VO - RE-SPECT, opnieuw kijken!

• Burgerschap
• Mentorles
• +5
• Middelbare school
• vmbo, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1-6

Introductie

Deze les gaat over de oorspronkelijke betekenis van het woord Respect. Respect komt van het latijnse Respectus, vrij vertaald: Re = Opnieuw Spectare = kijken! In deze les ga je aan de slag met de vaardigheden die je nodig hebt om opnieuw te kunnen kijken! Succes! Het woord Respect, hoe het vandaag de dag gebruikt wordt kent vele interpretaties. Dat is precies wat het zo ingewikkeld en tegelijk zo boeiend maakt om erover in gesprek te gaan. Als we het hebben over ‘respect’ dan is dat vooral het ‘waarderen’ van iemands mening, normen en waarden, de verschillen die er zijn naast elkaar laten bestaan en elkaar tolereren. Maar respect zou toch eigenlijk een stap verder moeten gaan. Respect is Actief! In deze les gaat het over het onderzoeken of jouw mening nog wel bij jou past. Respect is opnieuw durven kijken naar jezelf, je eigen meningen en dat ook in het licht van de ander kunnen zien.

Instructies

Bij de bijlagen zit een DenkPlaat waar de leerlingen mee aan de slag gaan in groepjes van 4. Deze is downloadbaar en printbaar op a3 formaat maar hoort op a2 formaat. Deze is te bestellen via onze webshop: www.weekvanrespect.nl/shop. Daarnaast hebben de leelringen een A4 werkblad.

Bij opdracht 2 op de DenkPlaat "point of view" staat een QR code voor een film fragment. Deze is optioneel.

Doel van de les    
Kritisch en onderbouwd kunnen kijken naar jezelf en je eigen mening.
Werkvormen   
Klassikaal, in groepjes en individueel.
Competenties/ vaardigheden   
Zelfkennis, empathie, visie, oordeelsvorming, algemene ontwikkeling, kritisch, samenwerken, gesprek voeren, omgevingsbewust zijn, kritisch, analytisch.

Introductie:

Deze les gaat over de oorspronkelijke betekenis van het woord Respect.

Respect komt van het Latijnse Respectus, vrij vertaald: Re = Opnieuw, Spectare = kijken!

Tegenwoordig kent het woord vele interpretaties. En dat is nu precies waarom het zo ingewikkeld en tegelijkertijd zo boeiend is om hierover in gesprek te gaan.

Als we het hebben over ‘respect’ dan is dat vooral het ‘waarderen’ van iemands mening, normen en waarden, de verschillen die er zijn naast elkaar laten bestaan en elkaar tolereren.

Maar respect zou toch eigenlijk een stap verder moeten gaan.

Respect is Actief!

Respect is van elkaar leren en durven onderzoeken of jouw mening nog wel bij je past. Respect is opnieuw durven kijken naar jezelf, je eigen meningen en dat ook in het licht van de ander kunnen zien.

In deze les ga je aan de slag met de vaardigheden die je nodig hebt om opnieuw te kunnen kijken!

Succes!

Schrijf het woord respect op het bord.

Vraag de leerlingen wat zij denken dat het woord respect betekent. Wat betekent het voor hen?

Begin bijvoorbeeld met de algemene vraag: "Wat is respect volgens jullie?"

Je zult merken dat er best veel sociaal wenselijke antwoorden komen: “Netjes gedragen”, “Doe niet dit en doe niet dat”, misschien zelfs het klassieke “Opstaan voor oude dames in de bus”.

Zijn dit de antwoorden die we zoeken? Vinden we dit echt?

Re-spectare

Respect is een woord met veel betekenis; aanzien, eerbied, waardering. Maar ‘respect’ wordt ook gebruikt als uitroep. En om het allemaal nog wat ingewikkelder te maken; wat voor de één respectvol is hoeft dat niet voor de ander te zijn.

Maar wist je dat RE in het Latijn 'opnieuw' betekent en SPECT 'kijken'? Letterlijk zou je kunnen zeggen dat respect betekent: een situatie opnieuw of met andere ogen bekijken.

Vraag aan de leerlingen waarom “opnieuw kijken” belangrijk zou kunnen zijn.

Bespreken
Bespreek met de leerlingen de onderstaande mogelijke redenen waarom het belangrijk is om opnieuw te leren kijken.

-Het is goed om je mening zo nu en dan onder de loep te nemen
-We kunnen namelijk niet allemaal hetzelfde vinden, dat is saai
-We wonen met veel verschillende mensen bij elkaar, we kunnen van elkaar leren
-Opnieuw kijken is verfrissend

Zijn deze redenen genoemd in de klas? Wat vinden de leerlingen hiervan?

Opnieuw kijken

Opnieuw kijken… tja, hoe doe je dat eigenlijk en wat heb je daarvoor nodig?

We moeten verschillende dingen van onszelf weten en kunnen om echt opnieuw te kunnen kijken.

Aan de slag
Hoe? Dat gaan we in deze les ontdekken!

Verdeel de klas in groepjes van 4.

Bij ongelijke aantallen is een aantal drietallen ook prima. Deel per groepje 1 DenkPlaat uit en 4 persoonlijke werkbladen.

TIP: De denkplaat bestaat uit 5 opdrachten. Je kunt ervoor kiezen om de gehele DenkPlaat in één les of lesblok uit te voeren of je deelt de opdrachten op. Zo geef je de leerlingen meer tijd om eraan te werken.

Ook hier kies je wat het beste bij jullie past.

Telefoon gebruik!

Bij opdracht 2 op de DenkPlaat "point of view" staat een QR code voor een film fragment. Deze is optioneel.

3, 2, 1...GO!

Begin bij 'start' en vervolg de route langs de verschillende opdrachten.

Succes!

Belangrijk!

Opdracht point of view: Wil je het video fragment van puberruil klassikaal bekijken? Kijk hem dan van minuut 16:02 t/m 18:55 hier: https://www.uitzendinggemist.net/aflevering/394671/Puberruil.html#

Opdracht de kunst van het luisteren: Hierbij zijn de antwoorden niet persé goed of fout, het gaat het om de dialoog!

Klaar?

Is iedereen zover?

Dan gaan we de laatste opdracht klassikaal nabespreken!

Vraag aan de leerlingen wat voor advies zij Ivar hebben gegeven.

Zorg dat elk groepje aan het woord komt. Laat de leerlingen elkaar aanvullen. Dingen die al genoemd zijn in een andere groep hoef je niet te herhalen.

Voor verdieping kan je de volgende vragen gebruiken:

- Hoe kun je de eerste opdracht vergelijken met Ivar's verhaal?
- Doet Ivar aannames?
- Heeft hij 'getest' of zijn mening en aannames wel kloppen?
- Ivar komt in een onbekende omgeving terecht. Dit gebeurt ook bij bij Puberruil.
- Wat kan hij van Etienne en Joshua leren?

Sluit de les af met een reflectiegesprek.

Hieronder staan wat voorbeeldvragen voor een effectieve nabespreking:

• Wat vonden jullie van de opdracht?
• Hebben jullie  dingen ontdekt die jullie nog niet wisten?
• Verbazen sommige dingen je?
• Denk je dat je in staat bent om af en toe anders te kijken?
• Keek je al vaker op deze manier naar dingen?
• Waren er leerlingen die echt even botsten met hun mening?
• Welke opdracht vond je het leukst om te doen?

Etc.

En... Blijf altijd 'opnieuw kijken'!