturen mensen naar Duitsland om daar soldaten te huren.

Staten-Generaal

Gewestelijke staten

Raadspensionaris

1. opperbevelhebber Staatse leger
2. hoofd van Staten-Generaal
3. benoemt regenten
4. bepaalt militair beleid

In de Republiek:

1. Hadden de gewesten weinig te vertellen en was de Staten-Generaal erg machtig.
2. Nam de stadhouder alle belangrijke beslissingen en gaf de Staten-Generaal hem advies.
3. Waren de gewesten erg zelfstandig, maar namen ze ook beslissingen samen in de Staten-Generaal.
4. Werden alle belangrijke beslissingen in de vergaderingen van de gewesten genomen.

Verbind de 4 beslissingen aan de juiste staten.

In Friesland zijn te weinig boeren. Wie daar dit jaar een boerderij begint, krijgt gratis een stuk grond.

De Republiek verklaart de oorlog aan Engeland.

De dijk bij het dorp Alblasserdam wordt verhoogd.

Het leger heeft te weinig soldaten. We sturen mensen naar Duitsland om daar soldaten te huren.

Staten-Generaal

Gewestelijke staten

Staten-Generaal

Gewestelijke staten

Wanneer vond het rampjaar plaats voor de Republiek der Nederlanden?

1. 1662
2. 1672
3. 1676
4. 1685

(T1 X2p) Beschrijf in het kort wat er gebeurde tijdens het rampjaar in de Republiek (1672)

De VOC verhandelde vooral

1. Slaven
2. Aardappels
3. Specerijen
4. Melkproducten

In welk jaar werd de VOC opgericht?

1. 1600
2. 1601
3. 1602
4. 1603

In welk opzicht was de VOC uniek in de wereld?

1. Eerste bedrijf met winst uit handel
2. Eerste bedrijf met aandelen
3. Eerste bedrijf in de handel met specerijen
4. Eerste bedrijf in de handel met slaven

VOC staat voor

1. Vereniging Oost-Indische Compagnie
2. Verenigde Oost-Indie Compagnie
3. Verenigde Oost-Indische Compagnie
4. Verenigde Oost-Indische Campagne

Met welke producten voeren de handelaren vanuit de Oostzee (noorden) naar Amsterdam?

1. kaas, textiel en vis
2. wijn en olie
3. specerijen
4. graan en hout

Hoe kon een schip vergaan of zijn lading verliezen?

De Republiek

Oostzee gebied

Frankrijk en Spanje

Wat heb jij gegeten gisterenavond? 

Wat heb jij gisteren avond gegeten? Zoek een foto en voeg deze toe!

Specerijen

https://www.youtube.com/watch?v=2w67GxMDTfk

Waarom verbouwd men geen graan in Nederland?

1. Er is hier te weinig water
2. Het is hier te klein
3. Het is hier te droog
4. Het is hier te nat

Handel binnen Europa

• Nederland produceert vooral boter, melk en kaas

Handelscompagnieën

• Noord: Graan, hout, IJzererts  --> moedernegotie
• Zuid: olijfolie, wijn
  

Naar Indië

• De handel met Indië was in handen van Portugal tot de Nederlander Cornelis de Houtman naar Portugal reisde en ervoor zorgde dat ook hij de route naar Indië wist. Echter werd hij betrapt en werd hij voor twee jaar gevangen gezet.
  

• Na zijn terugkeer naar de Republiek ging hij in 1595 op reis naar Indië met vier schepen.

• Met twee schepen, een derde van zijn bemanning en een kleine lading specerijen wist hij terug te keren. De route naar Indië was gevonden!

De aankomst van Houtman.

LB blz. 10

De Republiek

Oostzee gebied

Frankrijk en Spanje

De VOC

• VOC - Verenigd Oost-Indische Compagnie werd in 1602 opgericht voor de handel met Indië.
• Om alle kosten te kunnen betalen werden er aandelen verkocht aan mensen, zo kon iedereen profiteren.
  
