Les 5 Keten in kaart

Cursus duurzaamheid en ketendenken
1 / 21
volgende
Slide 1: Tekstslide
VoedingMBOStudiejaar 3

In deze les zitten 21 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 4 videos.

Onderdelen in deze les

Cursus duurzaamheid en ketendenken

Slide 1 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Lesplanning
Les 1: Wat is duurzaamheid
Les 2: Keurmerken
Les 3: Footprint 
Les 4: Voedselafdruk
Les 5: Keten in kaart brengen
Les 6: Maatschappelijk verantwoord ondernemen/plastic soep

Slide 2 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Leerdoelen les 5: 
  • Jij kunt een keten in beeld brengen 
  • Jij beseft dat jouw werkzaamheden gevolgen hebben voor de rest van de keten
  • Jij kunt een keten in beeld brengen

Slide 3 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Wat is een korte keten?
Een korte keten is een korte verbinding tussen de boer en de consument.
Minder transport, minder CO@ uitstoot, betere prijs voor de producent

Slide 4 - Tekstslide

Wat is een korte keten?
Een korte keten is een korte verbinding tussen de boer en de consument. Vaak in de vorm van een boerderijwinkel, een groentepakket direct bij de boer vandaan, een boerenmarkt of een ander initiatief.
Deze korte verbinding kan leiden tot minder transport (en dus minder CO2-uitstoot) en een betere prijs voor de producent, omdat hij deze met minder partijen hoeft te delen.
Het begrip 'korte keten' kreeg de afgelopen periode een enorme boost vanwege de aandacht voor boodschappen, voedsel en voedselproducenten n.a.v. de coronacrisis.
Supermarktketen Plus is al jaren bezig met korte ketens en rolt dit voor steeds meer productcategorieën uit. Ook het concept van Boeren van Amstel is gebaseerd op het idee van ‘korte ketens’.

Slide 5 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 6 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Slide 7 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Hoe ziet de keten van een supermarktbrood eruit?

Slide 8 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Slide 9 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

De keten moet dus korter...

Slide 10 - Tekstslide

Dossier Korte Ketens | over de regionalisering van het voedselsysteem
De voedselnetwerken waarop de moderne supermarkt voor zijn toevoer vertrouwt, omspannen de hele wereld. Meer en meer producten komen van verder en verder. En dat is een groot goed. Maar dit voedselsysteem heeft ook nadelen. Dit dossier verkent daarom de mogelijkheden en voordelen van het alternatief: de 'korte keten.'
Allereerst: wat is nou precies een ‘korte keten’? Volgens de definitie van het Europees landbouwfonds voor plattelandsontwikkeling is het ‘een toeleveringsketen waarbij een beperkt aantal marktdeelnemers betrokken is, die zich inzetten voor samenwerking, lokale economische ontwikkeling en nauwe geografische en sociale relaties tussen producenten, verwerkers en consumenten’. Met andere woorden: een voedselketen waarin je tussen producent en consument zo min mogelijk partijen zoals verwerkers, handelshuizen en tussenhandelaren aantreft. En dat is fundamenteel anders dan de netwerken die de belangrijkste groothandels en grote supermarktconcerns inzetten om ons van voedsel te voorzien. Die netwerken omspannen de hele wereld.
Korte ketens zijn in opkomst. Boerderijwinkels, online webshops, maaltijdboxen en groentepakketten van de boer zijn voorbeelden van nieuwe, op de korte keten gebaseerde consumptiemodellen. Uit een studie van de WUR blijkt dat in 2018 al 3.160 boerenbedrijven in Nederland een (web)winkel runden of hun producten leverden aan (zorg)instellingen, catering en horeca. Het ging in dat jaar om een totale omzet van 271 miljoen euro.
De korte keten in tijden van corona
Hamsterende consumenten die de logistiek en distributie van de supermarkten op de proef stellen. Haperende im- en export door transportbelemmeringen. De haastige sluiting van de horeca waardoor toeleverende voedselproducenten plotseling hun afzetmarkt missen, met bergen verspilde aardappelen als gevolg: de coronacrisis heeft forse verstorende effecten op de voedselketen. Zo toonde de epidemie genadeloos de zwaktes van het moderne voedselsysteem.
Tegelijkertijd bleek de crisis een vruchtbare bodem te bieden voor versnelling van ‘de korte keten’. Boeren met boerderijwinkels, online lokale voedselplatforms zoals de Streekboer, Rechtstreex en Boerschappen, en nieuwe box-initiatieven onder de vlag van ‘Support Your Locals’ zagen hun omzet tijdens de coronacrisis verviervoudigen of zelfs nog sterker stijgen. Een enorme groep consumenten die voorheen nooit ‘lokaal’ kocht, ontdekte de kortere keten. Maar, nu de lockdown is opgeheven, zien loopt ook de verkoop van boxen en regionaal voedsel weer terug.
Meer dan crisisboxen
De korte keten is echter veel méér dan een crisisinterventie in de vorm van voedselboxen. Er worden veel voordelen toegedicht aan kortere voedselketens. Zo gaat het meestal om verse producten die niet of veel minder bewerkt zijn dan de producten in de supermarkt en die dus gezonder zijn. De producten hebben over het algemeen minder kilometers afgelegd en kunnen daardoor een lagere CO2 footprint hebben. Bovendien kunnen korte ketens boeren de mogelijkheid geven om investeringen in verduurzaming van de productie terug te verdienen. Anders dan in een lange keten komen producten immers niet op internationale markt terecht, waar elke boer elke boer de prijs die wordt geboden maar heeft te accepteren en alle producten homogene bulk zijn. In de korte keten kan de boer laten zien hoe zijn producten verschillen van andere en daar een redelijke prijs voor vragen, ook doordat er minder schakels in de keten zijn. Omgekeerd werkt het ook: consumenten kunnen boeren in de korte keten belonen met hun klandizie. Zo heeft de consument invloed op de manier waarop zijn omgeving eruit ziet en hoe die beheert wordt. Dat is immers ook het landschap waarin de consument in het weekend misschien gaat wandelen of fietsen.
 

Slide 11 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Teken de keten van jouw vorige stagebedrijf?

Slide 12 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Hoe kan deze keten korter?

Slide 13 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Slide 14 - Link

Deze slide heeft geen instructies

Slide 15 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Slide 16 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 17 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 18 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Opdracht 5: Voordelen van de korte keten
  1. Zoek uit wat de voordelen zijn van korte regionale ketens: voor de consument en de producent.

  2. Maak hiervan een vlog of poster waarin je tenminste drie voorbeelden noemt van korte ketens in jouw woonomgeving.

Slide 19 - Tekstslide

https://www.duurzaamheidswijzer.nu/wp-content/uploads/2020/10/Spread-Duurzaamheidswijzer_Apeldoorn_235x315.pdf

Slide 20 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Slide 21 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies