Les 9: Inkomensverdeling

• Economie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Economie 3H

De verdeling van het inkomen

Programma

• Productiefactoren en Lorenzcurve (herhalen)
• Welvaart meten
• Opdrachten maken
• Toets bespreken

Leerdoelen Hoofdstuk 2

• Onderscheid maken tussen primaire inkomens en overdrachtsinkomens en voorbeelden van beide noemen .
• De vier productiefactoren koppelen aan de juiste vijf primaire inkomens.  
• Tabellen begrijpen die gebruikt worden om een lorenzcurve te tekenen.
• Werken met (grafìeken met) groeipercentages.
• Uitleggen waarom de HDI een betere maatstaf is voor het meten van welvaart.
• Verschillen tussen landen kunnen verklaren met gebruik van het bbp en de HDI.

• Het verschil tussen bbp en groen bbp uit kunnen leggen.

Productiefactoren

Productiefactor		Beloning
Arbeid		Loon
Kapitaal		Rente, huur
Natuur		Pacht
Ondernemerschap +		Winst +
Totale productie		Totale primaire inkomens

Overdrachtsinkomens

Worden betaald uit primaire inkomens (sociale premies).

Twee vormen: 

1. Uitkeringen
2. Toeslagen

Lorenzcurve

Geeft de inkomensverdeling weer. 

Hoe groter de buik van de lijn, des te groter de inkomensongelijkheid. 

Cummulatief

Cumulatief houdt in dat alle resultaten van het begin af aan bij elkaar zijn opgeteld.

Bijvoorbeeld: de eerste 40% van de huishoudens

met de laagste inkomens

Welvaart meten

Welvaart is de mate van behoeftebevrediging. 

Dit kun je meten met behulp van drie maatstaven:

1. Bbp (bruto binnenlands product)
2. HDI (Human Development Index)
3. Groen bbp

Bbp (bruto binnenlands product)

= Totale productie

= Totale primaire inkomens (uit de 4 productiefactoren)

Bbp per hoofd = bbp / aantal inwoners 

Merk op: 

Bbp = bbp per hoofd x aantal inwoners

HDI (Human Development Index)

Een ranglijst van landen in de mate van welvaart. 

Indexgetal tussen de 0 en 1. 

HDI meet méér dan het bbp, denk aan:

• Levensverwachting
• Onderwijs
• Het bbp zelf (dit is dus ook een onderdeel van de HDI)

Voorbeeld HDI-ranglijst (VN)

Groen bbp

bbp - milieuvervuiling = groen bbp

Het groen bbp zal dus lager zijn dan het bbp, omdat de milieuvervuiling van het bbp af wordt gehaald.

Welvaartsverschillen verklaren

BBP per hoofd Luxemburg: $ 55.000

Bbp per hoofd Nederland: $ 45.000

Is de welvaart in Luxemburg hoger dan in Nederland?

1. Ja, omdat..
2. Dat is niet zomaar te zeggen, omdat..

Het kan dus op twee manieren beredeneerd worden!

Aan de slag (15 min)

Lezen: vanaf 2.2.2. (pagina 28) --> in stilte!

Maken opgaven 2.12 t/m 2.16

Overleg? Na 10 minuten, op een laag geluidsniveau. 

Klaar? Kijk de opdrachten na.