H1 par. 2B les 2: Cultuurstelsel, kritiek

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

De koloniale relatie tussen Indonesië en Nederland

H2B; Het Cultuurstelsel

Leerdoel

Aan het eind van deze presentatie kun je herkennen en uitleggen waarom het cultuurstelsel werd afgeschaft.

En kun je uitleggen wat liberalisme is.

Wat gaan we doen?

Terugblik Cultuurstelsel--> filmpjes+vragen

Huiswerk was: opdr. 2B - Huiswerkcheck --> donderdag niet af of niet bij je? in grote pauze nakomen in lokaal 124.

Aantekeningen Max Havelaar en Liberalisme

Tijd? filmpje aantekeningen document + vragen

Uitleg cultuurstelsel, herhalen

Je kijkt naar de filmpjes over het cultuurstelsel. Je beantwoord de vragen die hierbij horen. 

00:32

Waardoor ging de VOC failliet?

01:12

Waardoor werd de kolonie weer winstgevend?

01:23

Wat houdt het cultuurstelsel in?

Hoe werkt het cultuurstelsel

1. Je mag je eigen stukje grond houden
2. 1/5 deel verplicht verbouwen voor de Nederlanders
3. Specerijen verbouwen voor de Nederlanders
4. handelsmonopolie opbouwen

Luister naar de uitleg

• Neem de volgende aantekeningen over bij:

 Aantekeningen paragraaf 2B

(schrijf dit in het aantekeningenboekje en als je te weinig plek hebt of dat fijner vindt in jouw schrift)

Kritiek op het cultuurstelsel

Liberalen in Nederland aan de macht (1848)

• Liberalen willen economische vrijheid en niet dat de overheid zich bemoeit met de economie.

• Ze willen dat óók particuliere ondernemers een bedrijf op Java kunnen starten

Liberalen willen persoonlijke vrijheid: het cultuurstelsel lijkt op slavernij en dwangarbeid

Max Havelaar

•  Max Havelaar, boek over uitbuiting en onderdrukking Javaanse boeren.
  

• Boek van Multatuli (Latijn voor: 'ik heb veel leed gedragen'), pseudoniem van Eduard Douwes Dekker (assistent-resident)

• Belangrijkste protest/kritiek tegen het cultuurstelsel
  

Zelfstandig verwerken van de leerstof

Je werkt de leerdoelen van 1A, 1B, 1C, 2A en 2B uit. Gebruik het aantekeningen formulier en jouw schrift.

Vind je de leerstof nog lastig na het maken van de opdrachten? - Kijk dan de uitleg filmpjes hieronder. 

Tijd over?

Bekijk het volgende filmpje over het cultuurstelsel en maak de vragen in het aantekeningendocument. (2B - deel3: koffieplantage)

Vind je de leerstof nog moeilijk?

Kijk onderstaande uitlegfilmpjes

Zelfstandig verwerken van de leerstof

Ben je klaar en snap je alles?

Maak dan test jezelf van paragraaf 1.1 en 1.2

Wat weet jij over het cultuurstelsel?

Noem één positief gevolg van het
cultuurstelsel voor de Javaanse boeren

Gevolgen voor Nederland

• Indië is binnen paar jaar weer winstgevend voor Nederland: het batig slot
  

• Infrastructuur (wegen, kanalen en spoorwegen) in Nederland  zijn vrijwel geheel betaald door deze winsten

Positieve gevolgen voor Java

• Verbetering van de infrastructuur op het eiland

• Ontstaan van een geldeconomie

Noem twee negatieve gevolgen
van het cultuurstelsel voor de Javaanse boeren

Negatieve gevolgen voor Java

• Uitbuiting door eigen Javaanse vorsten (regenten)

• Vaak meer dan 66 dagen herendiensten

• Plantloon is laag

Negatieve gevolgen voor Java

• Beste land moest voor het cultuurstelsel worden gebruikt
  

• Hongersnoden

Welke combinatie is juist?

1. Boeren - plantloon Regenten - cultuurprocenten
2. Boeren - cultuurprocenten Residenten - plantloon
3. Regenten - plantloon Residenten - cultuurprocenten
4. Boeren - plantloon Residenten - cultuurprocenten

Max Havelaar

• Max Havelaar, of de koffij-veilingen der Nederlandsche Handel-Maatschappij.
  

• Boek van Multatuli (Latijn voor: 'ik heb veel leed gedragen'), pseudoniem van Eduard Douwes Dekker

• Belangrijkste protest tegen het cultuurstelsel
  

01:48

Welke van de volgende personen zijn Nederlanders? Kies er 2.

1. regent
2. resident
3. gouverneur-generaal
4. desahoofd

02:17

Wat waren de voordelen van het cultuurstelsel voor de bevolking van Indië

Ik weet waardoor de kolonie weer winstgevend werd

1. ja
2. nee

Ik weet wie het cultuurstelsel heeft bedacht

1. ja
2. nee

Ik weet welke producten werden verbouwd

1. ja
2. nee

Ik kan 3 voordelen noemen van het cultuurstelsel voor de mensen in Indië

1. ja
2. nee

01:48

Wie staat er aan het hoofd van het bestuur in Indië

1. Resident
2. Regent
3. Gouverneur-Generaal
4. desahoofd