De menseneter - Tom Hofland

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4-6

Introductie

Vanwege de overname van het farmaceutische bedrijf Aletta door een Zwitsers bedrijf, moet hoofdpersoon Lute en tevens manager, de 32 werknemers onder hem vertellen dat ze ontslagen worden. Of, beter gezegd: ontslag willen nemen. Logischerwijs kijkt Lute enorm op tegen deze taak en om die reden wordt een nogal schimmig bedrijf, onder aanvoering van meneer Lombard, in de arm genomen. De sanering gaat hierdoor wel erg soepel. Misschien wel iets té...

De Menseneter

Tom Hofland

Voor het eerst bij Beeld en Geluid op school? Kijk hier voor een korte instructie.

De genomineerde boeken

Beeld en Geluid op school werkt samen met De Inktaap om verdieping bij boeken te stimuleren.

Boektrailer #DeZin daagt leerlingen uit om op zoek te gaan naar het literaire juweeltje in de tekst en deze toe te lichten.

Beeld bij je Boek daagt leerlingen uit om de thema's van een boek te benoemen en ook in een andere context te gebruiken.

De Inktaap - Boektrailer #DeZin - Beeld bij je Boek

Boektrailer #DeZin

Met de boektrailers #DeZin maken we lezers nog scherper bewust van wat taal met je kan doen. Je kunt een boek lezen als een glijbaan waarin je met steeds meer snelheid naar het eindpunt roetsjt. Maar nog mooier is het om af en toe stil te staan bij wát je nu eigenlijk leest, hoe de woorden tot je komen, hoe de zinnen gevormd zijn. Wat bracht de schrijver ertoe deze woorden zo achter elkaar te zetten dat jij, als lezer, geraakt wordt door schoonheid, verbazing of misschien wel ergernis.

#DeZin daagt jou uit om op zoek te gaan naar jóuw zin in je boek. Maak daar weer een mooi verhaal van. Zo creëer jij ook een boektrailer #DeZin.

Meer weten? 

Bekijk het hier.

Douwe Slootman is lerarenopleider Nederlands aan de Hogeschool Windesheim en las De Menseneter van Tom Hofland. Hij vertelt over de zin die hem intrigeert. 

  

#DeZin over De Menseneter

Foto: Robert Langedijk

Het verhaal

Wanneer Lute erachter komt dat zijn farmaceutische bedrijf Aletta wordt overgenomen door een Zwitsers bedrijf, is het plotsklaps zijn taak als manager om zijn 32 werknemers te vertellen dat ze ontslagen worden. Logischerwijs kijkt Lute enorm op tegen deze taak en om die reden wordt een nogal schimmig bedrijf, onder aanvoering van meneer Lombard, in de arm genomen. De sanering gaat hierdoor wel erg soepel. Misschien wel iets té... 

De schrijver: Tom Hofland

Foto: (FOTOGRAAF ONBEKEND?)

Tom Hofland (1990) werd na het verschijnen van zijn debuutroman Lyssa (2017) door De Volkskrant uitgeroepen tot het literaire talent van 2018 en ontving het C.C.S. Crone Stipendium, dé prijs voor beloftevolle auteurs uit Utrecht. Zijn tweede roman, Vele vreemde vormen (2019), werd genomineerd voor de BNG Bank Literatuurrijs. Voor de Theatertroep schreef hij de eenakter De Rusofoob. Hij is bekend van podcasts als De Blankenberge Tapes en de NTR-wetenschapspodcast Atlas. 

In De menseneter is de kritiek op de hedendaagse maatschappij, en in het bijzonder het kapitalisme, onmogelijk te missen. Gevoelens spelen geen rol, 

geld daarentegen wel. 
 

In dit fragment uit de documentaire Rebranding Chaos zie je Abel van Gijlswijk, frontman van de Nederlandse punkband Hang Youth. In nummers als ‘JE HAAT GEEN MAANDAG, JE HAAT KAPITALISME’’, spreekt de band zich fel uit over het kapitalistische marktsysteem.

  

Op welke manier komt het kapitalisme terug in De menseneter volgens jou?  

Het K-Woord

Bron: Tegenlicht - VPRO - 2022

Bekijk hier het fragment

Lombard laat zijn gesprekspartners hele bijzondere sigaretten roken: ze ademen enkel de rook in, maar blazen geen rook uit.

 

In 2015 werd de combinatie roken en ontslag wel erg pijnlijk: de sigarettenfabrikant Philip Morris in Bergen op Zoom ontsloeg in een keer 1400 mensen. In dit fragment zie je kort de uitwerking die het kan hebben wanneer je na jarenlang dienstverband ontslagen wordt.   

Hoe zou jij reageren als jij in Mea's plaats het ontslaggesprek zou meemaken? 

Bron: Kruispunt: De mensen achter het massaontslag - KRO - 2015

Bekijk hier het fragment

Collectief ontslag

'Herinneringen zijn als een hond die gaat liggen waar hij wil', schreef schrijver Cees Nooteboom in Rituelen. In De Menseneter komt er ook een hond met enige regelmaat terug, een zwarte poedel om precies te zijn.. Maar is deze hond nou echt? Of is dat een verbeelding?

In dit fragment houdt architect Floris Alkemade een pleidooi voor meer verbeelding in de maatschappij.

Wat vind jij? Is het absurdisme van Tom Hofland een toegevoegde waarde in de roman?  

De verbeelding

Bron: Brainwash Talks - Human - 2022 

Bekijk hier het fragment

Om over na te denken

In de roman komen Mea en Essel in een uiterst precaire situatie. Essel moet ervoor zorgen dat Mea ontslag neemt. Mea ervaart dat het Essel minder doet dan dat ze eigenlijk zou willen.   

Kan het volgens jou ethisch verantwoord zijn om iemand anders op zo'n manier te kwetsen?  Geef een aantal argumenten bij je antwoord.

Meer fragmenten?

Kijk op beeldengeluidopschool.nl

https://www.beeldengeluidopschool.nl/#/home