2.3 Jodendom en christendom

• geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

2.3 Jodendom & christendom

Ga zitten op je vaste plek

Pak je boeken en aantekeningenschrift erbij

Laptop blijft in de tas

Deze les

Terugblik vorige les

Startopdracht

Uitleg

Aan de slag

Eindopdracht

1. Wat wordt er bedoeld met Pax Romana?

Pax Romana

Een lange periode van rust en vrede in het Romeinse Rijk in de 1e en 2e eeuw n.C. die leidt tot stabiliteit en toenemende handel en welvaart. (Letterlijk: Romeinse vrede).

2. Leg uit of de tekst tijdens de Pax Romana afspeelt of juist ervoor. Verklaar je antwoord.

Gebruik de bron 

Pax Romana

De bron is van ervoor: er is nog veel ruzie (burgeroorlog) tussen de verschillende politieke groepen. Er is geen sprake van stabiliteit.

3. Leg uit waarom deze bron past bij het begrip Romanisering. Laat zien in je antwoord (met behulp van de bron) dat je weet wat Romanisering betekent.

3. Romanisering?

Deze afbeelding past goed bij Romanisering omdat bij Romanisering overwonnen volkeren de Romeinse cultuur overnemen en zich gingen gedragen als Romeinen (1p) 

Op de afbeelding wil iemand een aquaduct bouwen omdat het Romeins is (1p).

Opdracht

Teken deze figuur over in je schrift

Zorg dat er voldoende ruimte overblijft in het overlappende gedeelte in de midden

Opdracht

Wat: Bedenk zoveel mogelijk dingen over de twee wereldgodsdiensten

Links jodendom, rechts christendom, midden overlap

Hoe: Alleen en stil

Tijd: 2 minuten

jodendom

christendom

allebei

Overleg

2 minuten om te overleggen en je figuur aan te vullen

Bespreken

jodendom

christendom

allebei

Leerdoelen deze les

Hoe het jodendom zich ontwikkelde

Hoe het christendom ontstond en zich ontwikkelde

Hoe het christendom de Romeinse staatsgodsdienst werd

Kenmerkend Aspect: de ontwikkeling van het jodendom en het christendom als de eerste monotheïstische godsdiensten

Jodendom

• TeNaCh = heilig boek
• Mozes = profeet
• Monotheïsme = één god
• Tempel en synagogen 

Jodendom

• Romeinse bezetter, hoop op Messias (= bevrijder)
  
• 66 n Chr. opstand: verspreiding (diaspora) van de joden

Het ontstaan van het Christendom

Bijbel
Oude Testament

Nieuwe Testament

Messias (= bevrijder)

Meerdere personen claimden de messias te zijn

Grote verschil: Jezus stond op uit de dood

Christus = messias

Groei christendom 

- Paulus onvermoeibare zendeling

- Alle mensen waren welkom

- Nieuwe wereld, niet hier op aarde

- Populair onder armen en slaven: rijkdom deed er niet toe

- 2e eeuw geld voor liefdadigheid

Christenen offerden niet aan de Romeinse goden en zonderden zich af. Brand of andere rampen? Perfecte zondebok!

'Christenen asociale groep'

"Asociale groep die de mensheid haatte omdat zij elk moment het einde van het Romeinse rijk en de wederkomst van hun messias verwachtten die het einde der tijden zou inluiden. Bovendien weigerden zij dienst te nemen in het leger, openbare ambten te vervullen, de keizer te vereren en deel te nemen aan religieuze feesten voor de goden omdat zij slechts geloofden in hun ene god."

Bron: Geschiedwerken van Tacitus, eind 1e eeuw.

Nero

Diocletianus

Tacitus: 

"Ze kwamen bijvoorbeeld om door het verscheuren door honden nadat ze bedekt waren met huiden van wilde dieren of ze werden aan kruisen vastgemaakt en, wanneer het daglicht was bezweken, verbrand tot gebruik van nachtelijke verlichting. Voor dat spektakel had Nero zijn tuinen aangeboden en hij hield een circusvoorstelling waarbij hij zich in de kledij van wagenmenner mengde onder het volk of op een renwagen stond."

Nero

Christendom wordt staatsgodsdienst

In hoc signo vinces

- Keizer Constantijn: 1e christelijke keizer:   Godsdienstvrijheid voor christenen (313).

- Reden? Echt gelovig of manier om verdeeldheid in het rijk tegen te gaan?

- In 380 christendom staatsgodsdienst onder keizer Theodosius (392 einde tolerantie)

Concilie van Nicea (325)

Aan de slag

• Wat: opdracht 1 t/m 5, 7, 8, 13 en 14
• Hoe: werk alleen en de eerste 10 minuten stil
  
• Hulp: fluister met je buurman, kom je er niet uit: vinger in de lucht
• Tijd:  15 minuten
• Klaar: check je antwoorden via Teams, lesmateriaal
• Daar ook mee klaar: opdracht 1 t/m 5 paragraaf 2.4