bedcomplicaties en zorg rondom het bed

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

complicaties onvoldoende lichaamsbeweging

zorg voor bedden 

wat gaan we doen? 

• complicaties door onvoldoende lichaamsbeweging 
• Zorg voor de bedden 
• Vragen 
• afsluiten 

lesdoelen

Welke
bed complicaties kunnen optreden?

decubitus

longontsteking

spitsvoeten 

osteoporose

uwi 

intertrigo (smetten) 

skintears

contracturen 

Wat zijn spitsvoeten?

Een spitsvoet is een afwijking aan de stand van de voet, pes equinus genaamd. Bij een spitsvoet ligt de stand van de voet in het verlengde van het onderbeen. (Ongeveer net als als je op spitzen zou lopen)

Een spitsvoet kan een op zich zelf staande afwijking zijn als gevolg van langdurige bedlegerigheid zoals in een ziekenhuis. In dat geval kan een spitsvoet voorkomen worden door een dekenboog of voetspalk of door oefeningen te doen.

Hoe kun je spitsvoeten voorkomen?

1. kousen of sokken aan in bed
2. voetoefeningen doen in bed
3. de voet op een kussentje in bed leggen
4. dekenboog plaatsen in bed

noem het Latijnse woord voor smetten

intertrigo

wat kan een oorzaak zijn voor smetten?

huid op huid contact bij plooien 

vocht en warmte 

onvoldoende lucht circulatie

decubitus???

• Doorliggen / doorlig plekken
• Druk en schuifkrachten 
• Als er langduig heen en weer bewogen wordt tussen het bot en bed, ontstaat plaatselijk zuurstoftekort in de huid en het onderhuidse bindweefsel. kans op afsterven

Decubitus is ernstige beschadiging van de huid als gevolg van permanente druk op-, en verminderde bloedvoorziening in een bepaald huidgebied. Decubitus is een veel voorkomende complicatie bij mensen die om een andere reden in het ziekenhuis of verpleegtehuis zijn opgenomen.

decubitus wordt veroorzaakt door ..

1. drukplekken
2. door schuiven in bed
3. door druk en schuifkrachten
4. door een slechte huid

wat kan jij doen met decubitus preventie?

wisselligging

bed in goede stand "fowler stand) 

wisselligging in stoel 

goede voeding

huidverzorging 

wond verpleegkundige 

graad 1

wat zijn de bedreigde plaatsen voor decubitus?

achterhoofd, 

oren 

stuit 

enkels 

heupen 

wervelkolom

schouderbladen 

knieën

enkels 

wat is trombose?

1. Bloedarmoede
2. te dun bloed hebben
3. bloedpropjes in de aders
4. te wijde bloedaders

trombose

Vorming van een bloedstolsel (trombus) tegen een bloedvat wand. 

wat is het gevolg bij trombose in vene? 

wat is het gevolg van trombose in een arterie?

Soorten trombose

Sluit een bloedstolsel een ader (een vene) af, dan noemen we dat een veneuze trombose. 

Dit gebeurt vaak in de benen, dan ontstaat een trombosebeen. 

Een stolsel uit het been of buikholte kan afbreken en in de longen terecht komen. Dat heet een longembolie. 

Een stolsel kan ook in de longen ontstaan. Dat heet ook een longembolie. Per jaar krijgen ongeveer 30.000 mensen een veneuze trombose. 

Sluit een bloedstolsel een slagader af, dan is er sprake van arteriële trombose. Gevolgen zijn o.a. een hartinfarct of herseninfarct. 

Ieder uur krijgen 11 mensen trombose

Trombose is één van de belangrijkste doodsoorzaken in Nederland. 1 op de 4 mensen in Nederland overlijdt aan trombose. Gelukkig daalt dit aantal de laatste jaren langzaam, mede dankzij de ontwikkeling van snellere diagnoses en betere medicijnen.

