Nieuw-Nederlands - Cursus 7 - Paragraaf 10 + 11

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo b, t
• Leerjaar 2,3

START

- je weet dat een voltooid deelwoord een vorm van het werkwoord is die aangeeft dat iets klaar (voltooid) is.

- je weet dat een voltooid deelwoord kan eindigen op -en of op -d of -t.

taalverzorging

voltooid deelwoord

Het voltooid deelwoord

Het voltooid deelwoord is een vorm van het werkwoord.

Voltooid betekent dat iets klaar of afgelopen is.

Bijvoorbeeld:

Frits heeft zijn fietsband geplakt

Het voltooid deelwoord

Het voltooid deelwoord eindigt op -en of op -d of -t.

Bijvoorbeeld:

gebroken, geschreven

gehoord, gemaakt

Als je een woord langer maakt, 

hoor je of je een -d of een -t moet schrijven.

Tijmen heeft een lekkere appel _____. (schillen)

De gemeente heeft hier veldbloemen _____. (zaaien)

Heeft hij jou voor de gek _____? (houden)

Fleur is over een stoeptegel _____? (struikelen)

De wedstrijd is te laat _____. (starten)

In de tent naast ons werd de hele nacht _____. (snurken)

Voltooid deelwoord als bijvoeglijk naamwoord

Voltooid deelwoord
van 'sturen'

Bijvoeglijk naamwoord
van 'sturen'

Volt. dw. als bijv. nw.

De foto is vergroot --> de vergrote foto.

Ik verwacht hem elk moment --> de verwachte vriend.

De weg is verbreed --> de verbrede weg.

Regel

Een voltooid deelwoord als bijvoeglijk naamwoord schrijf je
zo kort mogelijk!

Voorbeeld

De vergrote foto      (niet vergrootte).

De verwachte vriend        (niet verwachtte).

De verbrede weg           (niet verbreedde).

Maar: Het kind is gered --> Het geredde kind. 

Maar...

Er is een uitzondering (duh!)

Als het voltooid deelwoord eindigt op -en. Dan eindigt een bijvoeglijk gebruikt voltooid deelwoord óók op -en.

Voorbeeld 

Zijn fiets is daar gevonden. --> De gevonden fiets.

De ouders zijn vertrokken. --> De vertrokken ouders.

Trucje

Vul het vdw eerst in in deze zin:

Hij is ... 

--> hij is gevonden --> Het gevonden kind. 

--> Hij is gepakt --> De gepakte jongen. 

De kinderen waren verdwaald.
De ........ kinderen

Het uur is verzet. Het ...... uur.

De sleutel is gezocht. De ..... sleutel.

Het ijsje is gesmolten. Het .... ijsje.

De crisis werd verwacht. De ..... crisis.

Er is veel geld aan besteed. Het ..... geld.

Aan de slag!

Huiswerk voor de volgende les noteer je in de agenda.

Huiswerk: opdracht 1 t/m 4

Klaar? Je gaat verder met Slimleren.nl

Niemand ruimt op, zonder dat ik daar toestemming voor gegeven heb.