• De Staten-Generaal wilde een monopolie op de handel in Indië, hierdoor mocht de VOC bijna alles doen om dit voor elkaar te krijgen.
• Een voorbeeld hiervan is de genocide op de Banda eilanden in 1621 door Jan Pieterszoon Koen. 
  

Gouverneur-generaal Jan Pieterszoon Coen (de hoogste man van de compagnie in Oost-Indië) organiseert in 1621 een strafexpeditie naar Banda. Op die manier wil hij het monopolie op de handel in nootmuskaat en foelie voor de VOC in handen krijgen. Van de 15.000 bewoners zijn er nog maar 1.000 over. De rest is gedood, gevlucht of in slavernij afgevoerd naar Batavia. Allemaal om het monopolie op nootmuskaat voor de compagnie veilig te stellen.

Bron: https://www.nationaalarchief.nl/beleven/onderwijs/bronnenbox/hoe-ging-het-verder-op-banda#collapse-2777

De Banda eilanden, een kleine eilanden groep in toemalig Indië.

VOC-aandeel uit 1606 op naam van Pieter Harmerszoon, stadsarchief Amsterdam.

https://nos.nl/artikel/2060982-bijzonder-voc-aandeel-uit-1606-ontdekt

https://www.youtube.com/watch?v=R4kzAi-xaD0

De WIC

• WIC - West-Indische Compagnie werd in 1621 opgericht voor de handel met Amerika.
• Deze compagnie deed aan driehoekshandel.  Dit noemt men ook wel de Trans Atlantische slavenhandel.
  
• De reden? vraag naar arbeiders op plantages in de Nieuwe Wereld. 
• De Republiek heeft in deze periode tot de afschaffing (1864) van de slavenhandel ongeveer tussen de 550.000 tot 600.000 mensen vervoerd, schatting: 5% aandeel van het totaal.
  
• De WIC deed aan kaapvaart om andere landen, zoals Spanje en Portugal, in de weg te zitten
  

https://www.youtube.com/watch?v=R4kzAi-xaD0

Waarom ontstond de eerder genoemde ''Trans Atlantische slavenhandel''?

In duo's

Specerijen

Slavenhandel

Hout en Graan

Boter en kaas

WIC

VOC

Triangular trade

Slaven

Suiker katoen, tabak

Wapens en stoffen

Controle

Paragraaf 1,1: Machtige mannen in de Republiek

Opdrachten: 2bd, 3, 5, 6, 7,
LB blz. 8 en 9
WB blz. 7 t/m 11

Opdrachten

Paragraaf 1,2: De Republiek als handelsland

Lees eerst de teksten uit je LB!

Opdrachten: 1b, 2, 3, 6, 7, 10,
LB blz. 10 en 11
WB blz. 11 t/m 16

Klaar? Maak opdracht 11, 12 en 13

Niet klaar? Zet dit in je planning voor de volgende les!

Afsluiting

Aan het eind van deze les:

• Je kunt uitleggen welke producten de Republiek ging halen in het noorden en zuiden en hoe zij deze opsloegen.

• Je kunt uitleggen waarom de Republiek interesse had in een route naar Indië en hoe zij aan deze informatie kwamen

• Je kunt uitleggen waarom handelscompagnieën gingen samen werken en op welke manier.

Afsluiting

Aan het eind van deze les:

 

• Je kunt uitleggen wat de VOC is en waar deze heenvoer.

• Je kunt uitleggen wat de WIC is en waar deze heenvoer.

Fijne dag!

Standplaatsgebondenheid

Eerste Nederlanders in Azië

• Cornelis de Houtman komt in 1596 als eerste Nederland in Oost-Indië aan
  

• Opbrengst net voldoende om de kosten eruit te krijgen, vooral door verkeerde ruilmiddelen.

• Toch is het doel bereikt: een route via Kaap de Goede Hoop is bewezen