Herhaling Voortplanting Klas 4

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 3

Welkom!

Zit je op je eigen plek?

WC-check? Gaan voor de les begint

Ligt je boek, schrift en pen/potlood op tafel?

Pak ook je chromebook er bij als je die nodig hebt!

Dan kan je kletsen tot de les begint

Herhaling oude thema's

Klas 3: Voortplanting, Ecologie

Klas 4: Planten, ???

Zelfstandig oefenen/herhalen

Doornemen hoofdstuk

Daarna: Klassikaal opdrachten

Thema 2 - Voortplanting en seksualiteit

Thema 2 - Voortplanting en seksualiteit

2.1 - Voortplantingsstelsel van de man

2.2 - Voortplantingsstelsel van de vrouw

2.3 - Veranderingen in de puberteit

2.4 - Bevruchting en zwangerschap

2.5 - Geboorte

2.6 - Voorbehoedsmiddelen

2.7 - Seksueel overdraagbare aandoeningen

2.8 - Seksualiteit

2.1 - Voortplantingsstelsel van de man

2.2 - Voortplantingsstelsel van de vrouw

2.3 - Veranderingen in de puberteit

2.4 - Bevruchting en zwangerschap

2.5 - Geboorte

2.6 - Veilig vrijen

2.7 - Seksualiteit

2.8 - Erfelijkheidsonderzoek

Thema 2 - Voortplanting en seksualiteit

2.1 - Voortplantinsstelsel van de man

Doelen van de paragraaf

Je kunt de delen van het voortplantingsstelsel van de man aanwijzen in een afbeelding (BK)

Je kunt de functies en werking van de delen van het voortplantingsstelsel van de man beschrijven (BK)

Je kunt omschrijven hoe de delen van het voortplantingsstelsel van de man zijn opgebouwd (K)

Voortplantingsorganen

Man en vrouw

Waar heb je die voor nodig?

De penis

Penis

Balzak

Eikel

Voorhuid

• kort herhalen bs 1
• introductie bs 2 en 3

Zaadcellen maken

Balzak -> teelballen&bijballen

In teelballen worden zaadcellen gemaakt

In bijballen worden ze opgeslagen

Zaadcellen via urinebuis naar buiten

Zaadlozing

Door vocht worden zaadcellen beweeglijker

Voorvocht eerst door urinebuis om het schoon te maken (urine wegspoelen)

Doelen van de paragraaf

Je kunt de delen van het voortplantingsstelsel van de vrouwaanwijzen in een afbeelding (BK)

Je kunt de functies en werking van de delen van het voortplantingsstelsel van de vrouw beschrijven (BK)

Je kunt omschrijven hoe de delen van het voortplantingsstelsel van de vrouw zijn opgebouwd (K)

Voortplanting

Mannelijke geslachtsorganen en vrouwelijke geslachtsorganen

Zelfde functie -> maken geslachtscellen (voortplantingscellen)

Bij man: zaadcellen

Bij vrouw: eicellen

Voortplantingsorganen vrouw

Vulva - bestaat uit:

- Buitenste schaamlippen - bescherming

- Binnenste schaamlippen - maken vocht bij opwinding

- Topje van clitoris (clitoriseikel) - gevoelig voor aanraking

- Opening vagina - hier zit maagdenvlies

Voortplantingsstelsel

Eicellen maken

Eierstok -> per maand 1 rijpende follikel

Eicel wordt 'klaargemaakt' voor eisprong

Na eisprong via trechter in eileider

Geslachtskenmerken

Kenmerken die per geslacht verschillen

Primaire geslachtskenmerken: voor geboorte

Secundaire geslachtskenmerken: vanaf puberteit

Geslachtshormonen

Hormonen = stoffen die berichten doorgeven in het lichaam; regelstoffen

Mannelijk geslachtshormoon - Testosteron (teelballen)

Vrouwelijk geslachtshormoon - Oestrogeen (eierstokken)

Ontwikkeling geslachtsorganen met of zonder testosteron

Menstruatiecyclus 

• Menstruatiecyclus               Ovulatie                     menstruatie ongesteldheid

menstruatiecyclus

Zaadcellen en eicellen

Zaadcel:

• bewegen met zweepstaart
• geen voedingsstoffen

Eicel:

• kan niet zelf bewegen
• heeft voedingsstoffen 

Doelen van deze paragraaf

Basis+Kader:

Je kunt beschrijven hoe de bevruchting bij de mens verloopt

Je kunt embryonale ontwikkeling beschrijven

Je kunt beschrijven wat prenataal onderzoek is en enkele voorbeelden noemen

Kader: 

Je kunt beschrijven welke veranderingen er in het lichaam van een vrouw plaatsvinden net voor en na de bevruchting

Je kunt beschrijven hoe eeneiige en twee-eiige tweelingen ontstaan

Menstruatiecyclus

Duurt ~28 dagen

Baarmoederslijmvlies opgebouwd/afgebroken

Eisprong vindt plaats -> wel een bevruchting

Bij een bevruchting

De bevruchting

Innesteling

Placenta

Een cel -> klompje cellen -> embryo

Innesteling in baarmoederslijmvlies

Via placenta gaat zuurstof/voedingsstof naar embryo en afvalstof naar moeder

Navelstreng

Verbindt embryo en placenta

Stroomt bloed doorheen

Slagader -> van embryo naar 

placenta (afvalstof)

Ader -> van placenta naar 

embryo (zuurstof/voeding)

Vruchtvliezen en vruchtwater

Embryo na 3 maanden -> foetus

Foetus is een klein mens

Beschermd door vruchtwater en vruchtvliezen

tegen stoten, temperatuur en uitdroging

Prenataal onderzoek

Echoscopie

NIPT

Vlokkentest

Vruchtwaterpunctie

Echoscopie

NIPT

Na 11 weken zwangerschap

Bloedonderzoek moeder

Vlokkentest (cellen uit placenta)

vruchtwaterpunctie (cellen uit vruchtwater)

Waarom en wanneer

Echoscopie altijd

NIPT vrijwel altijd

Verdere test als:

- Afwijking bij Echoscopie/NIPT

- Erfelijke afwijking

-  Eerdere miskraam gehad

KADER: Tweelingen

Doelen van deze paragraaf

Je kunt de fasen van een geboorte omschrijven

Indaling

Foetus zakt naar benden, in het bekken; begin van de bevalling

Ontsluiting

Weeën -> samentrekken van spieren in baarmoederwand

Ontsluiting van 10 cm -> begin uitdrijving

Uitdrijving

Krachtiger weeën -> spieren in baarmoederwand en buikwand trekken samen - Persweeën (enkele seconden tot uren)

Nageboorte

Baby begint met huilen -> longen werken

Nageboorte:

Placenta

Vruchtvliezen

Rest van navelstreng

Kader