wk 11: les 3+4 (grammatica les 7+8)

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Vrijdag 18 maart - V1a

Derde uur

• 10 minuten stillezen
  

• Grammatica: zinsontleding - meewerkend voorwerp
  
• Aan de slag!

Vierde uur

• 10 minuten stillezen
• Grammatica: zelf zinnen maken
• Aan de slag!
• Lapbook + feedbackformulier teruggeven
  

Vorige lessen heb je...

...geleerd hoe je de pv, het wwg, ond, lv en mv kunt vinden.

Deze les ga je...

...pv, wwg, ond, lv en mv herhalen.

...leren hoe je zelf zinnen kunt maken met deze zinsdelen.

• Wat is de handeling?
• Wie voert de handeling uit?
• Wat is nodig voor de handeling?
• Wie is de ontvanger?

• Wat is de handeling?                            geven
  
• Wie voert de handeling uit?               broer en zus
  
• Wat is nodig voor de handeling?     een pakje en een bos rozen
  
• Wie is de ontvanger?                            hun oma
  

De broer en zus / geven / een cadeautje en een bos rozen / aan hun oma.

Pv = geven

Ond = De broer en zus

Lv = een cadeautje en een bos rozen

Mv = aan hun oma

•     Wat is de handeling? (wwg)
  
•     Wie voert de handeling uit? (ond)
  
•     Wat is nodig voor de handeling? (lv)
  
•     Wie is de ontvanger? (mv)
  

Wat is de handeling?
Wie voert de handeling uit?
Wat is nodig voor de handeling?
Wie is de ontvanger?

Hoe kun je het meewerkend voorwerp vinden?

Heb / je / hem / vandaag / het goede nieuws / verteld?/
Werkwoordelijk gezegde (WWG) =

1. Heb verteld
2. je
3. hem
4. het goede nieuws

Heb / je / hem / vandaag / het goede nieuws / verteld?/
Onderwerp (OND) =

1. Heb verteld
2. je
3. hem
4. het goede nieuws

Heb / je / hem / vandaag / het goede nieuws / verteld?/
Lijdend voorwerp (LV) =

1. Heb verteld
2. je
3. hem
4. het goede nieuws

Heb / je / hem / vandaag / het goede nieuws / verteld?/
Meewerkend voorwerp (MV) =

1. Heb
2. je
3. hem
4. het goede nieuws

Welk zinsdeel blijft over?

1. vandaag
2. je
3. hem
4. het goede nieuws

Hoe noem je dit zinsdeel?

1. bijwoordelijke bepaling
2. bwb

Op welke vraag geeft dit zinsdeel antwoord?

1. wanneer?
2. hoe?
3. met wie?
4. waar?

meewerkend voorwerp

Haar moeder

een lange preek.

gaf

haar

meewerkend voorwerp

Klas v1a

chocola.

geeft

mevrouw Jansen

meewerkend voorwerp

Het meisje

elke dag

brengt

haar paard

hooi.

meewerkend voorwerp

Het meisje

al

had

de uitnodigingen voor het feest

aan de hele klas

gegeven.

meewerkend voorwerp

Mijn airpods

heb

ik

het tweede uur

aan Joey

uitgeleend.

Moeder kookte een heerlijke maaltijd.

Ik zie haar.

Wij geven jullie een bos bloemen.

Heb je hun geschreven?

Lijdend voorwerp

Meewerkend voorwerp

Lijdend voorwerp

Meewerkend voorwerp

Stap 1

Stap 2

Stap 3

Stap 4

Stap 5

Stap 6

Stap 7

Zoek de pv

Verdeel de zin in zinsdelen

Zoek het wwg

Zoek het onderrwerp

Zoek het lv

Zoek het mv

Zoek de bwb/bwb's

Aan de slag! Ga naar Learnbeat en log in

• Ga naar Grammatica Blok 4 (4.2)

• Ga naar B Zinsontleding – Meewerkend voorwerp, maak vraag 2 t/m 9
  
  
• Ga naar Grammatica Blok 4 (4.2)
• Ga naar C Zinsontleding – Bijwoordelijke bepaling, maak vraag 2, 6

• Ga naar Grammatica Blok 5 (5.2)
• Ga naar A Zinsontleding – Weet je het nog?, maak vraag 2, 7, 8

• Ga naar Grammatica Blok 5 (5.2)
• Ga naar B Zinsontleding – Meewerkend voorwerp (uitbreiding), maak vraag 1, 4, 5, 6, 7, 8
  

Vierde uur

Zelf zinnen maken

Stel je voor dat je deze opdracht krijgt:

Maak een zin met daarin: een werkwoordelijk gezegde, één onderwerp, één lijdend voorwerp, één meewerkend voorwerp.

De zin mag niet meer dan bovengenoemde zinsdelen bevatten.

Hoe pak je deze opdracht aan?

Hoe maak je zelf zinnen?

Denk aan de zinsdelen die het belangrijkste werkwoord bij zich kan hebben in de zin. 

vergeten     1. iemand vergeet onderwerp

                        2. iets wordt vergeten lijdend voorwerp 

geven           1. iemand geeft onderwerp   

                        2. iets wordt gegeven lijdend voorwerp 

                        3. aan iemand wordt gegeven meewerkend voorwerp 

Hoe maak je zelf zinnen?

Denk ook aan de rollen die de zinsdelen hebben en de vraagwoorden die je bij de zinsdelen kunt stellen.

