H6 paragraaf 5 en 6 Hormonale regulatie man en vrouw

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

 Hoofdstuk 6 Hormoonstelsel

Paragraaf 5 en 6

Leerdoelen

• Je kunt de werking beschrijven van de vrouwelijke hormonen oestrogeen en progesteron.
  
• Je kunt aan de hand van een figuur beschrijven op welke manier FSH en LH de menstruatiecyclus bepalen.
  
• Je kunt beschrijven op welke manier de productie van oestrogeen en progesteron teruggekoppeld wordt.
  
• Je kunt de werking beschrijven van het mannelijke hormoon testosteron.
  
• Je kunt aan de hand van een figuur beschrijven op welke manier FSH en LH de productie van testosteron beïnvloeden.
  
• Je kunt beschrijven op welke manier de productie van testosteron teruggekoppeld wordt.

Waar hebben we het met H6 over gehad?

Hormonale start pubertijd 

Hypothalamus = hersengebied, stuurt hypofyse aan met GnRH

GnRH: Gonadotropin-releasing hormone. 

Vanaf de puberteit:

De hypofyse produceert  

FSH (follikel stimulerend hormoon)

LH (luteïniserend hormoon).

Omschrijf de zin "aanzetten tot secretie van testosteron" in je eigen woorden

Vruchtbaarheid mannen

Betrokken hormonen:

LH

FSH

testosteron

let op: negatieve terugkoppeling

Vruchtbaarheid vrouwen

betrokken hormonen:

LH

FSH

oestrogenen (oestron, oestradiol en oestriol)

progesteron

Dag 1: start menstruatie.

FSH stimuleert de rijping van nieuwe follikels.

Rijpende follikels geven oestrogenen af.

Lage concentratie oestrogenen remmen de afgifte van LH en FSH

Rijpende follikels geven oestrogenen af.

Boven een drempelwaarde stimuleren oestrogenen juist  LH en FSH

-> piek in LH en FSH

Door de piek in LH volgt de ovulatie.

Gele lichaam (overgebleven, 'lege' follikelcellen) geven progesteron af.

Oestrogenen stimuleren de groei van het baarmoederslijmvlies, progesteron zorgt voor goede doorbloeding.

Geen zwangerschap: gele lichaam verschrompelt en geeft geen progesteron meer af:

LH en FSH worden niet meer geremd

Menstruatie (afstoten baarmoederslijmvlies).

Zwangerschap

Bij een bevruchting is er een aangepaste hormoonproductie:

Trofoblast en daarna placenta maken HCG waardoor het gele lichaam niet verschrompelt.  Hierdoor blijft er progesteron en LH en FSH blijven geremd.

Geen menstruatie en geen nieuwe follikelrijping.

Na drie maanden neemt de placenta de vorming van progesteron en oestrogenen over.

=LH

Welke van de onderstaande beweringen is onjuist?

1. Rijpende follikels in een ovarium vormen oestradiol.
2. Een stijging van FSH leidt tot ovulatie.
3. De placenta vormt zowel oestradiol als progesteron.
4. LH stimuleert de vorming van het gele lichaam.

Leerdoelen

• Je kunt de werking beschrijven van de vrouwelijke hormonen oestrogeen en progesteron.
  
• Je kunt aan de hand van een figuur beschrijven op welke manier FSH en LH de menstruatiecyclus bepalen.
  
• Je kunt beschrijven op welke manier de productie van oestrogeen en progesteron teruggekoppeld wordt.
  
• Je kunt de werking beschrijven van het mannelijke hormoon testosteron.
  
• Je kunt aan de hand van een figuur beschrijven op welke manier FSH en LH de productie van testosteron beïnvloeden.
  
• Je kunt beschrijven op welke manier de productie van testosteron teruggekoppeld wordt.

Aan de slag

Ga verder met de lesstof door bijvoorbeeld:

1. Optioneel: Maak een begrippenlijst van 6.5 en 6.6.

2. Maken en nakijken opdrachten 6.5 en 6.6.

3. Bekijken van de linkjes op Biologiepagina en Bioplek (zie volgende slides)

biologiepagina.nl

biologiepagina.nl

biologiepagina.nl

www.sumanasinc.com

www.bioplek.org