5.3 Variatie in genotype

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k, t
• Leerjaar 2

	Vak: Biologie Hoofdstuk: 5.3 Variatie in genotype
1.	Lesopening
2.	Lesdoelen
3.	Mini-check
4.	Instructie
5.	Begeleid inoefenen
6.	Zelfstandig werken
7.	Evaluatie

1. Lesopening

Pak je werkboek van biologie op tafel en laat deze nog even dicht op tafel liggen. 

Huiswerk controle:

5.2 opdracht 1 t/m 9

2. Lesdoel

Aan het eind van deze les:

- kun je omschrijven hoe door geslachtelijke voortplanting variatie in genotypen ontstaat. 

- kun je omschrijven wat een mutatie is.

3. Arrangementen

- Verdiept: kijk of je zelfstandig aan de slag kunt of dat je mee wil doen aan de instructie.

Je maakt zelfstandig opdracht 1 t/m 9 op blz. 113 t/m 119.

Krystian & Jessica

- Basis: doe mee aan de mini-check. Alles goed? Zelfstandig aan de slag. Niet alles goed? Instructie volgen, daarna aan de slag. 

Jochem & Gijs

- Intensief: doe mee aan de mini-check. Instructie volgen, kom aan de groepstafel zitten. 

Jamie, Niek & Jaysen

Mini-check

Leerlingen in het basis en intensief arrangement doen mee met de mini-check. 

Wie heeft een ongelijk genenpaar?

1. Persoon 1
2. Persoon 2

Wat is een mutatie?

1. Een plotselinge verandering van het genotype
2. Een plotselinge verandering van het fenotype
3. Door straling krijg je een gek uiterlijk
4. Kankercellen

Wat is geen mutagene invloed?

1. Zonlicht
2. Rontgen-straling
3. Rook
4. Water

Wat houdt uitzaaiing van kanker in?

1. Dat er cellen vanuit een gezwel met de bloedbaan in andere lichaamsdelen terecht komen.
2. Dat je een kwaadaardige tumor hebt.
3. Dat je ziek geworden bent.
4. Dat de kanker niet op één plek zit maar overal.

Wie maakt wat:

3 of meer vragen goed? Ga zelfstandig aan de slag:

les 5.3 opdracht 1 t/m 9 op blz 122 t/m 129

De rest doet mee met de instructie.

4. Instructie

Lees en kijk mee naar de volgende dia. 

Genenparen

De helft van een genenpaar is afkomstig van de moeder, de andere helft van de vader.  

De 2 chromosomen van een paar bestaan uit dezelfde genen. 

De informatie van de 2 genen kan gelijk of verschillende zijn. 

van...

bijv. van moeder

van...

bijv. van vader

ongelijke genen

ongelijke genen

Gelijke en ongelijke genenparen

voor

gelijke genen

ongelijke genen

Variatie

Door geslachtelijke voortplanting is er veel variatie in genotypen.

Hierdoor is er ook veel variatie in fenotypen.

Mutatie

= Een verandering in jouw genotypen.

Wanneer deze mutatie zichtbaar is wordt het organismen een mutant genoemd.

Albinisme is een voorbeeld van een mutant. Dit organismen maakt geen pigment meer aan (albino). 

Mutagene invloeden

Door sommige straling en chemische stoffen kunnen er mutaties ontstaan in je lichaam. 

Mutagene invloeden zijn dingen die je DNA kunnen laten muteren.

--> Kunnen kankerverwekkend zijn

Mutageen = kan mutatie veroorzaken

uv-straling kan de kans op huidkanker vergroten

Stoffen in sigarettenrook vergroten de kans op longkanker

Kanker

Door mutaties in celding, kan een cel zich ongeremd gaan delen. Er ontstaat dan een gezwel of tumor. 

Delen de cellen zich snel en groeit de tumor hard, dan is dit kanker. 

Cellen van een tumor komen in het bloed. Deze cellen worden dan meegevoerd en komen in andere lichaamsdelen terecht. Daar kunnen dan weer nieuwe tumoren ontstaan, dit noem je uitzaaiingen. De kanker verspreid zich dan. 

5. Begeleid inoefenen

Wie kan zelfstandig aan de slag (basis)?

Jochem & Gijs: jullie gaan zelfstandig 5.3 opdracht 1 t/m 9 op blz 122 t/m 129. Lees goed de stukjes tekst. 

Wie heeft nog extra instructie/leeshulp nodig (intensief)?

Jamie, Niek & Jaysen (of had je alle vragen in de mini-check fout?): 

Wij maken samen opdracht 1 en 2.

6. Zelfstandig werken

Je leest de theorie van paragraaf 5.3. Hierna maak je opdracht 1 t/m 9 op blz 122 t/m 129.

Ben je klaar?

1. Nakijken en verbeteren

2. Plusopdracht 10 maken en Samenhang maken op blz. 131.

3. Leren voor biologie

 

- kun je omschrijven hoe door geslachtelijke voortplanting variatie in genotypen ontstaat?

- kun je omschrijven wat een mutatie is?

7. Evaluatie

😒🙁😐🙂😃

8. Huiswerk en toetsen

Huiswerk:

Dinsdag 26 maart

5.3 opdracht 1 t/m 9

Toetsen: