6.5 Evenwicht verschuiven

• Scheikunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

6.5 Evenwicht verschuiven

• Uitleg evenwicht verschuivingen
• Maken 36, 37, 40

Leerdoelen

• Je leert wat wordt bedoeld met Chatelier's principe;

• Je leert door welke factoren een evenwicht kan worden beïnvloedt; 

• Je leert hoe de ligging van een evenwicht kan worden beïnvloedt door deze factoren.

Chatelier's principe

Verklaart hoe een systeem in evenwicht reageert op 'stress'

Stress: veranderingen aan het reactiemengsel die ervoor zorgen dat het systeem uit evenwicht raakt.

Welke van onderstaande factoren beïnvloedt NIET het evenwicht?

1. Concentratie
2. Katalysator
3. Volume
4. Temperatuur

Factoren die evenwicht beïnvloeden

• Concentratie 
  
• Druk (indirect het volume)
• Temperatuur

Een katalysator verkort de insteltijd van het evenwicht, maar zal het niet beïnvloeden.

Wat gebeurt er met het evenwicht als stof C en/of D wordt verwijderd uit het reactiemengsel?

A + B <--> C + D

1. Er gebeurt niets
2. Het evenwicht verschuift naar links
3. Het evenwicht verschuift naar rechts

Leg uit hoe de evenwichten verschuiven bij verhogen van de druk.

Uitleg quizvraag

1) Links 2 deeltjes, rechts 1 deeltje. Evenwicht verschuift naar rechts (minste deeltjes).

2) Links 0 deeltjes (geen gas/oplossing), rechts 1 deeltje. Evenwicht verschuift naar links.

00:01-00:11

warm water

ijswater

buisje met mengsel van stikstofdioxide en distikstoftetraoxide 

Filmpje

• Buisje met mengsel van N2O4 en NO2.
• Afhankelijk van de temperatuur, 

veranderd de samenstelling van het

mengsel.

• Er vindt een evenwichtsreactie plaats.

Temperatuur veranderen

• Temperatuur verhogen verhoogt de reactiesnelheid.

Bij evenwicht geldt:

• Bij het verhogen van de temperatuur verschuift het evenwicht naar de endotherme kant.
• Bij het verlagen van de temperatuur verschuift het evenwicht naar de exotherme kant. 

De reactie naar rechts waarbij stof A ontstaat is exotherm. Je wilt zoveel mogelijk stof A krijgen. Welke omstandigheden kies je?

1. Zo hoog mogelijke temperatuur
2. Zo laag mogelijke temperatuur
3. Een beetje hoge temperatuur, maar niet te hoog
4. Een beetje lage temperatuur, maar niet te laag

Probleem bij exotherme reacties

• Hoe lager de temperatuur, hoe hoger de opbrengst (evenwicht ligt rechts).

• Hoe hoger de temperatuur, hoe sneller de reactie.

• Je moet dus balans vinden in de temperatuur, voor zo hoog mogelijke opbrengst, maar nog binnen een redelijke tijd.

Aan de slag

Maken 6.5 opgaven 36, 37, 40