Noem factoren die de kans op een trombose kunnen vergroten

Bekende risicofactoren voor trombose zijn:

langdurig stilzitten of liggen, bijvoorbeeld bij ziekte of een vliegreis van meer dan 6 uur

gebruik van de anticonceptiepil

zwangerschap

erfelijke afwijkingen in het bloed

operaties

boezemfibrilleren

een arm of been lange tijd niet gebruiken, door bijvoorbeeld een botbreuk

roken

Hoe merk je dat iemand trombose heeft?

lichte pijn aan het been 

roodheid

glanzen v been 

koorts/verhoging 

versnelling hartslag

Als je merkt dat iemand trombose heeft, wat doe jij dan?

logisch nadenken, hoort deze zorgvrager bij de  risico groep ( net geopereerd, zwanger) ,

alarmeren 

temperaturen 

observeren huid

evt. bloed prikken

echo bloedvaten 

symptomen van een longontsteking

Iemand met longontsteking krijgt last van:

hoesten.

kortademigheid.

koorts (meer dan 38 graden; meet de temperatuur via de anus)

een snelle ademhaling.

een snelle hartslag.

soms: pijn bij diep inademen.

een slap en lusteloos gevoel.

erg moe zijn.

Een ander woord voor longontsteking

pneumonie

pneumonie

Hoe kan een longontsteking ontstaan bij mensen die lang op bed liggen

Wanneer u in bed ligt gaat u

oppervlakkiger ademhalen en kunt u

moeite krijgen met hoesten. Daardoor

kan slijm in de longen achterblijven en

een ontsteking veroorzaken. Hoe langer

u in bed ligt, hoe groter de kans op een

longontsteking wordt

Wat doe jij als je een longontsteking bij een zorgvrager vermoedt?

advies:

goed doorademen

goed hoesten

liefst bewegen , uit bed

rechtop in bed zitten 

controles doen, temp ah tellen en observeren. 

alarmeren 

osteoporose 

osteoporose

• ontkalking van de botten waardoor botten brosser worden 
• sneller ontstaan van botbreuken
• vrouwen hebben er eerder last van door?? 
•  hormonen / overgang 

oorzaken;

• de overgang
• te weinig lichaamsbeweging
• tekort aan calcium 
• tekort aan Vit. D
• roken 
• overmatig alcohol gebruik 
• bepaalde geneesmiddelen  

vitamine D: 

is nodig om calcium uit de voeding in het lichaam op te nemen. Het is daarom belangrijk voor de groei en het behoud van stevige botten en tanden. Daarnaast speelt vitamine D een rol bij een goede werking van de spieren en het immuunsysteem.

geneesmiddelen; 

corticosteroïden, schildklierhormoon

preventieve maatregelen

zorg voor de bedden 

Wat is je favoriete slaaphouding?

1. linkerzij
2. rechterzij
3. buik
4. rug

wat vind je allemaal in en rond het bed?

matras (evt. anti decubitus)

dekens

kussens

matrashoes

onderlaken

inco matje

 nachtkastje

papegaai

dekenboog

waar moet een bed van de zorgvrager aan voldoen? 

comfortabel

verstelbaar in hoogte

bedhekken

houdingen in bed kunnen ondersteunen

 verplaatsbaar

makkelijk schoon te maken

zit- en ligstanden 

• Fowlerhouding 
• Bed staat voorover gekanteld, beensteun staat iets omhoog. 
• Semi-fowler houding
• bovenbenen, billen en onderrug zijn volledig ondersteund. Hoofdeinde en bovenbeensteun 30% omhoog

trendelenburg

• Trendelenburg
• bed staat achterover gekanteld
• Anti trendelenburg
• Bed wordt gekanteld, hoofdeind komt hoger te liggen dan het voeteneind. 

welke hulpmiddelen ken jij vanuit jouw werk?

je kunt ze evt nog  bekijken op hulpmiddelen.nl 

wanneer mag je bedhekken gebruiken ?

wet dwang & zorg.

De kern van de Wet zorg en dwang is 'Nee, tenzij'. De zorg voor ouderen met dementie en mensen met een beperking moet zoveel mogelijk op vrijwillige basis plaatsvinden. Soms kunnen mensen met dementie of een verstandelijke beperking niet (meer) zelf inschatten wat goed voor hen is. Zorgverleners helpen ze dan bij die keuzes. Het uitgangspunt van de Wet zorg en dwang is dat onvrijwillige zorg daarbij niet wordt toegepast, tenzij het niet anders kan.