• wwg wat het ond doet of is 
• onderwerp iemand of iets (wie of wat)
• lijdend voorwerp iemand of iets ondergaat iets (wat of wie)
• meewerkend voorwerp ontvanger (aan wie/voor wie)

Hoe maak je zelf zinnen?

Dus als er ...

• een onderwerp in de zin moet voorkomen ...

       ... moet er een zinsdeel zijn dat iets doet of iets is

• een lijdend voorwerp in de zin moet voorkomen ...

       ... moet er een zinsdeel zijn dat iets ondergaat en zelf niets doet

• een meewerkend voorwerp in de zin moet voorkomen ...

       ... moet er een zinsdeel zijn dat iets ontvangt, dus een ontvanger

Hoe maak je zelf zinnen?

Terug naar de opdracht: Maak een zin met: één ww gezegde, één onderwerp, één lijdend voorwerp, één meewerkend voorwerp.

Wat betekent dit? Je moet een werkwoord kiezen dat deze zinsdelen bij zich kan hebben. 

Kun je voor het werkwoord 'praten' kiezen? 

Nee!

• iemand kan praten (onderwerp)
• je kunt ergens over praten (lijdend voorwerp)
• maar: je kunt niet aan wie/voor wie praten (meewerkend voorwerp)

Hoe maak je zelf zinnen?

Terug naar de opdracht: Maak een zin met daarin: een werkwoordelijk gezegde, één onderwerp, één lijdend voorwerp, één meewerkend voorwerp.

Wat betekent dit? Je moet dus een werkwoord kiezen dat al deze zinsdelen bij zich kan hebben. 

Kun je voor het werkwoord 'geven' kiezen? 

Ja --> 

• iemand kan geven (onderwerp)
• je kunt iets geven (lijdend voorwerp)
• je kunt aan iemand iets geven (meewerkend voorwerp)

Hoe maak je zelf zinnen?

Terug naar de opdracht: Maak een zin met daarin: een werkwoordelijk gezegde, één onderwerp, één lijdend voorwerp, één meewerkend voorwerp.

De docent gaf een proefwerk aan zijn vervanger.

• gaf wwg -wat het ond doet
• de docent ow - doet iets (wie)
• een proefwerk lv - ondergaat iets (wat)
• aan zijn vervanger mv - ontvanger (aan wie)

Aan de slag!

Nu jij!

Op de volgende slides volgen de opdrachten.

Maak een zin met:

...een werkwoordelijk gezegde, een onderwerp en een lijdend voorwerp.

Vul je antwoord in op de volgende slide.

Maak een zin met:

een werkwoordelijk gezegde, een onderwerp en een lijdend voorwerp bij de afbeelding op de vorige slide.

Maak een zin met:

...een werkwoordelijk gezegde, een onderwerp en een lijdend voorwerp.

Vul je antwoord in op de volgende slide.

Maak een zin met:

een werkwoordelijk gezegde, een onderwerp en een lijdend voorwerp bij de afbeelding op de vorige slide.

Maak een zin met:

...een werkwoordelijk gezegde, een onderwerp, lijdend voorwerp en een meewerkend voorwerp.

Vul je antwoord in op de volgende slide.

Maak een zin met:

een werkwoordelijk gezegde, onderwerp, een lijdend voorwerp en een meewerkend voorwerp bij de afbeelding op de vorige slide.

Maak een zin met:

...een werkwoordelijk gezegde, een onderwerp, lijdend voorwerp en een meewerkend voorwerp.

Vul je antwoord in op de volgende slide.

Maak een zin met:

een werkwoordelijk gezegde, onderwerp, een lijdend voorwerp en een meewerkend voorwerp bij de afbeelding op de vorige slide.

Maak een zin met:

een werkwoordelijk gezegde, een onderwerp en een lijdend voorwerp

Maak een zin met:

een werkwoordelijk gezegde, een onderwerp, een lijdend voorwerp en een meewerkend voorwerp

Let op!

In de volgende zin mag geen onderwerp voorkomen!

Weet je nog welke zinnen geen onderwerp hebben?

Zinnen die in de gebiedende wijs staan.

Maak een zin met:

een werkwoordelijk gezegde en een lijdend voorwerp (geen onderwerp dus!).

Let op! Nog een!

In de volgende zin mag weer geen onderwerp voorkomen!

Weet je nog welke zinnen geen onderwerp hebben?

Zinnen die in de gebiedende wijs staan.

Maak een zin met:

een werkwoordelijk gezegde, een lijdend voorwerp (geen onderwerp dus!).

En de laatste zonder onderwerp ...

In de volgende zin mag geen onderwerp voorkomen!

Weet je nog welke zinnen geen onderwerp hebben?

Zinnen die in de gebiedende wijs staan.

Maak een zin met:

een werkwoordelijk gezegde (geen onderwerp dus!).

Aan de slag! Ga naar Learnbeat en log in

• Ga naar Grammatica Blok 4 (4.2)

• Ga naar B Zinsontleding – Meewerkend voorwerp, maak vraag 2 t/m 9
  
  
• Ga naar Grammatica Blok 4 (4.2)
• Ga naar C Zinsontleding – Bijwoordelijke bepaling, maak vraag 2, 6

• Ga naar Grammatica Blok 5 (5.2)
• Ga naar A Zinsontleding – Weet je het nog?, maak vraag 2, 7, 8

• Ga naar Grammatica Blok 5 (5.2)
• Ga naar B Zinsontleding – Meewerkend voorwerp (uitbreiding), maak vraag 1, 4, 5, 6, 7, 8
  

Einde van deze les